Summary
Samenvatting Wero 2.1
- Course
- Institution
In deze uitgebreide samenvatting vind je de twee delen terug. Ik kreeg les van Alain Vermeire en Lena Schockaert.
[Show more]
Seller
Followyonivanaudenhove
Content preview
Deel 1: Alain VermeireHoofdstuk 1: België
1.1 Inleiding
Lezen.
1.2 Leerdoelen
• Breuklijnen uit geschiedenis omschrijven
• Diverse overheden benoemen
• Bevoegdheden van verschillende bestuursniveaus opnoemen
• Gewesten, gemeenschappen en provincies op kaart situeren
• Erkende symbolen federaal België, gewesten en gemeenschappen verklaren
• Evolutie kiesrecht schetsen
• Verband kiesrecht en kiesuitslag
• Begrijpen dat verkiezingen een middel zijn om rechtsstaat in stand te houden en
verbeteren
• Begrippen verklaren
• Inhouden didactisch vertalen naar lagere school
1.3 De Belgische maatschappij na 1945
politiek debat ➔ visies hoe de samenleving er moet uitzien, sommige een lange traditie en tot
conflicten geleid waardoor er breuklijnen gevormd werden. Vandaag de dag nog te vinden in de
samenleving.
Eerst: LEVENSBESCHOUWELIJKE BREUKLIJN
• tegenstelling tussen vrijzinnigen en katholieke meerderheid
• de schoolstrijd (vooral in de jaren ’50)
• na WO II ouders ➔ kinderen middelbare school ➔ vrij onderwijs beperkt ondersteund ➔
schoolgeld hoog
• SCHOOLPACT in 1958
o Vrijheid schoolkeuze
o Kosteloosheid van het onderwijs
Ten tweede: SOCIAAL-ECONOMISCHE BREUKLIJN
• België een leidende natie (na onafhankelijkheid) in industrialisatie
• Arbeiders ‘lotsverbetering inzien’ enkel en alleen als ze een stem zouden krijgen in het politiek
forum. (verbeterde omstandigheden)
• 1885 Belgische Werkliedenpartij (BWP) ➔ belangen arbeiders verdedigen
• Daens in jaren ’90 ➔ Christelijke Volkspartij ➔ antwoord katholieken op socialisme
• 1919 invoering Algemeen Enkelvoudig Stemrecht (elke man 1 stem) ➔ werkende klasse een
stem in politieke en sociale gebeuren
• Socialisten een electorale en dus politieke machtsfactor ➔ rekening mee houden
• Spanningen aan basis van de sociaal- economische breuklijn tussen WG en WN
, • Tegenstellingen? In het sociaal overlegmodel (overleg tussen staat, WG en WN) en de
verzorgingsstaat (pensioenen, kinderbijslag, werkloosheidsuitkering, OCMW, …)
Tenslotte: COMMUNAUTAIRE BREUKLIJN
• Verschillen Wallonië en Vlaanderen
• Zorgen voor:
o Koningskwestie: taalgrens (Komen en Voeren)
o Kwestie Leuven
o Splitsing nationale partijen
o Brussel-Halle-Vilvoorde
o …
• Federalisering = landsgedeelten bevoegdheden geven
• Unitaire ➔ federale staat
1.4 Enkele politieke begrippen
1.4.1 Politieke stelsels
• Democratie: hele volk mag deelnemen aan de besluitvorming van het land
• Autoritarisme: gehoorzaamheid en volgzaamheid die het regime afdwingt. Belang persoon
domineert ➔ afschaffing politieke partijen en censuur van media
1.4.2 Staatsvormen
• Unitair: letterlijk: eenheidsstaat. Alle politieke beslissingen worden door nationale of centrale
overheden genomen. Naast de nationale regering en nationaal parlement heb je ook nog
gemeenten en provincies.
• Federatie: bondsstaat. Verschillende deelstaten, eigen bevoegdheden en eigen regeringen en
een federale regering met bevoegdheden die voor gehele staat geldig zijn. Verdeling van
bevoegdheden door de grondwet.
• Confederatie: statenbond. Verbinding onafhankelijke staten die hun eigen soevereiniteit
behouden. Maar die overeenkomen om bepaalde aangelegenheden (zoals buitenlandse
belangen en veiligheid) gemeenschappelijk te regelen (verdrag).
