Dit is een uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 3: Nieuwe ideeën op het einde van een tijdperk. Ik gebruik voor de samenvatting de opbouw van de cursus, aangevuld met info uit de ppt, lesnotities en key interiors.
Nieuwe ideeën op het einde van een tijdperk (1880-1905)
EEUWWISSELING
1. Inleiding
· Scharnierpunt tss oude burgerlijke 19de eeuw en moderne 20ste eeuw
· Tijd waarin kunstenaars zoeken naar nieuwe uitdrukkingsvorm → evenwicht tss schone en
rationele
· Crystal Palace overtreffen → Gustave Eiffel: 3000m hoge toren voll in ijzer
→ ode aan technische mogelijkheden
→ symbool voor de nieuwe tijd
· Zoeken naar een nieuwe sociale orde; middenklasse, arbeidsklasse verbetert
· Vormgeving: zoeken naar nieuw evenwicht tss
· Rationele ingenieursgedachte
· Nieuwe materialen en technieken
· Kunstzinnige
· Nieuwe architecten zoeken:
· Taal:
- Stilistisch Arts & Crafts verderzet in ornamentatie die gebaseerd is op de natuur
- Op geen enkele manier verwijzen naar historisch verleden
- Breken met elke traditie
· Nieuwe technische mogelijkheden en nieuwe rationele denkwijze
Hieruit komen:
→ art nouveau, Jugendstil, Wiener Secession, Glasgow school, Gaudi in Barca
→ gelijkenissen:
· Stilistisch
· Technisch
· Gelieerd aan failliet conservatieve burgerij
· ‘Nieuwe kunst’ → sociale groepen: afzetten tegen bestaande machtshebbers
→ De wissel van de 19de naar de 20ste eeuw is een periode van verwarring en contradictie
2. Het nieuwe rationele denken
· First Leiter Building door William Le Baron Jennney
· Beïnvloed door Viollet Le Duc
· Vorm = directe expressie van structuur en programma
· Staalskeletconstructie (→ w kenmerkend voor Chicago School)
· Geen versiering: je ziet bijna hoe structuur in elkaar zit
· Snelle noodoplossing om stad herop te bouwen (door brand)
· Uitvinding lift → wolkenkrabbers
· Stijl Chicago School → breuk Europese traditionele bouwstijlen → eigen identiteit
· Frankrijk: Garabit viaduct door Gustave Eiffel: technisch, sculpturaal
, · US: Brooklyn Bridge door John Roebling: functie en vorm verenigd
Form follows function
· Auditorium Building door Louis Sullivan
· Chicago
· Zelfde moment als opera van Garnier, maar helemaal anders
Podium > trappen
Grote soberheid in interieur
· Zoeken naar eigen rationele stijl
· Hoogtepunt van form follows function
· Techniek w onderdeel van stijl: gloeilamp = versiering op zich
· Ingenieur: Dankmar Adler
· Louis Sullivan
· Een van de vaders Moderne Beweging
· Loopt stage bij William Le Baron Jennney
· Denkt na over functie en vorm (zie charles darwin) → ingenieuze gedachte (rationeel
denken) vs William Morris (artistieke vrije benadering)
· Wat zijn de noodzaken, en hoe kan die ons aanzetten tot de vormgeven = aanzet bauhaus
· Zijn form follows funtion vindt directe navolging in functionalisme van Bauhaus
· Functies van een gebouw afleesbaar moeten zijn uit de architectuur
· Probeert rationele denken te koppelen aan nieuwe eigen Amerikaanse stijl
· Architectuur mag niet langer een instrument zijn van de pronkerige burgerij
· Architectuur moet universele taal zijn die elke mens kan lezen (→ basis Moderne
Beweging)
· ‘Een kunst die leeft omdat ze van de mensen, voor de mensen en door de mensen zal
zijn.”
· Edison: eerste elektrische centrale, Sullivan: licht als decoratief element
3. Een breuk met het verleden en het totaalkunstwerk
Totaalkunstwerk
· Henry van de Velde, Bloemenwerf (eigen woning), 1895
· Stijl: Engelse cottage
· Onder invloed van arts en crafts beweging → modernisme
· Liefelijk, romantisch
· Idee: Ruskin & Morris
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 1ntrieurarchitectuur. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.30. You're not tied to anything after your purchase.
