Samenvatting - Anatomie en pathologie: deel pathologie
3 views 0 purchase
Course
Anatomie en pathologie: pathologie
Institution
Thomas More Hogeschool (tmhs)
Book
Leerboek KNO en Hoofd-Halschirurgie
Dit document bevat alle leerstof van alle hoofdstukken die gestudeerd moeten worden voor het deel: pathologie. De samenvatting is heel duidelijk opgebouwd met alle titels en tussentitels met de paginanummers erbij! Vanachter is ook een duidelijke woordenlijst.
Succes!
ANATOMIE: PATHOLOGIE
HFST 3: Aandoeningen van het uitwendige oor (68-79)
3.1 Aandoeningen van de oorschelp
3.1.1 Congenitale afwijkingen (= aangeboren)
▪ Preauriculaire aanhangsels (tss mondhoek en tragus, bevatten soms KB)
o Preauriculaire sinus: fistel van helix tot ghg)
→ Behandeling: excisie: huidafwijking weggesneden
o Microtie: misvorming of afwezigheid vd oorschelp (samen met afwijkingen (stenose of
atresie) vd uitwendige ghg (zie 3.2.1) en/of anamolieën vh MO en eventueel n. facialis
3.1.2 Traumata
▪ Traumatische letsels (vb. Scheuren door oorringen, beten door huisdieren komen vaak voor)
→ snelle behandeling = belangrijk
o Oorschelphematoom (othematoom): door stomp trauma: de huid met het
perichondrium w verschoven tov onderliggende KB → bloedvaatjes scheuren →
ontstaat een hematoom → niet behandelen: (necrose vh KB): ontstaan bloemkooloor
o Verbrandingen vd oorschelp: vaak deel van uitgebreide verbrandingen vh gezicht
▪ Behandeling: gericht op preventie infectie en (peri)chondritis
3.1.3 Ontstekingen
▪ Impetigo (krentenbaard): bacteriële aandoening (veroorzaakt door een streptokok (groep
bacteriën) / behandeling; antibiotische zalf
o Allergische dermatitis: ontsteking oorschelp door allergische reactie op oordruppels
of zalven
o Perichondritis/chondritis: traag evoluerende gelokaliseerde ontsteking vh KB vh
uitw. oor door infectie/scheur/operatie
▪ Oorschelp is warm, rood, verdikt en eventueel fluctuerend
▪ Serum, pus tss perichondrium en het KB
▪ Behandeling: intraveneus toegediende antibiotica, al dan niet met lokale
drainage. Debrideren: necrotisch (dood) weefsel weggehaald, zodat dit de genezing
van de wond niet in de weg staat
o Chondrodermatitis nodularis helicis: klein ovaal knobbeltje met korst bij
helixrand/anthelix
▪ Unilateraal (aan 1 kant) en vooral bij oudere mannen
▪ Gebruik van koptelefoon, druk door slapen op die zijde, samen met
actinische (ruw plekje) schade speelt een rol
▪ Pijn, zeker bij aanraking en druk
▪ Behandeling: excisie (huidafwijking wegsnijden) bij pijn en eventueel om een
plaveiselcelcarcinoom of basocellulair carcinoom te sluiten
o Relapsing polychondritis: recividerende (terugkomende) en progressieve episoden
van ontsteking en destructie van KB (vooral oorschelp, neus, larynx, trachea, bronchi,
buis v. eust, ribben, gewrichten
▪ Het is een multisysteemziekte: ook oogafwijkingen, cochleare aantasting,
cardiovasculaire en repiratoire problemen. Wss een auto-immuumziekte
1
Rozane Roels – Anatomie 22-23
, ▪ Therapie: non-steroïde anti-inflammatoire medicatie en in ernstigere
gevallen: corticosteroïden, immuunsuppresieve of immuunmodulerende
medicatie (zoals monoclonale antilichamen en anti-TNFa)
3.1.4 Tumoren
BENIGNE TUMOREN (om cosmetische redenen chirurgisch verwijderd) Hieronder een paar typische
afwijkingen:
▪ Atheroomcyste: Meestal aan achterkant vd oorlel. Kan bij ontsteking of omvang problemen
geven.
