Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Samenvatting van de kenmerkende aspecten 45 t/m 49, de Tijd van Televisie en Computer. De samenvatting is per kenmerkend aspect ongeveer een A4'tje, super chill om vlak voor een toets nog even door te lezen dus!
Kenmerkende aspecten
45 - De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld
46 - De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en
de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
47 - De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding gaf tot
ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
48 - De eenwording van Europa
49 - De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
, TIJDVAK 20 | TIJD VAN TELEVISIE EN COMPUTER
Kenmerkend aspect 45
De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld
Na de Tweede Wereldoorlog verloor het westen het overwicht in de wereld. Veel Europese landen
wilden echter niets weten van het feit dat hun machtspositie dramatisch verslechterd was na de
Tweede Wereldoorlog en voerden nog lang oorlog in de gekoloniseerde gebieden. Velen moesten
tenslotte onder dwang van de antikoloniale opstelling van de Sovjet-Unie, Verenigde Staten en de
Verenigde Naties toegeven aan de eerst in Azië en daarna in Afrika steeds vaker uitgeroepen onaf-
hankelijkheid.
Zuidoost-Azië was in 1942 overmeesterd door Japan, waardoor het Europese prestige was aan-
getast en het koloniale bestuur was verdwenen. Na de oorlog werd dan ook in bijvoorbeeld Indo-
nesië snel na de Japanse capitulatie, op 15 augustus 1945, de onafhankelijke Republiek Indonesië
uitgeroepen. Nederland probeerde de orde te herstellen met diplomatiek overleg, maar dat misluk-
te. Nederland koos daarna voor geweld en heroverde grote delen van Java en Sumatra met twee
politionele acties met een groot leger. De Nederlandse troepen werden daarna doelwit van de guer-
rillastrijders die zich in de jungle en onder de bevolking verscholen en steeds onverwacht toe-
sloegen. Op deze aanvallen reageerden de Nederlanders met onterechte moorden en ander geweld.
Begin 1949 besloot Nederland tenslotte onder dwang van de VS en VN om Indonesië op te geven. Op
27 december 1949 was de soevereiniteitsoverdracht.
Twee weken na de uitgeroepen onafhankelijkheid van Indonesië riep ook de communistische en
nationalistische Vietnamees Ho Chi Minh in zijn land de onafhankelijkheid uit. In dit land, dat een
kolonie van Frankrijk was (geweest) werkten de Verenigde Staten de onafhankelijkheid juist tegen.
Dit omdat men wilde voorkomen dat het land communistisch werd. In 1950 kreeg Vietnam steun
van het sinds 1949 communistische buurland China en na een grote militaire nederlaag in 1954
vertrokken de Fransen uit het land. De Amerikanen bleven echter, waardoor de oorlog in Vietnam
ruim twintig jaar duurde.
In India vonden na de Tweede Wereldoorlog steeds meer rellen plaats, volgens de premier Attlee
een teken van algehele onvrede. Omdat de Amerikanen al langer aandrongen op dekolonisatie en de
nieuwe Britse regering het koloniale bestuur eigenlijk te duur vond, was het niet een erg lastige
beslissing de soevereiniteit in de kolonie over te dragen. De vraag was alleen aan wie. In Brits-Indië
heersten namelijk veel wantrouwige haatgevoelens tussen de hindoes en moslims. In juni 1947
werd besloten de kolonie te verdelen: de hindoes kregen India, de moslims Pakistan en Bangladesh.
Twee maanden later droegen de Britten tijdens de zoveelste geweldsuitbarsting, waarbij honderd-
duizenden doden vielen en miljoenen op de vlucht sloegen, de soevereiniteit over.
Ook in Afrika werd nu gestreden voor onafhankelijkheid. In 1962 werd na een 8 jaar lange,
wrede oorlog Algerije opgegeven door de Fransen. Marokko en Tunesië, ook voormalige Franse
kolonies, waren in 1956 al onafhankelijk geworden. Ook in zwart Afrika werden kolonies losgelaten,
want ook daar bevonden zich nu nationalisten, die, geïnspireerd door de Aziaten, ieder een eigen
staat verlangden. Veel Europese mogendheden wilden zonder geweld van hun Afrikaanse kolonies
af en droegen de macht daarom over aan plaatselijke politici die wel met hen wilden samenwerken
na de onafhankelijkheid. Op deze manier werden tussen 1957 en 1964 dertig Afrikaanse landen
onafhankelijk. Vanaf 1960 deden de Europeanen ook afstand van de laatste restjes koloniaal bezit
buiten Afrika. Zo werd bijvoorbeeld Suriname in 1975 onafhankelijk.
De dekolonisatie bekende het einde van de westerse hegemonie in de wereld. Door oude banden
in de ‘derde wereld’ werd er nog wel invloed en economische macht uitgeoefend, maar de Europese
wil kon niet meer aan de bevolking worden opgelegd. Zelfs in de armste Afrikaanse landen stonden
ze machteloos.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LauraRuhe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
