Algemene orthopedagogie: Hoofdstuk 1; De identiteit
van de orthopedagogiek
4. Orthopedagogiek VS. pedagogiek
-> pedagogiek: wetenschap van de opvoeding die je bestudeert
-> gericht op ‘het normale’ kind
-> kinderen ontwikkelen zoals het zou moeten (zoals verwacht wordt)
binnen de juiste tijdspanne, cultuur, religie…
-> in de gewone, dagdagelijkse opvoeding: tal van problemen voordoen
-> vaak kleine problemen: puberen, zindelijkheid… (= situaties van tijdelijke
aard, verdwijnen snel)
-> met goede raad slagen de meeste ouders erin om deze ‘moeilijk’ situaties aan
te pakken -> soms zijn de problemen echter te groot…
-> orthopedagogiek: de wetenschap die de bijzondere opvoeding als object heeft
(0 – 100 jaar) -> ortho = Grieks voor ‘recht’/’juist’
-> ped = in Grieks: ‘pais’, voor ‘kind’
-> agogiek: in Grieks: ‘agogein’, voor ‘leiden’/’brengen’/’gidsen’
-> letterlijk: het rechttrekken van wat scheef loopt in de opvoeding, ombuigen
naar het gewenste
5. Orthopedagogiek VS. ortho-agogiek
-> orthopedagogiek: kijk bovenstaande uitleg
-> ortho-agogiek: specifieke groep van volwassenen/ ouderen
-> ortho = ‘recht’/’juist’
-> agogiek= ‘leiden’/’gidsen’/’brengen’
-> ouderen in de samenleving, community care (inclusie), (intercultureel werk)
-> het uitgangspunt van ortho-agogiek: het handelen, begeleiden en
ondersteunen bij veranderingsprocessen en dit vertrekt vanuit een meer
gelijkwaardige relatie tussen hulpverlener en cliënt
-> veranderingsprocessen, bv; NAH (niet aangeboren hersenletsel, vanaf 18 jaar)
6. Met of zonder K? OrthopedagogieK VS. orthopedagogie
-> orthopedagogieK: de wetenschap, theorieën, literatuur… (theorie)
-> het theoretische aspect van de hulpverlening benadrukken
-> orthopedagogie: het handelen, het werkveld in gaan (praktijk)
-> het handelen in bijzondere opvoedingssituaties, wanneer het gaat over de
praktijk
7. Algemene orthopedagogiek VS. bijzondere orthopedagogiek
-> algemene orthopedagogiek: algemene thema’s (overkoepelende ideeën)
-> voor iedereen met ondersteuningsnoden, bv; verschillen tussen pedagogiek
en orthopedagogie
-> bijzondere orthopedagogiek: specifieke problematiek van een doelgroep
-> specifieke problematieke, beperkingen staan centraal
-> bijzonder = voor de persoon met zijn beperking en/of stoornis
1
,-> bv; ASS, AD(H)D, visuele/auditieve beperking, verstandelijke/lichamelijke
beperking… -> Wanneer spreken we
ervan? Wat zijn de kenmerken ervan? …
8. De orthopedagogiek als wetenschap
-> maakt het ons mogelijk ons professioneel handelen te onderbouwen
-> zijn voorzien van een batterij van theoretische kennis en reeds uitgeteste
methodieken -> wetenschap biedt ons een kader waar
we ons denken en handelen kunnen aftoetsen ->
blijvend op zoek te gaan naar wetenschappelijke onderbouw
-> zelf praktijkkennis moeten omzetten naar praktijktheorie
-> blijvende reflectie hierover = NOODZAKELIJK!!!