o Bij klachten: Behandeling: makkelijk wegsnijden
▪ Keloïd: Harde, gladde, pijnloze zwelling
o Treedt posttraumatisch op (piercing etc.), vaak jeuk
o Behandeling: afh vd uitgebreidheid met drukverband, corticoïdeninfiltraties, ofwel
chirurgische excisie (wegsnijden), eventueel gevolgd door brachytherapie (inwendige
bestraling)
▪ Pseudocyste/cystische chondromalacie: pijnloos, unilaterale optredende zwelling vh KB vd
oorschelp
o Meestal bij jonge patiënten ter plaatse van scapha en fossa triangularis
o Onverklaarbare cystische degeneratie vh KB vd oorschelp
o KB is verbreed en centraal holte gevuld met waterige gelige vloeistof
o Relapsing polychondritis
MALIGNE TUMOREN
▪ Basocellulair carcinoom: meest voorkomende maligne tumor vd huid en gaat uit vd basale
cellen vd epidermis
o De tumor zaait nooit uit, wel lokale destructieve groei
o Ontstaat door aan zon-geëxposeerde huid
o Behandeling: excisie (wegsnijden) met histologische (weefsels) controle op
volledigheid van de resectie (wegsnijding) → Mohs micrografische chirurgie
aangewezen bij grote tumoren en recidieven (terugkomende)
▪ Plaveiselcelcarcinoom
o Metastaserende tumor (snel uitzaaien en groeien) die uitgaat van de keratinocyten
(cel waaruit opperhuid is opgebouwd)
o Vaak bij oudere mensen en ontstaat op vooraf bestaande afwijkingen
o Typisch klinische beeld: ulcuratie (vorming van een zweer) met onderhuids weefsel
of een bloemkoolachtige harde opzetting
o Behandeling: vooral chirurgisch. Soms radiotherapie overwogen
▪ Melanoom
o Metastaserende tumor (snel uitzaaien en groeien) die uitgaat vd melanocyten
(pigmentcellen)
o Incidentie (aantal nieuwe gevallen): laatste jaren flink gestegen door het veranderde
zongedrag
o Enkele risicofactoren zoals zonverbrandingen op kinderleeftijd…
o Prognose is afh van de tumordikte (breslowclassificatie) en het klinische stadium
o Behandeling: Excisie (wegsnijden) met ruime marge, al dan niet met
schildwachtklierprocedure (markeren en verwijderen schildwachtklier)
▪ Schildwachtklier positief → indicatie voor halsklierdissectie overwogen
▪ Bij kliermetastasen (uitzaaiingen) < 1mm vormt strikte follow-up een
waardevol alternatief voor bijkomende chirurgie
2
Rozane Roels – Anatomie 22-23
, ▪ Kaposisarcoom: Proliferatie (groei of verspreiding) van capillairen en perivasculair
bindweefsel
o Kenmerken ziekte: paarse tot bruine vlekken en knobbeltjes (noduli)
o Deze aandoening komt in agressieve vorm voor bij aids
o Behandeling: hangt af van type kaposisarcoom: ofwel chirurgie, radiotherapie, anti-
virale therapie, chemotherapie of immunotherapie
3.2 Aandoeningen van de uitwendige gehoorgang
3.2.1 Congenitale afwijkingen
▪ Congenitale atresie
o Verschillende graden van ernst: van een totaal afwezige ghg tot een vernauwde, met
bindweefsel gevulde gang
o Afwijking kan samen voorkomen in combo met afwijkingen vd oorschelp en/of
afwijkingen vh MO, aber kan ook geïsoleerd voorkomen
o Afwijking komt veelal voor als onderdeel van een syndroom (par 4.1)
o Zie ook (par 3.3.2)
3.2.2 Oorsmeerprop
▪ Oosmeer, afgeschilferd epitheel, haartjes en stofpartikels
▪ Pas klachten na volledige afsluiting ghg
▪ Drukgevoel en oorsuizen in het aangedane oor
▪ Behandeling/verwijderen cerumen: cerumhaakje of -lusje, oorzuiger, uitspuiten pas als TV
intact is
3.2.3 Corpus alienum
▪ Zeer frequent probleem (in de ghg)
▪ Langtijdig in ghg → pas opgemerkt bij pijn, gehoorverlies, foetide otorroe veroorzaken
▪ Best spoelen vd ghg, GEEN pincet gebruiken, eventueel zuiger of haakje
3.2.4 Ontstekingen
