Summary
samenvatting specifieke zorgvrager 3
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak specifieke zorgvrager 3, met alle onderdelen
[Show more]
Seller
Follow
shanadegieter
Reviews received
Content preview
Specifieke zorgvrager 3Ouderenmishandeling
VLOCO = Vlaams OndersteuningsCentrum Ouderenmis(be)handeling
OUDER – mishandeling versus OUDEREN – mishandeling
• Ouder = een vader, een moeder
• Ouderen = personen > 55 jaar
• Oudermishandeling = mishandeling ten aanzien van een ouder (vader/moeder)
• <=> Ouderenmishandeling = mishandeling ten aanzien van een persoon boven 55 jaar
Ouderenmishandeling versus ouderenmisBEhandeling
• Ouderenmishandeling:
- De dader handelt bewust, heeft de intentie om te kwetsen.
• Ouderenmisbehandeling:
- De dader is zich niet bewust van mishandeling, heeft niet de intentie om te kwetsen
(cfr. D - Vormen).
Actieve versus passieve ouderenmishandeling
• We kunnen een onderscheid maken tussen actieve en passieve ouderenmishandeling.
• Actieve (bewust) ouderenmishandeling:
- De dader mishandelt door het stellen van handelingen.
- Vb.: fysiek en/of verbaal geweld, afpersing, opsluiting, enz.
• Passieve (bewust) ouderenmishandeling:
- De dader mishandelt door het nalaten van handelingen.
- Vb.: geen hygiënische zorgen toedienen, medicatie niet geven, onvoldoende of geen
eten geven, enz.
Risicogroepen bij ouderenmishandeling
• Er zijn ouderen die meer risico lopen op ouderenmishandeling.
• Afhankelijkheid - Hoe meer de oudere afhankelijk is van anderen, hoe groter de kans op
mishandeling.
- Een persoon kan lichamelijk, financieel, psychisch of sociaal afhankelijk zijn van een
ander.
- Vb.1: Een oudere met dementie die voor veel aspecten afhankelijk is van anderen en
communicatief minder vaardig is, heeft een groter risico op mishandeling.
- Vb.2: Een oudere die zelfstandig kan eten, kan moeilijker mishandeld worden door
het niet krijgen van voeding.
• Vrouwen - 70% van de slachtoffers van mishandeling zijn vrouwen.
Vormen van ouderenmishandeling
Er bestaan verschillende vormen van ouderenmishandeling. We onderscheiden zes categorieën:
1. Lichamelijke ouderenmishandeling:
= dit is mishandeling met fysieke gevolgen
- Vb.1: Mr. Vermeiren schudt zijn vrouw hevig door elkaar wanneer zij iets vergeten is.
- Vb.2: Mevr. Fastenakels geeft haar man niet alle dagen de nodige medicatie, iets
waarvoor hij zelf niet meer kan instaan.
1
, - Vb.3: Mr. Schalks woont in een woonzorgcentrum. Hij wordt er door iedereen
behalve één zorgverlener goed verzorgd. Als zij hem komt wassen, doet ze dat steeds
heel hardhandig waardoor mr. Schalks nog minstens een uur nadien nog een pijnlijk
lichaam heeft
2. Psychische ouderenmishandeling:
= dit mishandeling met psychische gevolgen
- Vb.1: Telkens mr. en mevr. Stijnen op stap gaan, kleineert mr. Stijnen zijn vrouw ten
aanzien van anderen.
- Vb.2: Mevr. Valkeniers geeft haar dochter geld telkens wanneer ze langskomen met
de kleinkinderen. Als ze dat niet doet, hoort of ziet ze haar (klein)kinderen minstens
twee maanden niet meer. (Dit is ook financiële mishandeling)
3. Financiële ouderenmishandeling:
= dit mishandeling met misbruik van goederen of financiële middelen
- Vb.1: Mevr. Verhasselt werd door haar huishoudhulp gedwongen om haar te laten
opnemen in de erfenis.