8.1 De relatie theorie & praktijk binnen het orthopedagogisch werkveld:
praktijkkennis – praktijktheorie – theoretische kennis
-> theorie is onlosmakelijk verbonden met praktijk (werkveld) en ontleent zelfs
bestaansreden aan
-> dus: altijd al een praktijk geweest voor de orthopedagogiek zonder dat we die
zo hebben genoemd
-> praktijkkennis: (subjectief/persoonlijk) kennis zelf gehaald uit de praktijk
-> praktijktheorie: kennis die getoetst is door te reflecteren/bespreken/kritisch
bekijken, theorie die we bewaren voor de praktijkkennis
-> zich als hupverlener bewust worden van deze voorkennis, ze expliciteren,
erover in dialoog gaan (kan leiden tot ‘praktijktheorie’)
->
-> theoretische kennis: beschrijving van de werkelijkheid ‘evidence-based’ (=
gebaseerd op bewijzen)
-> er is bewijs van, er zijn onderzoeken naar gedaan
-> je hebt deze kennis nodig om wetenschappelijk onderbouwde lessen te leren
-> een wetenschappelijke theorie geeft een beschrijving/samenhangende
verklaring van de werkelijkheid, maar valt er NIET mee samen
8.2 Orthopedagogiek is een praktijkwetenschap
-> vanuit een nood uit de praktijk dat de orthopedagogiek als wetenschap
ontstaan is
8.3 Orthopedagogiek is een dialooggestuurde wetenschap
-> verhouding hulpverlener – cliënt wordt gekenmerkt door dialoog en samenspel
-> de orthopedagogiek gesteund op gelijkwaardigheid tussen hulpverlener en
cliënt, op een echte dialoog tussen beide partijen die elk een gelijkwaardige
positie innemen -> = een wetenschap die
versterkt wordt door insidersperspectief/ervaringsdeskundigheid van cliënt of
cliëntensysteem
-> deskundigheidsmodel: wij weten wat u nodig heeft <-> dialooggestuurd = u
weet het meeste over uw eigen leven
(insidersperspectief/ervaringsdeskundigheid), we hebben elk onze eigen
deskundigheid (dialoog), ieder zijn inbreng = belangrijk (gelijkwaardigheid)
2
, 8.4 Orthopedagogiek is een eclectische en integratieve wetenschap
-> eclectisch: vanalles, we gaan overal een beetje uithalen bij orthopedagogiek
en deze gaan we integreren
-> verschillende methodes combineren en de beste kiezen
-> integratief: kaders samenvoegen zodat ze een geheel vormen
8.5 Orthopedagogiek is een handelingswetenschap
-> handelingswetenschap: alle theorieën die we nodig hebben is in functie van
het handelen -> gericht op het handelen = hulpvraag
staat voorop/verbeteren van kwaliteit van leven
-> hermeneutische methode = terugkijken naar de situatie (voorkomen),
verklaring van ‘het waarom’ achtergrond, het begrijpen voorgrond
-> holistische benadering = zicht op het geheel (niet enkel persoon, maar ook de
context) -> pluralistische benadering = benadering van
de werkelijk is steeds het vertrekpunt
8.6 Orthopedagogiek is een reflectieve wetenschap
-> reflectieve wetenschap: voortdurende reflectie op eigen handelen
-> reflectie is hierbij onontbeerlijk
9. Orthopedagogie(k) vanuit een internationaal perspectief
-> anderen landen = andere termen
-> de term orthopedagogie zoals wij ze kennen, bestaan in vele andere landen
NIET -> België & Nederland is de term
orthopedagogiek ->
recentelijk in Zuid-Afrika ter vervanging van de term ‘geneespedagogiek’
Algemene orthopedagogie: Hoofdstuk 2; De definitie(s) van de
orthopedagogiek
1. Het studieobject van de orthopedagogiek verandert…
-> ‘Wat doet de orthopedagogiek?’ = het studieobject
-> ‘Wat wil de orthopedagogiek hiermee bereiken?’ = het doel
-> deze twee factoren vormen de definitie van de orthopedagogiek
3. Klassieke definitie
-> de orthopedagogiek volgt hierbij een medisch model: beschrijving van
symptomen diagnose (medische) behandeling of verzorging
Vb;
Hanselmann (1885-1960): “Heilpedagogiek” is de leer over de opvoeding, het
onderwijs en de maatschappelijke zorg met betrekking tot al die kinderen van
wie de lichamelijk-psychische ontwikkeling blijvend belemmerd wordt.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller onalintermans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.58. You're not tied to anything after your purchase.