Ervaringsgericht werken in het basisonderwijs met 6- tot 12-jarigen
In dit document zit een groot deel van het vak didactiek uit het 2de jaar (eerste semester) gegeven door docent Els Jansegers samengevat.
Wat zit erin samengevat?
- cursusonderdelen (huiswerkbeleid, leren leren, mindmapping en rol vd coach —> enkel deel 3 differentiatie ontbreekt)
- hand...
Samenvatting didactiek
Hoofdstuk 2: huiswerkbeleid en leren leren
Huiswerkbeleid
• Leren is meer dan studeren
• Leren leren = leren hoe je leren zo goed mogelijk aanpakt, veel meer dan schema’s of lijstjes maken
-> staat ook id eindtermen
Bv. Informatiebronnen gebruiken, samenhang in info ontdekken, goede leerhouding hebben en gemotiveerd zijn
Hoe kunnen wij als student faalangst en demotivatie vermijden?
-> differentiëren bij huiswerk
Wat is er belangrijk?
-> een beeld krijgen van wat huiswerkbeleid inhoudt om de aanpak id klas af te stemmen op het leren v alle kinderen -> faalangst en
demotivatie vermijden
Uitgangspunt = growth mindset
• studenten = ervaringsdeskundigen
-> ze kregen zelf te maken met verschillende soorten huistaken doorheen hun schooltijd.
• werkvorm: inductief werken en vanuit ervaringen vd lk
Een huiswerkbeleid in elke school…
• Is huiswerk zinvol?
• Moeten kinderen geholpen worden tijdens het maken v huiswerk?
• Hoe lang moeten kinderen werken aan huistaken?
• Krijgen alle leerlingen steeds dezelfde taak of opdracht?
• Is nabespreking in de klas nodig?
Het belang van huiswerk in de lagere school
De dagtaak v kinderen wordt vaak vergeleken met die van volwassenen op de arbeidsmarkt
Schoollopen is geen parttime job -> overwerk moet beperkt blijven
Doel: niet het afschaffen wel het aanpassen v huiswerk -> einddoel: zelfstandig werken
Succes bij huiswerk mag niet afhankelijk zijn vd hulp v ouders
• huistaak = ingeving vh moment en niet voldoende ingebed ih onderwijsleerproces
• Huiswerk = zinvol -> het goed w aangepakt, erover w nagedacht hoe het op een kwaliteitsvolle manier kan gebeuren
• uitgangspunt = diversiteit vd leerlingen
• Waarmee start een adequate aanpak v huiswerk? Met het uittekenen v huiswerkbeleid op school.
,Waarom werken aan een huiswerkbeleid op de lagere school?
Over het nut van huiswerk kunnen we discussiëren maar wat wel duidelijk is -> het is als ouder geen goed idee om de taak
van je zoon of dochter te maken in hun plaats.
Gevolg:
• aangeleerde hulpeloosheid -> mama en papa zullen het wel doen
• Ongelijkheid id klas (de ene ouder helpt, de andere niet…)
Spanningen
Huiswerk = een stukje vd school dat thuis binnenkomt
Kansen die huiswerk biedt:
• ouders betrekken bij het schoolgebeuren
Startpunt voor geslaagd huiswerk = niet de taak maar de visie van de school op huiswerk
Huiswerk bevindt zich ih spanningsveld tss leerkracht, leerling en ouders
• spanningen tussen ouders en kinderen
BELANGRIJK OM DEZE
-> ouders dringen een andere werkwijze op dan in de klas w gebruikt
SPANNINGEN TE
-> ouders willen dat knd hun huiswerk eerst maken voor ze spelen of tv kijken
VERMIJDEN —> als school
-> ouders hebben moeite om de planning op te volgen
gaan nadenken over een
gemeenschappelijke
• spanningen tussen ouders en leerkrachten
aanpak en duurzame
-> ouders vinden dat de lk te veel of te weinig huiswerk geeft
oplossingen —>
-> lk ervaart dat het huiswerk door de ouders ipv door de lln w gemaakt
HUISWERKBELEID
-> lk krijgt opmerkingen over de manier waarop hij/ zij huiswerk meegeeft
• huiswerk zinvoller
maken en preventief
• spanningen tussen leerkrachten en kinderen
werken om
-> steeds dezelfde kinderen die opmerkingen krijgen over het niet in orde zijn met hun huiswerk
bovenstaande
-> knd krijgen tegenzin door te veel huiswerk
problemen weg te
werken
Richtlijnen over huiswerk
• Bestaan er richtlijnen over de tijd die een gemiddeld kind aan huiswerk en lessen moet spenderen?
-> Neen, er bestaan geen richtlijnen. De school bepaalt zelf hoe ze de lessen, huiswerk en toetsen
organiseert.
Lk brengen ouders op de hoogte vh huiswerkbeleid binnen de school. Een heldere communicatie kan bv.
Op een ouderavond
Waarom dan huiswerk?
• Wat is het doel van huiswerk? Wat bereikt men met het geven van huiswerk? Is pre-teaching zinvol of
haalbaar?
Huiswerk -> voor- en tegenstanders
• leerkrachten: de ene leerkracht geeft graag veel, de andere zou het liever afschaffen
• Ouders: ouders vragen huiswerk voor hun kinderen, ze vinden vaak een school met veel huiswerk een
goede school
,Enkel bedenkingen hierbij
• Als een kind tijdens de schooluren al hard heeft gewerkt, is het dan nog zinvol om huiswerktijd toe te voegen?
• Zwakke lln hebben meer leertijd nodig.
• Bij huiswerk w ouders impliciet/ onbewust ingeschakeld als hulpleerkracht.
• Huiswerktijd is tijd ten koste van ontspanningstijd.
• Wordt er instructie voorzien voor de helper thuis?
