Casuslijst HK
Les 1
De Vikingen (inleiding)
Correcte info adhv materïele resten
Nood aan bronnenkritiek: bronnen die ons informeren over de geschiedenis
Overblijfselen vs. Overleveringen (wie schreef ze?)
o Vikingen schreven niet zelf maakten geen geschiedverhalen van eigen avonturen
(contemporaine overleveringen)
o Wel teksten met runen maar die hadden hele andere betekenis
Schriftelijke getuigenissen die er wel zijn komen van Europese clerici op vasteland
(vikingssagen 11-13 E)
o Annalen (in Latijn)
o Gebruik van stereotiep discours, ook beknopt
o Af en toe ook kroniek in andere (volks)taal (bv. Anglo saxon chronicle)
Abdijen geplunderd en in brand gestoken vikingen versmolten beelden tot munten
(positief)
Weinig sporen in de bodem
o Paar burchten/forten opgericht na 840 (oa Brugge) door Frankische koning, Vlaamse
graven.. (castella recens facta)
o Monikken van sint baafs vluchtten weg naar Brugge, verliezen zilveren kruis gestolen
door Bruggelingen 851
o Archeologie: munten, wapens, schepen
Gebeurtenis> interpretatie> neerslag in bron> interpretatie van bron door historici>
verklaring> weergaven als historisch narratief
De Russische agressie tegen Oekraïne en oorlogspropaganda
(bronnen: bewuste creaties?)
Typologie van de bron in functie van de intentie
Zowel vraag naar oorzakelijkheid, als de vraag naar morele schuld en juridische legitimiteit
o Moeten wij ‘als nietswetende burger’ oordelen over de situatie?
Factor geopolitiek: LT vs KT- oorzaken , structuren, feiten, personen
Ideologisch interpretatiekader, wetenschappelijk paradigma
Los van alle discussies, en als noodzakelijke voorwaarde om die te kunnen voeren: wat zijn de
feiten? En Hoe komen we die te weten?
o Ook niet meteen een ‘slechterik’ bestempelen, maar openstaan en ook gebruik
maken van de rede
Hoe komt een Wikipedia-pagina tot stand? Wanneer is iets een ‘officieel feit’?
Over een hedendaags feit ontstaat een narratief terwijl het bezig is
Bv. Bloedbad Bucha
Massamoord van Oekraïense burgers en krijgsgevangenen tijdens strijd om bezetting van
Bucha (1/4/2022)
o Hoeveel mensen zijn daar nu vermoord? Zie ook oorlogsrecht en oorlogsmisdaden?
Veel aanwijzingen dat Rusland schuldig is aan oorlogsmisdaden
o Ontstaan discussie wat er aan de hand is: Wat is echt? Zijn mensen altijd
tegendraads? (bv. eerst antivaxxer en nu pro-poetin)
Men kan niet omgaan met alle tegenstrijdige en manipulerende info die komt +
ook niet moeilijk om te liegen en manipuleren (propaganda)
o Probleem: we zijn afhankelijk van anderen; we kunnen zelf niet ter plekke gaan kijken
, o Dus we leren wat wij te weten komen; manipulatie?
Luchtfoto massagraf? Doodsoorzaken? (wie kan de informatie ter plekke
checken?)
Fact checking: als reporter ben je verplicht om na te gaan of het juist is wat je schrijft; ook
voor wetenschappers
o Journalisten brengen historische kritiek in de praktijk
o Politici zou dit eigenlijk ook moeten doen
o Manieren om artikels te factchecken
Zoek de bron (andere verhalen gebracht door de bron?)
Zoek de foto/ screenshot van de video online
Herkenbare elementen in beeld?
o Klassieker van de mediakritiek; selecties van de feiten en selectieve verontwaardiging
Mensenrechtenorganisaties en onderzoekscomissies (bv. humans rights watch)
o Wordt verdacht gemaakt ‘noise’ op de informatie
Alle partijen in een conflict hebben er belang bij zaken te ‘framen’ juiste feiten worden
vaak gemanipuleerd
o Bv. verkrachting in relatie tot oorlogsmisdaden?
o Bv. dood OekraÏens kind ‘ingezet’ door Oekraïeners omdat het emoties en affiniteit
opwerkt
o Bv. is een massagraf met allemaal mensen die gewoon omkwamen? Sommigen
waren vastgebonden en in gevangenschap doodgeschoten
o Anne Morelli: 10 geboden van de oorlogspropaganda
Ook rekening houden met verwoording van de feiten: discoursanalyse
o Connotaties- actief/ passief
Welke documenten kunne we gebruiken? Welke getuigenissen zij betrouwbaar? Wie heeft
welk belang om te liegen en te verdraaien?
