Mantelzorgers onder druk
1.1. Etiologie
Overbelasting bij MZ veroorzaakt door:
- Gedragsproblemen bij de ouderen
o Psychiatrische factoren (depressie, agitatie, angst, achterdocht en psychose) spelen
een rol bij:
Ouderen met invaliderende somatische aandoeningen (CVA, ernstige COPD,
Parkinson)
Dementie (cognitieve problemen)
Ze zorgen voor een stressreactie en uiten zich in gedragsproblemen
- Geringe kennis van cognitieve achteruitgang en dementie
- Weinig inzicht in gedragsproblematiek
- Eigen persoonlijkheidsproblematiek
- Levensfasegerelateerde problematiek
1.2. Assessment en diagnostiek
Belangrijk om overbelasting tijdig te signaleren, om erger te voorkomen!
Alvorens er op te reageren, is het belangrijk om een uitgebreid assessment te doen bij mantelzorgers,
o.a. om de ernst en complexiteit in te kunnen schatten.
Bevat: bevragen vd onderwerpen op de verschillende dimensies (zoals hierboven beschreven)
De bevindingen op deze dimensies bepalen de gekozen thema’s voor een multidisciplinair zorgplan
Mogelijke instrumenten:
MantelScan = een instrument waarmee professionals samen met ZV en MZ een zorgnetwerk in
kaart kunnen brengen, waarbij er aandacht is voor de draagkracht en draaglast van
het netwerk.
- Bevat visuele hulpmiddelen die helpen bij het structureren van info
- Bevat: het genogram, de self-rated burden schaal (RSB) in combo met de
EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg) en de ecomap
Genogram = geeft snel inzicht in problemen en in belangrijke levens- en familiegebeurtenissen
- Diagnostische methode + therapeutisch
- Biedt een proces waarbij er gewerkt kan worden aan verbetering vd
communicatie
- Kan tot goede en realistische doelstellingen komen
- Voordeel: gericht op gebeurtenissen uit het verleden vd oudere + MZ
- Ruimte om niet alleen aandacht te geven aan de problemen, maar ook aan
de positieve mogelijkheden & de toekomst
Self-rated - Vragen of de MZ de ervaren belasting wil uitdrukken in een getal tussen 0 en
bruden en 100
EDIZ - 9 vragen stellen: ervaren belasting in kaart brengen
- Ook EDIZ en CSI (Caregiver Strain Index)
Ecomap = brengt het sociale netwerk van ouderen en mantelzorgers in kaart
- Het gehele sociale netwerk staat in de spotlight!
1.1. Etiologie
Overbelasting bij MZ veroorzaakt door:
- Gedragsproblemen bij de ouderen
o Psychiatrische factoren (depressie, agitatie, angst, achterdocht en psychose) spelen
een rol bij:
Ouderen met invaliderende somatische aandoeningen (CVA, ernstige COPD,
Parkinson)
Dementie (cognitieve problemen)
Ze zorgen voor een stressreactie en uiten zich in gedragsproblemen
- Geringe kennis van cognitieve achteruitgang en dementie
- Weinig inzicht in gedragsproblematiek
- Eigen persoonlijkheidsproblematiek
- Levensfasegerelateerde problematiek
1.2. Assessment en diagnostiek
Belangrijk om overbelasting tijdig te signaleren, om erger te voorkomen!
Alvorens er op te reageren, is het belangrijk om een uitgebreid assessment te doen bij mantelzorgers,
o.a. om de ernst en complexiteit in te kunnen schatten.
Bevat: bevragen vd onderwerpen op de verschillende dimensies (zoals hierboven beschreven)
De bevindingen op deze dimensies bepalen de gekozen thema’s voor een multidisciplinair zorgplan
Mogelijke instrumenten:
MantelScan = een instrument waarmee professionals samen met ZV en MZ een zorgnetwerk in
kaart kunnen brengen, waarbij er aandacht is voor de draagkracht en draaglast van
het netwerk.
- Bevat visuele hulpmiddelen die helpen bij het structureren van info
- Bevat: het genogram, de self-rated burden schaal (RSB) in combo met de
EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg) en de ecomap
Genogram = geeft snel inzicht in problemen en in belangrijke levens- en familiegebeurtenissen
- Diagnostische methode + therapeutisch
- Biedt een proces waarbij er gewerkt kan worden aan verbetering vd
communicatie
- Kan tot goede en realistische doelstellingen komen
- Voordeel: gericht op gebeurtenissen uit het verleden vd oudere + MZ
- Ruimte om niet alleen aandacht te geven aan de problemen, maar ook aan
de positieve mogelijkheden & de toekomst
Self-rated - Vragen of de MZ de ervaren belasting wil uitdrukken in een getal tussen 0 en
bruden en 100
EDIZ - 9 vragen stellen: ervaren belasting in kaart brengen
- Ook EDIZ en CSI (Caregiver Strain Index)
Ecomap = brengt het sociale netwerk van ouderen en mantelzorgers in kaart
- Het gehele sociale netwerk staat in de spotlight!
