Verklaringsmodellen 1
Examen:
- 40% VM1, 60% VM2
- Totaalpunt telt
- Tekort in totaal, enkel datgene opnieuw doen waar er een tekort
voor is
- Schriftelijk gesloten boek examen met open vragen
o 1 grote casus (A4)
o 6 à 7 toepassingsvragen (met een stukje kennis)
o 1 inzichtsvraag
Leerdoelen:
- Leerdoel 1: Je benoemt de verklaringsmodellen en kan ze uitleggen
adhv een concreet voorbeeld.
- Leerdoel 2: Je begrijpt en kent de basisbegrippen en
basisvaardigheden uit de verklaringsmodellen en kan ze toepassen
op een aangeboden casus.
- Leerdoel 3: Je past de indicatiestelling vanuit de verschillende
verklaringsmodellen toe op een casus.
- Leerdoel 4: Je leidt vanuit de verklaringsmodellen een
hulpverleningsaanbod af.
- Leerdoel 5: Je verklaart symptomen vanuit de verschillende
verklaringsmodellen.
- Leerdoel 6: Je verwoordt de wijze waarop een (professionele
hulp)relatie tot stand komt, onderhouden en afgerond wordt, zich
baserend op de verschillende verklaringsmodellen.
- Leerdoel 7: Je onderbouwt (ortho)pedagogische keuzes vanuit de
verschillende verklaringsmodellen.
- Leerdoel 8: Je herkent in een aangeboden casussen de
verklaringsmodellen en past ze op de juiste plaats/manier toe.
Studeertips:
- De 4 dimensies goed kunnen onderscheiden
- Bijpassende methodiek, vragen en tips bij elke dimensies kennen
- Leren toepassen (eerst kennen dan voorbeelden geven)
- Bekijk en leer de inhoudstafel.
- Begrippenlijst invullen met eigen woorden (zie CANVAS).
- Kom naar de les (slaagpercentages zijn groter).
- Maak de oefeningen.
- Laat je inspireren door de ‘aan de slag’-kaders.
1
,Inhoudsopgave
0. Inleiding tot het vak................................................................................................................................... 5
1. Dimensie 1: de objectiveerbare feiten........................................................................................................ 6
1.1. Theoretische toelichting................................................................................................................................6
1.1.1. Lijst van feiten in het leven dat invloed kan hebben.............................................................................6
1.1.2. Vorige generaties...................................................................................................................................9
1.1.3. Onrecht in de feiten...............................................................................................................................9
1.2. Voorbeeldvragen...........................................................................................................................................9
1.3. Methodieken (wat kan je doen om feiten te verzamelen)..........................................................................10
1.3.1. Genogram............................................................................................................................................10
1.3.2. Levenslijn/tijdslijn maken....................................................................................................................10
1.3.3. Google maps/earth..............................................................................................................................11
1.3.4. Foto’s...................................................................................................................................................11
1.4. Tips..............................................................................................................................................................11
1.5. Oefeningen..................................................................................................................................................11
1.6. Aan de slag kader........................................................................................................................................11
2. Dimensie 2: psychologie........................................................................................................................... 12
2.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................12
2.1.1. Psychologische toelichting...................................................................................................................13
2.2. Voorbeeldvragen.........................................................................................................................................14
2.3. Methodieken en interventies......................................................................................................................14
2.4. Tips..............................................................................................................................................................15
2.5. Oefening......................................................................................................................................................16
2.6. Aan de slag kader........................................................................................................................................16
3. Dimensie 3: interacties............................................................................................................................. 17
3.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................17
3.1.1. Basisuitgangspunt: van lineair oorzaak-gevolgdenken naar een circulaire kijk..................................17
3.1.2. Basisbegrippen in het systeemdenken................................................................................................19
3.2. Voorbeeldvragen.........................................................................................................................................22
3.3. Methodieken en interventies......................................................................................................................23
3.4. Tips..............................................................................................................................................................24
3.5. Systeemtheoretische modellen en perspectieven.......................................................................................24
3.5.1. Het communicatief perspectief van Watzlawick.................................................................................24
3.5.2. Het structureel perspectief van Minuchin...........................................................................................30
3.5.3. Het oplossingsgericht perspectief.......................................................................................................34
3.5.4. Het narratief perspectief.....................................................................................................................36
4. Dimensie 4: de relationele ethiek............................................................................................................. 39
4.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................39
4.1.1. De samenhang tussen de 4 dimensies................................................................................................40
4.1.2. De context............................................................................................................................................40
4.1.3. De balans van geven en nemen...........................................................................................................41
4.1.4. Transgenerationeel perspectief...........................................................................................................44
2
, 4.1.5. Relationele betrouwbaarheid, zelfafbakening en zelfvalidatie...........................................................44
4.1.6. Loyaliteit..............................................................................................................................................45
4.1.7. Legaat en delegaat...............................................................................................................................51
4.1.8. Destructief recht en de roulerende rekening......................................................................................52
4.1.9. Parentificatie (belangrijk begrip binnen deze dimensie).....................................................................54
4.2. Contextuele basisattitude............................................................................................................................61
4.2.1. Inleiding...............................................................................................................................................61
4.2.2. Meerzijdige partijdigheid.....................................................................................................................62
4.2.3. Verbindend werken.............................................................................................................................63
4.2.4. Erkennen..............................................................................................................................................63
4.2.5. Oriëntatie op (relationele) hulpbronnen.............................................................................................66
4.2.6. Het belang van actie............................................................................................................................66
4.3. Voorbeeldvragen bij dimensie 4..................................................................................................................66
4.4. Methodieken en interventies bij dimensie 4...............................................................................................67
4.5. Shortlist balans ethisch relationele dimensie..............................................................................................67
4.6. Tips bij dimensie 4.......................................................................................................................................67
4.7. Toepassingsgebieden contextueel denken..................................................................................................68
4.8. Contextgericht VS contextueel....................................................................................................................68
3
, 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julievancalster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.