,1.4.3 Scheiding der machten
MACHT INSTELLING BEVOEGDHEID
Wetgevende macht Bv. parlement, raad, … • Maken wetten (voorstel
➔commissie ➔ plenaire
vergadering ➔ staatsblad)
• Controleren UM
• Goedkeuren internationale
verdragen
• Onderzoeken
probleemsituaties in
samenleving via
parlementaire
onderzoekscommissies
Uitvoerende macht Regering (ministers en • Bestuurt het land
staatssecretarissen) • Indienen wetsontwerpen
• Uitvoeren wetten
Rechterlijke macht Rechtbanken en hoven Uitspraak over de geschillen.
1.4.4 Grondwet
Een geheel van fundamentele gerechtsregels.
• Bepaalt aantal basisprincipes waarop een staatsbestel staat
• Bepaalt indeling en samenstelling federaal België
• Somt fundamentele rechten en vrijheden van de burger op
Regelt de bevoegdheidsverdeling tussen onderscheiden gezagsniveaus en de taken van de
gezagsorganen.
1.5 De verschillende bestuursniveaus
Gemeenten Provincies
Stad of gemeente:
• 581 gemeenten
• 300 Vlaamse
• Verschil: een erfenis van Hollands bewind
• Titel stad: onderscheid tussen stedelijke
agglomeraties en het platteland
o 125 momenteel door fusies en
nieuwe aanvragen van bepaalde
gemeenten
• Nu symbolisch verschil
Taken: Taken:
• Zorg gemeentelijk belang • Bestuur hele streek
o Waken over veiligheid o Provincie steunt bibliotheken
o Zorgen propere buurt o Premies oude monumenten
o Ontspanning restaureren
o Onderwijs o Milieuvergunningen aan bedrijven
o … o Toerisme
• Verplichtingen opgelegd o ….
o Een bibliotheek
, o Bouwvergunning afleveren
o Wegenwerken laten uitvoeren
Instellingen: Instellingen:
• Gemeenteraad (wetgevend orgaan) • Provincieraad (wetgevend orgaan)
o Door bevolking gekozen o Om 6j door bevolking gekozen
o Niet ontbonden (legislatuur 6j) • Bestendige deputatie (uitvoerend orgaan)
• College burgemeester en schepenen o Verkozen door en uit de
(uitvoerend orgaan) provincieraad (députés)
o Burgemeester door Vlaamse o Dagelijks besturen
regering o Rechterlijke instantie (geldigheid
o Meerderheid gemeenteraadsverkiezingen)
gemeenteraadsleden die o Administratief toezicht
burgemeester voorlegt gemeenten
o Schepenen door gemeenteraad • Gouverneur
en krijgen sectoren toegewezen o Onbepaalde duur door koning
(1 of meer) o Vertegenwoordigt federale
o Beslissingen uitvoeren overheid
gemeenteraad o Voorzitter uitvoerend orgaan
• Burgemeester: o Geen lid provincieraad!
o Eerste burger o Handhaving van orde en rust in
o Representatieve taak provincie (rampenplan)
o Hoofd gemeentelijke politie
• Gemeentesecretaris, gemeenteontvanger
en politiecommissaris
Media lagere school: Informatie:
• Krantenknipsels beslissingen • Site provincie
• Bezoek gemeentehuis • Plaatselijke heemkundige kring
• Handleidingen • Dienst toerisme
• Gemeenteplan bevoegdheden opzoeken • België website
1.5.1 KORT besluit:
Beleidsniveau Wetgevend orgaan Uitvoerend orgaan
Provinciaal Provincieraad Bestendige deputatie
Gemeentelijk Gemeenteraad College burgemeester
en schepenen
1.5.2 De federale staat krijgt vorm
Vlamingen eisen culturele autonomie. Walen daarentegen voorstander economische
onafhankelijkheid. Minister Eykens vond dan dat er verandering moest komen. Het was geen unitair
België meer. 1970 de eerste Belgische grondwet. 3 cultuurgemeenschappen. Vlaamse Raad, Franse en
Duitse gemeenschapsraad. In de grondwet worden de gewesten opgenomen, vermelding van
bevoegdheden worden later geregeld (1980). Na 1980 enkele staatshervormingen. (1980, 1988-89,
1993, 2001-2003 en 2011): bevoegdheden en budgetten werden verschoven naar deelstaten i.p.v. het
federaal niveau. Sinds 1993 vermeld in artikel 1: België een federale staat, samengesteld uit
gemeenschappen en gewesten.
België bestaat dus uit 5 bestuursniveaus:
• Federaal niveau
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yonivanaudenhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now