- Vb.2: De kleinzoon van mevr. Derijke neemt telkens als hij langskomt iets van haar
spullen mee. Hij verkoopt die om zijn drugs te kunnen betalen.
4. Seksuele ouderenmishandeling:
= dit is mishandeling door grensoverschrijdend gedrag
- Vb.: Mevr. Bottel onderging een hysterectomie. Sinds die operatie weigert zij seks,
maar haar man dwingt haar ertoe.
5. Verwaarlozing:
= dit mishandeling waarbij nodige handelingen ontoereikend worden uitgevoerd of nagelaten
worden.
- Vb.1: Mr. Neuckermans is alleenstaand en heeft drie kinderen en negen
kleinkinderen. Hij ziet ze enkel met Kerstmis. Doorheen het jaar krijgt hij ook amper
telefoon van hen.
- Vb.2: Mevr. Vandenbossche woont in een woonzorgcentrum. Ze heeft twee
hoorapparaten, maar het zorgpersoneel doet deze nooit in.
- Vb.3: Mr. Rapels heeft diabetes mellitus type 2, maar volgt geen dieet. Zijn vrouw
doet de inkopen en weigert suikervrije voeding in te kopen.
6. Schending van de rechten:
= dit mishandeling waarbij nodige handelingen ontoereikend worden uitgevoerd of nagelaten
worden.
- Vb.1: Mr. Neuckermans is alleenstaand en heeft drie kinderen en negen
kleinkinderen. Hij ziet ze enkel met Kerstmis. Doorheen het jaar krijgt hij ook amper
telefoon van hen.
- Vb.2: Mevr. Vandenbossche woont in een woonzorgcentrum. Ze heeft twee
hoorapparaten, maar het zorgpersoneel doet deze nooit in.
- Vb.3: Mr. Rapels heeft diabetes mellitus type 2, maar volgt geen dieet. Zijn vrouw
doet de inkopen en weigert suikervrije voeding in te kopen.
Stappen ondernemen indien er een vermoeden van ouderenmishandeling is
• In België is een geen meldingsplicht voor mishandeling > wel sterk aan te raden!
• Als zorgverlener: contactopname met VLOCO voor melden van mishandeling en verkrijgen
van advies over de te ondernemen handelingen.
Als particulier: bellen naar 1712
2
, • Invullen van het risicotaxatie-instrument Download risicotaxatie-instrument= een manier om
het risico op ouderenmishandeling in te schatten.
Onderrapportering van ouderenmishandeling
• De WHO (2017) schat dat slecht 4% van de ouderenmishandelingen gerapporteerd wordt.
• Onderrapportering van ouderenmishandeling kan verschillende oorzaken hebben:
- Schaamte, onzekerheid, enz.
- Angst voor de reactie van de pleger, voor de situatie achteraf, om de pleger in een
slechte positie te brengen, enz.
- Afhankelijkheid ten aanzien van de pleger
- Onwetendheid, onkunde
- Mentaal ongeschikt zijn om de situatie te begrijpen
- enz.
Preventie van ouderenmishandeling kan plaatsvinden op verschillende niveaus
• Primaire preventie: voorkom dat ouderenmishandeling plaatsvindt
- Vb: Hoe meer vrienden/familie op bezoek komen, hoe groter het sociale netwerk en
hoe groter de sociale controle.
• Secundaire preventie: spoor ouderenmishandeling vroegtijdig op en voorkom erger
- Vb1: Jaarlijkse, anonieme bevraging in een woonzorgcentrum naar
ouderenmishandeling
- Vb.2: Ga (evt. samen met een referentiepersoon) het gesprek aan en laat de pleger
inzien dat het anders moet
• Tertiaire preventie: stel ouderenmishandeling vast en treed op om herval te vermijden
- Vb1.: Laat de pleger sessies agressiebeheersing volgen
- Vb2: Schakel iemand in om de zorgregie op te volgen, de zorg te coördineren en de
zorgverlening op te volgen.