Hoe ziet men huiswerk nu?
1. Inoefenen en herhalen v de leerstof id klas & zelfstandig te leren werken
2. Meerwaarde: de brug die huiswerk legt tussen school en thuis
• Huiswerk geeft de ouders de kans om betrokken te raken bij het schoolgebeuren -> deze betrokkenheid zorgt voor motivatie
• Belangrijk voor kinderen dat ouders achter het schools functioneren staan en interesse tonen voor het schoolleven
Hoe kunnen ouders interesse tonen?
Bv. Agenda na te kijken, begeleiding aan te bieden tijdens het huiswerk…
Belangrijke vorm v huiswerk = pre-teaching
Leerlingen de kans geven om éénzelfde instructie 2 of meerdere keren te krijgen. Vaak in kleine groepjes of individueel
maar het kan ook klassikaal. De preteaching zijn lessen die je geeft voor je aan een nieuw stuk leerstof begint
Hoe ouder betrokkenheid verhogen? Zie p. 22 Voorbeeld feedbackfiche
• Goede communicatie tss lk en ouder
-> ouders zijn partners v lk, hun feedback is belangrijk!
• Leg ouders uit waarom je met een feedbackfiche werkt
-> je wil hun blik op hoe de taken thuis verlopen
-> er zijn geen juiste of foute antwoorden -> eerlijke feedback = het beste inzicht
Verwachtingen naar de ouders
• Als lk heb je bepaalde verwachtingen naar de ouders toe bij het opgeven ve huistaak
• Belangrijk: ouders informeren over de verwachtingen anders vallen ze terug op eigen schoolse
ervaringen -> negatieve ervaringen w doorgegeven aan knd
• De verwachtingen v lk verschillen
bv. De ene lk wil het huiswerk verbeterd en netjes overgeschreven zien, de andere wil zien hoe het
kind aan de oplossing kwam en hoeveel verbeteringen er werden aangebracht -> ouders moeten
dus weten waar ze aan toe zijn
Evolutie in de verwachting doorheen de leerjaren
-> verwachtingen vd school zijn pas haalbaar als de ouders het schoolleven v hun kind volgenen er
kansen gecreëerd w om de ouders echt te betrekken
Hoe helpt de school ouders het leren v hun kind ondersteunen?
2 mogelijkheden
1. ouders die thuis leraar spelen —> er kan verwarring ontstaan
2. wanneer ouders interesse tonen of het stimuleren w huiswerk een communicatiemiddel
• Uuderneutrale taken zodat huiswerk de kansongelijkheid niet kan versterken -> knd moeten het
huiswerk kunnen maken zonder hulp ve volwassenen
, Doel van de lk: ouders voorlichten over eventueel te geven hulp - voorbeelden:
• Fysieke elementen die belangrijk zijn: werkruimte, goede tijdsindeling
• Als ouder ook aandacht besteden aan leeropdrachten buiten het schoolwerk bv. De bus nemen
• Goede hulp = jezelf zo snel mogelijk overbodig maken
• Ouders en hun voorbeeldfunctie -> verwoorden welke stappen ze bij een taak doen, belangstelling tonen, nieuwsgierig zijn,
dingen opzoeken, klankbord (Wat moet je doen? Hoe ga je het doen? Hoeveel tijd heb je nodig?)
• Verschillende leerstijlen vd ouders
° denker
° doener
° dromer/ waarnemer/ bezinner
° toepasser
Leerlingen bevragen over hun leren
• Manier van leren (alleen, in kleine/ grote groep, per twee…)
• Met veel licht/ minder licht
• Met of zonder geluid
• Ik kan stilzitten tot mijn huiswerk af is/ lang stilzitten gaat niet
• …
Voorbeeld: leerdagboek
Leerlingen voor en na hun huiswerk laten nadenken over welke mate ze zelfregulerend gedrag vertonen.
Huiswerk op maat of maatwerk
• Alle kinderen = taak -> sommige lln kunnen dit niet -> faalervaring -> demotivatie -> opls:
onderwijs op maat -> motivatie verhogen
• Belangrijk bij taken: motivatie en taakgericht
• Differentiatie bij huiswerk = rekening houden met interesses, leerstatus, het leerprofiel… vd lln
Voorbeeld v differentiatie
• hoeveelheid vd oefeningen
Vragen vd lk bij het ontwerpen v
• Inhoudelijke differentiatie -> niet alle lln krijgen dezelfde soort oefeningen (makkelijker,
huistaken
moeilijker, herhaling, verrijking…) • Kan elk kind deze taak aan?
• Is elk kind in staat deze
Doel v huiswerk —> vaardigheden en attitudes ontwikkelen —> open opdrachten opdracht uit te voeren
bv. Lln een hele week het nieuws laten volgen en 3 items kiezen om in de klas naar voor te brengen zonder bijkomende uitleg?
= inspelen op interesses + het proces ipv het resultaat —> verhoogde succeservaring en leerwinst • Is de taak gepast voor het
dan oefeningen met een verbetersleutel want ze kunnen geen fouten maken kind?
• Sluit de taak aan bij de
interesses vd lln?
In dit soort huiswerk zit ook de terugkoppeling in de klas. Er wordt met het huiswerk echt iets
gedaan id kas.
Huiswerk en kansarmoede
• Huiswerk = hele zichtbare indicator voor kansarmoede
• Manier v omgaan met huiswerk kan kansongelijkheid versterken
• Bij het afstandsonderwijs bv. Tijdens Corona speelde de thuissituatie een grote rol
• Als lk kunnen we:
° naschoolse studietijd organiseren
P. 36 -> flipwerk!
° huiswerkbegeleiding
° buitenschoolse huiswerkklas P. 36 flipwerk
° zomerklas …
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinedevreese. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.
