PUBLIEKE ECONOMIE
DEEL 1: DE CONSUMENT EN DE PRODUCENT
1.1 : DOEL ECONOMISCHE WETENSCHAP
Economie
Afkomstig van het grieks
o “iemand die het huishouden leidt”
Studie van het welvaartstreven van de mens
o Welvaart moet eerst geproduceerd worden voor men er kan van
profiteren
o Productie van goederen en diensten is een 1ste belangrijke opgave in
dat welvaartsstreven
o Het verdelen van de goederen en diensten onder de leden van de
gemeenschap is een 2de opgave
Productie en verdeling
o Geconditioneerd door het politieke en socio-economische systeem
o Beïnvloed door de geldende maatschappelijke waarden en
machtsverhoudingen
Het economisch aspect van het handelen bestaat in het kiezen
o “voor niets gaat de zon op”
Keuzeprobleem
Met de gegeven middelen een maximale behoeftebevrediging bereiken
o = Economisch principe
Homo Economicus Hypothese
o 3 kenmerken van het menselijk handelen
Autonomie van de individuele preferenties
Bekwaamheid om coherente keuzes te maken (rationaliteit)
Welbegrepen eigenbelang als drijfveer vh menselijk handelen
, Behoefte
Het aanvoelen van een tekort en het streven dit tekort te bevredigen
We kunnen behoeften onderverdelen in
o Primaire of levensnoodzakelijke behoeften
Voeding, kleding, huisvestiging
o Immateriële behoeften
Onderwijs, ontspanning, geneeskundige verzorging
o Collectieve of gemeenschappelijke behoeften
Gelijkaardig voor een groot aantal personen
Worden door de gemeenschap als geheel bevredigd
Onderwijs, wegen, bejaardenzorg, recreatiezone’s
o Individuele behoeften
Subjectief
Schaarste
Goederen en diensten zijn maar in beperkte mate beschikbaar
Schaarste = de samenleving heeft beperkt aantal bronnen en daarom kunnen
niet alle goederen en diensten geproduceerd worden zoals mensen dit
zouden willen.
Economie is de studie van de manier waarop de samenleving omgaat met zijn
schaarste bronnen.
Schaarste zeldzaam
Middel waarvan de verlangde hoeveelheid de beschikbare hoeveelheid zou
overtreffen indien het gratis ter beschikking stond
o Schaarsheid duid dus niet op hoeveelheid goederen en diensten maar
op de beperktheid van ons inkomen
Efficiëntie en rechtvaardigheid
Efficiëntie
o De samenleving haalt het maximale uit haar schaarse middelen
o Heeft te maken met de grootte van de taart
Rechtvaardigheid
o De voordelen van deze bronnen worden eerlijk verdeeld onder de
leden van de samenleving
o Heeft te maken met de verdeling van de taart
, Kiezen
Wanneer we het ene kiezen, we het andere moeten prijsgeven
Oppurtiniteitskosten
o Wat we prijsgeven
Niets is gratis
o Er zijn altijd ergens oppurtuniteitskosten
Meer bepaald zijn de oppurtuniteitskosten van een goede
waarde van het best mogelijke alternatief waaraan men
verzaakt door de productiemiddelen er niet voor aan te
wenden
1.2 : WELVAART EN WELZIJN
Welvaart
Economische wetenschap
De mate waarin mensen met de beschikbare schaarse middelen in hun
behoeften kunnen voorzien
Welvaart stijgt wanneer de schaarse middelen afnemen
o Betekent niet alleen dat de welvaart om veel geld en om veel inkomen
gaat
o Vrije tijd, kwaliteit leefmilieu, humanisering vd arbeid en opheffing van
allerlei vormen van discriminatie
Verwezenlijking van deze wensen betekent meestal dat beslag
moet worden gelegd op schaarse middelen
Welzijn
Gevoel van welbevinden
Betekent bevrediging van verlangens die geen beslag leggen op schaarse
middelen
Middelen: kostenloos en onbeperkt
o Lucht, natuur, zout water vd zee,…
Persoonlijk geluksgevoel
o Goed in je vel zitten, goed kunnen omgaan met anderen,…
Levensstandaard van landen
Mate waarin het land producten en diensten kan produceren
Verschillen in de levensstandaard zijn toe te schrijven aan verschillen in de
productiviteit vd verschillende landen
Hoeveelheid producten en diensten die ieder uur door een werknemer wordt
geproduceerd
, Verband tussen welzijn en welvaart
Gevoel welzijn neemt toe met de welvaart
o Steeds minder en minder
Iemand die arm is en meer welvaart kent wordt daardoor sneller gelukkig
o Iemand die al veel welvaart kent, wordt minder of niet gelukkiger
Corelatie welzijn en welvaart
o Heel zwak in de Westerse wereld
Voorbeeld welzijn en welvaart
Welvaart: je kan 3 keer per jaar op reis gaan
Welzijn: je voldoet aan thuis blijven en in de zon je favoriete boek lezen
1.3 : CETRIS PARIBUS-CLAUSULE
De Ceteris Paribus-Clausule
Welbepaald economisch verschijnsel
Afhankelijk van 1 variabele
Terwijl de andere factoren constant worden verondersteld
= Overige omstandigheden gelijkblijvend
Voorbeeld
Bij onderzoek naar samenhang tussen prijs en gevraagde hoeveelheid worden
andere variabelen constant verondersteld
Prijs andere producten, individuele voorkeuren, inkomen)
Prijs van goederen 1 en hoeveelheid goederen 1
o (P1 / Q 1)
Met prijs van goederen 2 en inkomen
o (P2) (Y)
En voorkeur constant
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femdhondt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.41. You're not tied to anything after your purchase.