Hoe kunnen juiste feiten op een selectieve manier gebruikt worden?
Maurice De Wilde
Techniek van het harde interview: confrontatie en meespelen met geïnterviewde om
verleden te reconstrueren
o Kijkt op voorhand wat ze allemaal gedaan hebben en zo direct confronteren en
gerichte vragen stellen bevraagden liegen en draaien rond de pot, let ook op
lichaamstaal
o Interviewt ook een demanist (collaborator): confronteert hem met een verslag
van zijn hand
o Komt altijd op onverwachte momenten + urenlang hameren (agressie)
o Stelt vragenlijsten op tijdens voorafgaand gesprek: voorbereiding!
Maurice zelf onderwerp van studie: interviewtechniek op de grens van deontologie
Toegepast door productiekern WOII (1970-1991)
Heel eigenzinnige journalist die interviews doet over controversen
o Collaboratie met de nazi’s
o Na oorlog: vervolging/ repressie van de collaborateurs
Interview: historische bron; verschillende lagen
o Fatische laag (feitelijk uitgesproken tekst-cognitieve info)
o Muzische laag (toonband, intonaties, pauze - gemoedsgesteldheid bevraagde)
o Paralinguale laag (lichaamstaal, mimiek)
o Extra-linguale laag (achtergrondgeluiden/-gebeurtenissen)
Enkel nr.1 makkelijk weer te geven in een tekst
, Les 2
Leni Riefenstahl (functies van de communicatiemedia)
2 films over nazi-partijdagen in nazi- Duitsland: ‘Sieg des Glaubens’ (1933) en ‘Triumph des
Willens’ (1934)
Gebruik van innovatieve technologische technieken: rijdende camera’s, gebruik liften,
dynamische montage verschillende standpunten… spektakel, zonder eigenlijk verhaal
Hitler hoofdrolspeler
Riefenstahl wel gevangen gezet na WO2, maar nooit veroordeeld
‘Geen politieke propaganda, maar een kunstige verdichting van een politiek gegeven’
Nazi-ideologie als ‘normaal’ laten overkomen in publiek opinie
o Functies van de communicatiemediea
o Oorspronkelijk: massamedia bestemd voor een specifieke doelgroep (bv. avvisi 16 E), gesteund
door en in dienst van belangengroepen
o Positieve effecten: vorming van een publieke openbare cultuur
Jürgen Habermans
Vertegenwoordiger Frankfurter Schüle
Originele synthese van de opvattingen van Marx en Weber poging
om zin te geven aan het proces van reconstructie van een
samenleving in het West- Du na WOII
Waar en hoe kunnen burgers op basis van collectieve en rationele
keuzes gestalte geven aan de samenleving en met hun project in de
openbaarheid komen burgerlijke publieke ruimte
Innemen van de publieke ruimte aan de hand van communicatie
‘Historikerstreit’ (Duitsland 1986-1989)
o Duitse rol en verantwoordelijkheid voor Holocaust
o Habermans: linkse kritische visie
o Negatieve effecten: kans op manipulatie
Joseph Goebbels ‘Gleichschaltung’
Maatregelen waarmee nazi’s Duitsland in totalitaire dictatuur veranderden
Twee 11 septembers (functies van de communicatiemedia)
Al Jazeera (nieuwszender Qatar) doorgeefluik van boodschappen van leiders uit Arabische
wereld (bv. Bin Laden)
1979: Sovjet uni (communistisch rusland) valt binnen in Afghanistan, er ontstaat een guerrilla
groep van die verschillenden fundamentalistische bewegingen (zie Rambo)
1973, Chili: Allende en Pinochet
Staatsgreep van een rechtse dictator (Pinochet) op een democratisch verkozen linkse regering
o Met steun van CIA
Victor Jara: een populaire zanger moet vermoord worden
‘Hoe verhouden specifieke historische feiten zich tot diepere grondoorzaken, qua
kenbaarheid (epistemologie) en qua causale kracht (ontologisch)
Representatie geschiedenis en politiek in media en films?
Maurice De Wilde in stadion
o Alle linkse opposanten (vakbonden oa) opgepakt en in voetbalstadion opgesloten
door Pinochet, nadien gefolterd
Algemene politieke achtergrond Chili (1973)
o Bij de verkiezingen van 1970 steunden de VS de tegenstander van Allende
o Partij Allende: communisten, socialisten en radicalen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittbrabant. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.56. You're not tied to anything after your purchase.