Summary
Samenvatting Thema 9: gedrag. Boek 3b.
- Course
- Level
- Book
Een samenvatting over al het belangrijke leerstof van thema 9, gedrag.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: rosaplantijn • 10 months ago
By: fareed70 • 6 year ago
Seller
Follow
lucianp
Reviews received
Content preview
Samenvatting gedrag.Wat is gedrag?
Alles wat je doet, zoals lachen en naar iets kijken, is gedrag. Ook geluiden maken,
slapen, geurstoffen afgeven en zelfs gewoon stilstaan zijn voorbeelden van gedrag.
Een prikkel is een verandering in je omgeving. Zintuigen reageren op prikkels,
waardoor impulsen via zenuwen naar je hersenen gaan. In je hersenen word je je
bewust van die prikkel. Vervolgens reageer je op de prikkel. Er gaan dan impulsen
naar spieren of klieren. Zo’n reactie heet een respons. Stoppen voor een rood
verkeerslicht is gedrag. Om te stoppen moet je een aantal handelingen uitvoeren. Je
moet bijvoorbeeld remmen en afstappen gedrag bestaat meestal uit een groot aantal
handelingen.
Studie van gedrag
Het gedrag van dieren wordt meestal in het wild bestudeerd, omdat dieren in het wild
hun natuurlijke gedrag vertonen. In gevangenschap vertonen dieren ander gedrag.
Om het gedrag van dieren te bestuderen, observeren onderzoekers gedrag en
noteren ze de tijd die dieren aan een bepaalde gedraging besteden en de volgorde
van deze gedragingen.
Veel mensen vergelijken het gedrag van dieren met dat van mensen. Het bestuderen
van gedrag gebeurt objectief. Dat wil zeggen dat alleen werkelijk gebeurde feiten
mogen worden vermeld, geen meningen van de waarnemer.
Het kwispelen met de staart van een hond kun je op twee manieren beschrijven: ‘de
hond beweegt de staart heen en weer’ of ‘de hond is blij’. De eerste beschrijving
geeft een feit, de tweede is een mening. De studie van gedrag heet ethologie. Het
bestuderen van gedrag gebeurt met behulp van regels voor biologisch onderzoek.
Vaak moet een onderzoeker
een dier langere tijd
observeren. Gedurende die tijd
vertoont het dier verschillende
handelingen. Tijdens het maken
van een werkplan maakt de
onderzoeker een beschrijving
van de handelingen van het
dier. Zo’n beschrijving van de
handelingen van een dier heet
een ethogram.
, Tijdens het uitvoeren van het onderzoek maakt de onderzoeker een opsomming van
de handelingen van het dier. Zo’n
opsomming heet een protocol.
Met behulp van een protocol
kunnen bijvoorbeeld de volgende
vragen worden beantwoord:
- Hoe vaak komt een handeling
voor?
- Hoe lang duur een handeling?
- Is er een bepaalde volgorde tussen de handelingen?
Gedragsketens
Bij het stoppen voor een rood verkeerslicht voer je een aantal handelingen achter
elkaar uit. Samen vormen deze handelingen het gedrag. Bij mensen verschilt het
gedrag vaak van persoon tot persoon. Bij veel diersoorten zijn bepaalde vormen van
gedrag bij alle individuen van de soort gelijk.
Veel dieren vertonen voor de voortplanting heel specifiek gedrag. Dit gedrag wordt
paringsgedrag of balts genoemd. Bij paringsgedrag volgen een aantal handeling
elkaar in een vaste volgorde op. Als gedrag uit een serie handelingen in een vast
volgorde bestaat, spreken we van een gedragsketen.
Hoe wordt gedrag veroorzaakt?
Maarten doet zijn ogen open. Het is donker, maar hij heeft erge trek. Zachtjes sluipt
hij naar beneden en kijkt of er nog iets lekkers in de koelkast ligt. De prikkel voor het
gedrag van Maarten is trek hebben. Deze prikkel is in het lichaam van Maarten zelf
ontstaan. Zo’n prikkel heet een inwendige prikkel. Prikkels die je met je zintuigen
waarneemt, worden uitwendige prikkels genoemd.
Gedrag komt vaak tot stand door een combinatie van inwendige en uitwendige
prikkels.
Een inwendige prikkel wordt vaak de motivatie genoemd.
De motivatie (inwendige prikkel) bepaalt of gedrag wel of niet wordt vertoond. Als de
motivatie ontbreekt, wordt het gedrag niet vertoond. Voorbeelden van inwendige
prikkels zijn honger, dorst en hormonen. Honger en dorst kunnen voedingsgedrag
veroorzaken. Hormonen veroorzaken bijvoorbeeld voortplantingsgedrag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lucianp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79223 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now