Samenvatting voor het vak levensbeschouwing, mens en markt gegeven op de Universiteit van Antwerpen in het 3de jaar van de Bachelor TEW. Het is gebaseerd op de slides en het boek.
Levensbeschouwing
1 Inleidend college
1.1 Historiek van het vak
2003: eenmaking Universiteit Antwerpen (UIA-RUCA-UFSIA)
Actef plurralisme: er iinn verschillen maar we gaan ie samen sekinken en er &ver praten, we
gaan het thematseren (tegengestelde is passief plurralisme)
o UA w&ur actef plurralisme
2004: &prichtng
Centrurm Pieter Gillis: i&rgen dat levenssesch&urwing in het vakkenpakket terecht k&mt
1.2 Figuur van Pieter Gillis
Stadssecretaris van stad Antwerpen, geleterd man
16de eeurw is sl&eiperi&de van Antwerpen
17de eeurw is g&urden eeurw van Amsterdam: v&&r de helf
gefnancierd d&&r geld dat urit Antwerpen kwam d&&r
pr&testantse vlurchtelingen urit Antwerpen d&&rdat Antwerpen
ingen&men werd d&&r de Spannaarden
Prent is deel van tweelurik: &p ander schilderin Erasmurs. Ze waren
sevriend. O&k sevriend met Th&mas M&re. Ze leefden in een
w&elige tnd. Opl&ssing: ad f&ntes terurg naar de sr&n. Binsel
wetenschappelink gaan sesturderen. Ze waren tamelink t&lerant
1.3 Het vak ‘levensbeschouwing’
Besch&urwen: iets i&rgvurldig sekinken
Verschil turssen the&l&gie en religiesturdie
Ninian Smart:
o 7 dimensies die in veel levenssesch&urwingen terurgk&men, niet altnd &veral allemaal
Rite/praxis: vs. wat ne niet mag eten, h&ed afieten in kerk
D&ctrine/leer
Mythe/verhaal: kan samenhangen met rite als men verhaal veel verteld
Em&t&nele/spiriturele dimensie: mensen keren naar religie als ie &p i&ek iinn
naar tr&&st
Ethiek/wet
, S&ciaal aspect/&rganisatestrurctururr: n&&it privéreligies want ne w&rdt niet in
de samenleving aanvaard, men v&rmt een gr&ep d&&r de religie en dat is
furndamenteel. Geen t&evallige dimensie
Materiële en artsteke dimensie: religie sestaat urit kurnstwerken, ges&urwen,
papier. Materiële dingen iinn syms&len
Enkel daturms van selangrinke &nderdelen kennen
1.4 Thomas More, Utopia
Antwerpen speelt een r&l hierin
Eiland heef verschillende aangename elementen: het heef een
saai, er is een rivier die d&&rheen het hele eiland l&&pt, gr&en
landschap, gemakkelink verdedigd w&rden
Dursseliinnig Ut&pia
o Van ‘&ur-t&pia’ = geen plaats, n&where
o Van ‘eur-t&pia’ = g&ede plaats, &&rd van gelurk
Th&mas M&re in &pstand tegen Hendrik VIII &mdat die een 2 de
hurwelink w&ur
Hin is het h&&fd van een nieurwe levenssesch&urwing: de Angelsaksische
Dipl&mateke &nderhandelingen met Engelsen in Brurgge: gesprekken schieten niet &p en ie
nemen paurie van paar weken. Th&mas M&re segint dan te schrinven aan Ut&pia, terwinl hin in
Antwerpen verslinf dichtsin Pieter Gillis.
Verhaal &ver Ut&pia is het verhaal dat de scheepskapitein verteld die net terurgkwam van de
nieurwe wereld
B&ek I: niet ideale samenleving
o H&e ellendig de iaken er aan t&e iinn
o Steeds meer pachters en eigenaars sluriten hurn eigend&mmen en gr&nden af met
&mheiningen en kleine stenen mururrtnes
o Met gaat schapen kweken w&l
o Gr&te h&ngersn&den d&&rdat er mis&&gsten waren, d&&rdat mensen eigenselang
nastreven
o Dr&&m van ideale, perfecte samenleving &ntstaat
o Ontstaan van steden surrgers surrgerrechten
o Pr&testantsme: surrgers die ielf willen sepalen welke religie ne wil en h&e ne religie
erurit iiet en niet &nder geiag van R&me en de paurs &ntwrichtng
B&ek II: ideale samenleving
o Rurstg leven durs een seetne vers&rgen maar geniet &&k van het leven &&k niet te veel
(epicurristsche ethiek)
o B&ek is kritek &p Engelse samenleving van iinn tnd
2.1.1 Verspreiding en aantallen
De verspreiding is ieer gr&&t en de aantallen ieer klein
Pr&p&rt&neel geiien iinn J&den degene die het meest gemigreerd hessen
1948: stchtng van staat Israël naar waarin veel m&eilinkheden seginnen
o Islamitsche samenlevingen waren t&lerant v&&r 1948 t&v J&den die in Mar&kk&,
Jemen, Egypte w&&nden
o Aantal J&den w&urden deel uritmaken van de staat Israël Zy&nisme (= verlangen
naar sel&&fde land) Niet alle J&den iinn v&&rstander van de staat Israël. S&mmige iinn
er naart&e getr&kken en s&mmige iinn er naart&e gedurwd
o Het is hurn identteit &m nergens thuris te iinn
Pr&selieten = gel&&fsinveraars J&den leggen geen inver aan de dag &m mensen te sekeren.
