Communicatieve vaardigheden
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Communiceren is ruilen van informatie: transacties, coderen, decoderen en ruis............2
Hoofdstuk 2: Communicatietheorie van Watzlawick: de regels van de communicatie...........................7
Hoofdstuk 3: De territoriumtheorie van Bakker....................................................................................17
Deel 1 ANDERS KIJKEN NAAR COMMUNICATIE
1
,Hoofdstuk 1: Communiceren is ruilen van informatie:
transacties, coderen, decoderen en ruis
1.1 Het transactioneel karakter van communicatie: communicatie als ruilen
Communicatie = het uitwisselen of ruilen van informatie, waarbij de informatie van de ander een
bepaald effect of invloed heeft op mij of mij op de een of andere manier doet reageren (en
omgekeerd: mijn informatie een bepaald effect heeft op de ander).
Effecten of de reacties kunnen gewenst of ongewenst, beoogd of niet beoogd zijn:
voortdurend - of we willen of niet – ruilen wij boodschappen of informatie met mekaar
Een transactie = een eenheid van sociale omgang of communicatie
De transactionele prikkel
Als twee of meer mensen elkaar tegenkomen zal, vroeger of later, een van de twee iets
zeggen, of op een andere wijze aangeven dat hij de aanwezigheid van de andere erkent
De transactionele reactie
Een ander zal dan iets zeggen of doen dat op de een of andere manier op deze prikkel
inhaakt
Transactie is een wederzijdse overeenkomst waarbij een uitwisseling van zaken plaatsvindt,
of het onderhandelen om tot een overeenkomst te komen
Je bent steeds tegelijkertijd zender en ontvanger. Je zendt een boel informatie uit en je
ontvangt een pak informatie. En dat doe je tegelijkertijd.
Verloop goede communicatie:
- Er is een zender, die een boodschap uitzendt
- Er is een ontvanger, die een boodschap opvangt
- Deze boodschap brengt bij hem een reactie op gang
- Deze reactie zendt hij uit, dus wordt de ontvanger nu zender
- De eerste zender wordt nu ontvanger
- Dit gebeurt onophoudelijk zodat we steeds tegelijk zender en ontvanger zijn
Communicatie is een doorlopend proces waarbij een zender boodschappen uitzendt
op een verbale en/of non-verbale manier, die opgevangen worden door een ontvanger.
Deze ontvanger reageert vervolgens op de boodschap.
Communicatie met een negatief ruilkarakter, een wedijverende of rivaliserende vorm van
communicatie = ruilkarakter verloopt stroef en negatief. Er is sprake van een transactioneel
karakter maar er wordt geen overeenkomst bereikt
2
, In efficiënte en adequate communicatie is het nodig te komen tot communicatie met een
positief ruilkarakter, met wederzijdse duidelijke vormen van beïnvloeding
= de communicatie kan echt afgesloten worden met een overeenkomst tussen mensen
Van negatief naar positief ruilkarakter: positief element inbrengen
Erkennen van de ander met zijn echte vraag of bekommernis of behoefte
Het erkennen van wat de situatie werkelijk en echt betekent voor de ander en mezelf
1.2 Communicatie als een proces van coderen en decoderen
1.2.1 Een eenvoudig informatie-uitwisselingmodel
1. Vooraleer ik als zender dus een bepaalde informatie uitzend kristalliseert er zich in mij een
bepaalde boodschap met een zekere betekenis vanuit het geheel aan betekenissen dat in
mij leeft. “wat wil ik nu eigenlijk zeggen?”
2. Coderen: Ik moet mijn boodschap op een of andere manier tot uitdrukking brengen. Ik
moet de boodschap in een bepaalde taal of code gieten Deze gecodeerde boodschap
zend ik uit naar de ontvanger
3. De ontvanger krijgt een code aan die hij dient te ontcijferen of te decoderen om te
begrijpen wat de ander wil zeggen ontvanger moet de taal interpreteren
4. Na de interpretatie, vertaling of decodering komt bij de ontvanger de 'ontvangen
betekenis' aan en niet de 'oorspronkelijke boodschap met betekenis van de zender'
(ontvanger construeert dus eigen interpretatie van de code van de zender)
5. Terugkoppelen of feedback: door het proces van coderen en decoderen: ontvanger is er
nooit echt zeker van dat de ontvangen boodschap na decodering overeenstemt met de
boodschap die de zender wilde uitzenden voor deze codeerde ontvanger dient impliciet
of expliciet na te gaan of de ontvangen boodschap overeenstemt met wat de zender wilde
zeggen (dan pas is ontvanger er zeker van dat hij de zender goed begrepen heeft) Je maakt
als ontvanger op die manier de communicatielus rond
Er is voortdurende uitwisseling van informatie langs twee zijden:
We zijn beiden tegelijk zender en ontvanger
We zenden beiden een boodschap met betekenis uit
We ontvangen beiden een betekenis
We sturen beiden feedback naar mekaar
1.2.2 Impliciete en expliciete feedback
Impliciete feedback = we staan niet stil bij het terugkoppelen en doen het spontaan en onbewust
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller davinalouer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.