Samenvatting - Theorie mens en object (1017FOWIAR): Interieurgeschiedenis 2
7 views 0 purchase
Course
Theorie mens en object (1017FOWIAR)
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van de cursus interieurgeschiedenis met lesgever Caterina Verdickt. Het is een gesloten boek examen en daar is deze samenvatting dan ook op gebaseerd.
Macht in Europa verlegt zicht
987 – 1328: Capetingers in Ile de France
Belangrijkste koningen uit deze dynastie: Hugo Capet (987-996), Lodewijk IX (1126-1270), Filips IV de
Schone (1285-1314)
Gotische bouwstijl:
- ° in het Ile de France, de machtsbasis van deze koningen
- Eerste gotische kerken – relatie Franse koningshuis
- Kloosters, burchten, kastelen, …
- Niet alleen voor religieuze gebouwen, nieuw wereldlijk centrum: het stadhuis en de hallen
met hun torens als symbool van hun macht
- Nieuwe grote macht: de burgerij, steden nieuwe bouwprogramma’s: gemeentehuizen,
marktplaatsen, hallen, burgerhuizen, …
- Concurrentie tussen de steden
- Belang en impact van kerk:
o Standenmaatschappij geestelijkheid, adel en de boeren, geboorte bepalend
o Ca. 90% van de bevolking boer arm
o Adel + Kerk macht over alle aspecten van het dag, leven, invloed van de preekstoel
o Analfabetisme
o Belang van hiernamaals + angst
- Steden intellectueel centrum + universiteit
2. Algemene bouwprincipes in de Gotiek
- Voortdurende zoektocht naar nieuwe technieken hoger & lichter te bouwen
- Romaanse bouwwerk ruimtelijk verdeeld in overzichtelijke traveeën <-> gotische ontwerpers
gelijkmatig in elkaar vloeiende ruimte-eenheid scheppen
- Zware gesloten romaanse bouwmassa’s <-> gotische opengewerkte gelede constructie, last
en steun harmonisch vervloeien
- Gotische kathedraal zuiverste uitdrukking van het gotische bouwideaal
- Gericht zijn naar GOD i.e. ruimtelijke uitdrukking
- Steeds hoger wordende kathedralen en wereldlijke gebouwen met hoge torens: iconisch
middeleeuwse stadszichten
- In elkaar vloeiende ruimte-eenheid scheppen, geleidelijk evolutie naar open geheel, streven
naar grotere ruimtes
- Accentueren van verticale lijnen
- Materiële beperkingen geen remmingen, efficiënt gebruik
- Spitsboog, steunberen, luchtbogen
• Grondplan van de gotische kerk wordt nu niet meer uit losse, vierkante eenheden
samengesteld, maar als een geheel ontworpen
• Meestal 4 zijbeuken, koor wordt vergroot en de kooromgang verdubbeld met krans van
kapellen (eerst 5, later 7 tot zelfs 13) alles om het koor.
• Kruisribgewelf: dunner en lichter, gotische waaiergewelf. Ribben steeds fijner.
• -> verticale en zijdelingse druk verminderen
• Pijlers in de vorm van zuilen vangen druk op + zuilenbundels: verticalisme
• Kapitelen minder belangrijk (Maclou)
• Gericht op constructiemethode verschillende druklasten afgeleid naar bepaalde punten
• Vernuftig systeem van dragende steunelementen (steunberen en luchtbogen)
• Zware dragende muren overbodig, lichte afsluitwanden in glas + enorme ramen,
skeletconstructie
• Inzicht in druklijnen en sterkteleer
• Vele ribben, gewelfvelden dunner en lichtere steensoorten (gotische waaiergewelf)
• Vermindering verticale en zijdelingse druk
o Opgevangen door pijlers in de vorm van zuilen, omgeven dor een bundel van halve
zuilen,
o Die de gewelfribben steunen
o Dragen veel bij tot het verticalisme van de gotische kathedraal
• Exterieur: verticale openheid, twee torens westgevel, steeds hoger en meer opengewerkt +
drie portalen (tympanen spistboog) + groot roosvenster
3. Verschillende periodes in de Gotiek
1137 -1200 Vroege gotiek
SAINT DENIS
1190 – ca. 1250 Hoge gotiek
CHARTRES, REIMS
1250- ca. 1400 Art Rayonnant
SAINT CHAPELLE PARIJS
1400 – ca.1500 Late Gotiek of Art Flamboyant
SAINT MACLOU ROUEN
, Saint Denis – vroege gotiek – ca. 1150, nabij Parijs
• Eerste gotisch bouwwerk vnl. het koor van
Saint Denis (1140-1144)
• Bouwheer Abt Suger, advisuer van koning
Louis VI
• 2 smalle met kruisribgewelven overdekte
traveeën over het koor (belangrijkste
onderdeel van de kerk)
• 7 ondiepe straalkapellen
• Gotisch kruisRIBgewelf overspant trapeziumvormige ruimten
• Steunberen tussen de straalkapellen
• Machtscentrum: koningshuis verbinden met de kerk
• Verregaande rationalisatie van de constructie en samenhang in het ontwerp
Chartres, 1193-1230
• Grote invloed op Reims en Amiens
• Ontwikkeling naar hogere gewelven (Chartres
37meter) en naar een vergroting van glasoppervlakte
in de hoge gotiek
• Chartres glazen oppervlakten in rozetten in de
lichtbeuk aangebracht
• Maaswerk snel te vervaardigen en bood de
mogelijkheid tot grotere glasoppervlakten
• Vierdelig gewelf op een travee van 1 op 2
• Geen vierkanten meer
• Pijlers let schachten die doorlopen tot in de gewelven
• Verticale stuwing
Cathédrale Notre-Dame de Reims
• Historisch belang: Franse koningen werden hier gekroond
(Jeanne D’Arc)
• Beeldhouwwerk: centrale portaal aan de westgevel Maagd
Maria. Beeld van de “Engel met de glimlach”
• Verticaliteit en doorzichtigheid
• Alle details hoger en smaller
• Grote hoeveelheid sculpturen in de westgevel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller beatrizsarriafernandes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