Dit is in tegenstelling t&t het Christend&m en de Islam
2 typen sekeringen:
o C&llecteve sekering: als een v&rst een stad ver&vert (=kerstening)
o Individurele sekering: m&derner
J&dend&m is naast een religie &&k een p&liteke eenheid, etnische en nat&nale eenheid van
een v&lk. S&mmige mensen n&emen iich J&den &mdat ie iich als deel iien van dat v&lk maar
ie gaan niet naar de synag&ge
Enige manier &m een J&&d te iinn is d&&r ges&ren te w&rden urit een J&&dse vr&urw
J&dend&m is maar 0.2% van de wereldreligies. De helf iit in Israël en de andere helf in
Amerika, in Eurr&pa iiten er maar heel weinig
Zeer kleine gr&ep maar ie hessen een gr&&t aandeel van ec&n&mische en p&liteke macht
In J&dend&m w&rdt intelligente, wetenschap en sturdie heel selangrink geacht
, 2.1.2 Oorsprong en strekkingen
Delen van de geschiedenis iinn selangrink in het Christend&m &f in de Islam
2 selangrinke elementen:
o Stamvaders Asraham en Isaak
R&eping d&&r G&d, Asraham w&rdt uritgestururrd &p i&ek naar het sel&&fde
land v&&r hurn v&lk
o M&ies en de urit&cht urit Egypte (= ex&durs)
40 naar in de w&estnn
10 ges&den/10 w&&rden = m&rele sasisprincipes, ne sent hiermee n&g geen g&ed mens
o Heel negatef, ie vragen &m aangevurld te w&rden i&dat ie iemand een deurgdiaam
en g&ed mens maken
o Het J&dend&m kent 613 regels. Veel regels hessen setrekking &p de dienst in de
tempel.
Hist&risch: selangrinke spanning
o 722 BCE (sef&re the c&mm&n era): invallen van Assyriërs in N&&rd-Kanaän (Israël)
o Zurid-Kanaän (Jurda): h&&fdstad Jerurialem, eenheid d&&r middel van g&dsdienst
o Het verleden als c&nstrurcte: 10de eeurw BCE als ideaal eengemaakt rink sestururrd
d&&r Saurl, David en Sal&m&
587 BCE: Jurda (Zurid-Kanaän) ingen&men d&&r Basyl&niërs
Ballingschap
In 586 BCE w&rdt de 1ste tempel vernietgd durs er slinven n&g maar 300 ges&den &ver
Syms&lisch werd al het kwaad &p de i&ndes&k geiet en in de w&estnn gestururrd &m te
sterven
De synag&ge als vervanging v&&r de tempel, als gesedsplaats en the&l&gische refecte
Bepaalde vrinheid van J&den, &ntstaan Hesreeurwse alfaset, messianisme, m&n&theïsme, idee
van g&ddelinke schepping
Perien seëindigen sallingschap
515 BCE: v<&&iing van 2de tempel
70 CE vernietging van deie tempel &nder R&meins sestururr (Klaagmururr is deel van tempel
dat er n&g staat)
135 CE: &pstand van Sim&n Bar K&chsa neergeslagen d&&r R&meinen
o Diasp&ra = uritiaaien van de J&den &ver de wereld. Naargelang de richtng waarin de
J&den gegaan iinn, iinn
o Middelandse ieegesied (spanne, P&rturgal, Mar&kk&) sefardische Joden, Sefardien.
Ze hessen een mediterrane verschinning. Onder drurk van Kath&lieke v&rsten
m&esten ie weggaan &f iich sekeren in 15 de en 16de eeurw en naar Nederland
gevlurcht. Naam Dac&sta is een typisch naam van sefardische J&den
o Jemenietsche joden: in Jemen
o Asjkenazische joden (=80%): naam k&mt van een eigennaam urit de Binsel. Richtng
het N&&rden getr&kken, ie iinn in Duritsland terecht gek&men. Op het einde van de
middeleeurwen iinn ie verhurisd naar P&len, Oekraïne, Rursland, H&ngarine en daar &&k
verdreven d&&r het wite leger. Een aantal iinn terurggekeerd naar Duritsland
o Oriëntaalse joden: O&stelinke gesieden
Orth&d&xe &f Chassidimse J&den
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ann-sophielenaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.