Summary
Samenvatting nova natuurkunde, vwo 5, hoofdstuk 8, elektrische en magnetische velden
- Course
- Level
goede samenvatting met duidelijke plaatjes.
[Show more]
Seller
Follow
Even123
Content preview
H88.1
Als een lading dichtbij een plus- of minpool van een spanningsbron zit krijgt het een elektrische
kracht. Als je op een plek een bepaalde lading zet is er in die ruimte een elektrisch veld. Op elk punt
van het veld is er dan een waarde. In elk punt van het veld kun je de elektrische veldsterkte bepalen
Kracht en de elektrische veldsterkte zijn beide
vectorgrootheden. Met een positieve
lading zijn beide vectoren in dezelfde
richting. Met een negatieve lading zijn ze
tegengesteld.
Bij een homogeen elektrisch veld is de elektrische veldsterkte overal even groot.
Met veldlijnen (pijlen) geef je de richting van een elektrisch veld aan. Als de
lijnen dicht bij elkaar zijn is het elektrische veld sterker. De veldlijnen lopen
vanaf een positief geladen bol naar buiten. De steeds grotere afstand tussen de
veldlijnen komt overeen met het steeds zwakkere elektrisch veld. Een
elektrisch vel dat vanuit één punt gaat is een radiaal veld.
Als een elektrische veldsterkte ongeveer 1 * 10 6 N C-1 is ontstaat er een vonk in de lucht. Dit noem je
doorslag.
8.2
In een homogeen elektrisch veld verricht kracht F arbeid op een geladen deeltje, waardoor de
snelheid van dat deeltje groter wordt. De kinetische kracht neemt recht evenredig toe met de
afstand dat het deeltje afneemt. Een geladen deeltje heeft op een bepaalde
plek in een elektrisch veld een bepaalde hoeveelheid elektrische energie. Een negatief geladen
deeltje heeft dichtbij de minpool veel elektrische energie. Terwijl het van de minpool af gaat neemt
de kinetische energie toe. De toename van de kinetische kracht is gelijk aan de afname van
elektrische energie. Als een negatief geladen deeltje naar de minpool wordt geschoten gebeurt dit
proces andersom. Elektrische energie is in joule en de elektrische veldsterkte in
newton per coulomb. Omdat de elektrische energie afhangt van een positie van lading ten opzichte
van de polen is het een vorm van potentiële energie.
Als je een geleider verbind
met de aarde krijg je een
geaard punt. De spanning
tussen een geaard punt en
de aarde is gelijk aan 0 V.
, De SI-eenheid van energie is Joule. Je kan ook de elektronvolt gebruiken. Dat is de hoeveelheid
kinetische energie die een elektron krijgt als het wordt versneld door een spanning ter grootte van
één volt. Als de elektron van min naar plus versneld is de spanning – 1 volt.
In een röntgenbuis worden elektronen versneld. Röntgenbuizen zijn vacuüm zodat de elektronen
niet tegen moleculen aan botsen en zo snel mogelijk kunnen. Als het elektron inslaat op de pluspunt,
ontstaat er een verlies aan kinetische energie. Uit dat verlies ontstaat de röntgenstraling. In een
spaarlamp wordt kinetische energie omgezet in licht.
De spanning vergroten of de afstand verkleinen, dit kan alle twee zorgen voor een vonk. Een
dusdanig grote veldsterkte dat er een doorslag optreed.
8.3
Magneten hebben polen: een zuidpool en een noordpool. Gelijke polen stoten
elkaar af, verschillende polen trekken elkaar aan. De kant van de magneet die
wordt aangetrokken tot de geografische noordpool van de aarde is ook de
noordpool van de maagneet. De noordpool op aarde is dus een magnetische
zuidpool. Rond een magneet is er een magnetisch veld, deze wordt aangegeven
met magnetische veldlijnen. Magnetische veldlijnen lopen vanaf de noord- naar de zuidpool. De
richting van een magneetveld kun je bepalen door een proefmagneet. Een proefmagneet kan draaien
om zijn as, en kan het magneetveld niet beïnvloeden.
De noordpool van de proefmagneet zal aangetrokken
worden tot de zuidpool van de andere magneet. Het
proefmagneetje zal draaien tot het mee met het
magnetische veld de richting van de veldlijnen
aangeeft. Een magnetische veldlijn vormt altijd een
gesloten kring. Er bestaan geen losse noord- of
zuidpolen. Een magneet is altijd een dipool.
De sterkte van het magneetveld wordt uitgedrukt in de magnetische veldsterkte B in tesla (T). in
Nederland is het aardmagnetisch veld ongeveer 50 ηT. Magnetische veldsterkte kun je vergelijken
met een aantal magnetische veldlijnen dat door een bepaald oppervlakte gaan. Hoe meer veldlijnen
er door het oppervlakte gaan, hoe sterker de magnetische kracht. Dit is hetzelfde als bij een
elektrisch veld. Een homogeen magneet veld is overal even sterk. Hierbij woorden beide kanten van
een proefmagneet evenveel aangetrokken dus niet in de gehele richting naar een pool. In een
inhomogeen magneetveld is het aantal veldlijnen per oppervlakte niet gelijk. Een proefmagneet zal in
de richting van het sterker wordende veld draaien, de proefmagneet wordt dan
langzaam meegetrokken naar dat punt. Dit komt omdat daar meer kracht aan
trekt. Als een proefmagneet niet kan draaien zal die worden afgestoten, want
dan is er een grotere afstotende kracht op de ene pool dan de aantrekkende
kracht van de andere.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Even123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now