Fixatiearm beleid
Soorten fixatie
We kunnen fixatie onderverdelen in 3 categorieën:
• Fysieke fixatie: hierbij gaat de zorgverlener(s) de zorgvrager immobiliseren door middel van
het eigen lichaam
- Vb.: Met een knie op de arm duwen, met een hand het hoofd zijdelings tegen het
bed houden, enz.
• Mechanische fixatie: hierbij wordt mechanisch materiaal aangebracht, dat niet door de
zorgvrager verwijderd kan worden
- Vb.: Zweedse gordel, voorzettafel, onrusthekkens, enz.
• Medicamenteuze fixatie: hierbij gebeurt de immobilisatie door acuut en/of chronisch
medicatiegebruik
- Vb.: Gebruik van spierverslappers, antipsychotica, enz.
Als je toch moet overgaan tot fixeren, dan moet het steeds volgens deze principes:
• Zes pijlers
- Subsidiariteit: Kies voor de minst ingrijpende maatregel
- Proportionaliteit: Kies een maatregel die overeenstemt met de specifieke situatie
3
, - Veiligheid: Fixeer correct, leg mogelijke gevaarlijke voorwerpen buiten handbereik,
enz.
- Afbouwschema: Maak onmiddellijk een planning om de fixatiemaatregel stop te
zetten en/of terug af te bouwen
- Evaluatie: Evalueer de fixatie meerdere malen per dag; is het nog nodig? is het nog
correct aangelegd?
- Nazorg: Werk de zorg af (Vb.: fixatie t.g.v. acute verwardheid uitklaren bij de persoon)
Waarom zo weinig mogelijk fixeren
Misvattingen over fixatie
• Fixatie en valpreventie > Fixatie is geen efficiënt middel binnen valpreventie
- Het vermijden van een val is vaak de belangrijkste reden om iemand te fixeren.
Wanneer men echter iemand fixeert daalt de mobiliteit van de persoon (minder vaak
bewegen, daling spierkracht, verlies stabiliteit, enz.). Bijgevolg is de kans op een val
(en het risico op fractuur bij een val) net groter wanneer de persoon dan wel vrij is.
- Reductie van fixatiemateriaal leidt niet tot meer valincidenten.
• Fixatie en onrust > Fixatie is geen efficiënt middel tegen onrust
- Het gebeurt soms dat iemand die onrustig overkomt, gefixeerd wordt, om 'erger te
voorkomen'. Maar het fixeren op zich vergroot echter de onrust bij die persoon
Risico’s van fixatie
• Fixeren is niet zonder gevolgen. Bij fixatie zijn er altijd één of meerdere risico's:
• Risico op huidletsels, blauwe plekken, enz. bij het trachten loskomen.
• Risico op dodelijk ongeval bij inadequate fixatie
• Hoger risico op ernstige letsels bij vallen
• Risico op immobilisatie
• Risico op decubitus, incontinentie, dehydratatie, enz.
• Risico op psychisch lijden ~ veiligheidsgevoel, angst, sociale isolatie, enz.
Gevolgen van fixatie
• Elk van de bovenstaande risico’s bij fixatie kan uitmonden tot ernstige gevolgen.
- Hoeveel sterfgevallen werden gefixeerd om een valincident te vermijden?
o 13 sterfgevallen
- Hoeveel sterfgevallen zijn te wijten aan een slechte manier van fixeren?
o 13 sterfgevallen
- Hoeveel van de sterfgevallen hadden huid en/of frictieletsels?
o 14 gevallen
- Wat was voor alle gevallen de uiteindelijke oorzaak van overlijden?
o Accidentele aard van overlijden (ongeval)
- Neem figuur 1 en figuur 2 goed op: dit zijn mogelijke manieren waarop
patiënten/bewoners ernstig gewond raken of overlijden.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shanadegieter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now