▪ Otitis externa (buitenoorontsteking) = aandoeningen vh uitwendige oor waarbij een diffuse
ontsteking vd huid vd uitwendige ghg aanwezig is
o Vaak recidiveert de aandoening
o Factoren die bijdragen tot het ontstaan vd aandoening:
▪ Nauwe of gekromde ghg
▪ Maceratie (zacht maken, weken) vd huid
▪ Afwezigheid natuurlijke (zure) beschermlaag) op de huid
▪ Huidaandoening (vb eczeem)
o Oorzaak zowel acute als chronische vorm ottitis externa = zeer verschillend
▪ Trauma (oorspoelen), irritatie stukje hoortoestel, excessief reinigen vd ghg,
MO infectie met vochtafscheiding…
▪ Verwekkers kunnen bacteriën en/of schimmels zijn
▪ Klinisch beeld (= zeer uitlopend): stadia onderscheiden
o Pre-inflammatoir stadium
▪ Afwezigheid normale beschermende lipidenlaag vd huis door frequent
zwemmen, douchen, excessief reinigen ghg
▪ Huid ghg is rood en jeukt, schilfert → krabben → visuele cirkel
o Acuut inflammatoir stadium
▪ Gekenmerkt door ongemak of pijn bij manipulatie vd tragus
▪ Huis is licht erythemateus (roodheid), soms gezwollen
3
Rozane Roels – Anatomie 22-23
, ▪ ophoping van vuil (accumulatie van débris) → zwelling of groenig beslag →
periauriculair oedeem kan ontstaan
▪ Pijn w prominenter: pijn bij kauwen en manipulatie vd oorschelp
▪ Volledige obliteratie (vernietiging) vd ghg → gehoorverlies
▪ Huid ghg pustels en papels → geslacht v bacteriën gekweekt
o Chronisch stadium
▪ Verdikking en zwelling vd huid vd ghg → vernauwd
▪ Droge adherente schilfers
▪ Grijsbruinig tot groenig foetide (stinkend) beslag aanwezig
▪ TV mat verdikt
▪ Aanwezigheid gramnegatieve bacteriën en soms schimmels
▪ Gehoorverlies kan voorkomen door vernauwing ghg en acc. van débris
▪ Behandeling (goede reiniging vd ghg)
o Acuut inflammatoir stadium:
▪ Ghg zorgvuldig gereinigd (kweekname soms ook)
▪ Bij zwelling: vochtige tampon 24u in oor: betere inspectie en reiniging kan
plaatsvinden, soms nog eens herhaald erna
▪ Topische waterige oordruppels, bij voorkeur met een corticosteroïd
(hormoon): behandeling moet 10 dagen duren + verbod op water in oor (niet
zwemmen, douchen…)
▪ LOKALE BEHANDELING:
• Enkele verschillende dingen om te gebruiken (p74)
• Oppassen: langdurig gebruik antibiotische druppels: selectie van
resistente kiemen in de hand werken of schimmels kans geven om
overhand te krijgen / Langdurig gebruik oordruppels: kan leiden tot
allergische dermatitis
▪ VERMOEDEN SCHIMMELINFECTIE:
• Zorgvuldige en herhaalde reiniging nog belangrijker
• Débris kan een prop vormen (wattenprop)
• Jeuk diep in de ghg
• Accumulatie van débris → secundair gehoorverlies
• …behandeling (druppels)
o Chronisch stadium
▪ Episoden van acute infecties, afwisselend indolente (trage) periodes →
vernauwing (stenose) vd ghg
▪ Behandeld zoals hierboven of orale kuur met corticosteroïden om chronisch
verdikte huid te ontzwellen
o Preventie
▪ Maceratie (weken, zacht maken) vermijden: zure oordruppels…
▪ Chronisch granulerende otitis externa
o Slecht ruikend beslag met granulatie (tweede fase (zie wondfases) in de wondgenezing. De wond
vult zich met nieuw, tijdelijk weefsel) → weefsel op TV en op ghg (benig gedeelte)
o CT scan en nemen van biopten is gewenst
o Na reiniging: verbranding weefsel (cauterisatie)
o Aanwezigheid schimmels: moeilijk aan te tonen
o Vaak langdurig en repetitief worden behandeld
o Huidtests, jeukbehandeling
o Wanneer aandoening stenose of atresie: chirurgisch ingrijpen
4
Rozane Roels – Anatomie 22-23
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rozaneroels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
