Summary
Samenvatting OWG 3.7 Foetale bewaking
- Course
- Institution
Uitgewerkte OWG over de fysiologie van de foetale hartfrequentie en de foetale bewaking. Inclusief probleemstelling en leerdoelen.
[Show more]
Seller
Follow
marlyhanraets
Content preview
OWG 3.7 Foetale bewakingProbleemstelling: Op welke manieren wordt de foetale conditie gemonitord?
Leerdoelen:
1. Hoe wordt de foetale hartfrequentie gereguleerd?
2. Welke factoren beïnvloeden de foetale hartfrequentie en bloeddruk?
3. Op welke manieren kan de foetale conditie gemonitord worden?
4. Wat is het verband tussen de pH (zuur-basen evenwicht) en de foetale conditie?
5. Wat zijn de gevolgen van te veel of te weinig zuurstof voor de foetus?
,1. Hoe wordt de foetale hartfrequentie gereguleerd?
De foetale hartslag wordt gecontroleerd door het autonome zenuwstelsel en het cardiovasculaire
centrum in de medulla oblongata van de foetale hersenen. De medulla krijgt feedback van
baroreceptoren, chemoreceptoren en input van hogere hersencentra.
Efferente output naar het hart verloopt via de sympathische en parasympathische zenuwen.
Hartslagvariabiliteit (veranderingen in timing van slag tot slag) is het resultaat van de meerdere
inputs en is een indicator van foetaal welzijn. Foetale hartslag patronen en basismetingen worden
beïnvloed door factoren als de foetale bloedtoevoer en het zuurstof- en kooldioxidegehalte van het
bloed, en kunnen daarom ook worden gebruikt om het foetale welzijn aan te geven.
De foetale hartfrequentie wordt gereguleerd door middel van veranderingen in het autonome
zenuwstelsel. Dit is een onafhankelijk deel van het centrale zenuwstelsel dat basale reacties leidt en
overheerst tijdens het foetale leven. De belangrijkste componenten zijn de parasympathische en de
sympathische takken.
De parasympathische ➔ werkt voornamelijk via de nervus vagus. Het belangrijkste doel van
parasympathische activering is de snelle adaptatie van het cardiovasculaire systeem aan een
veranderende interne en externe omgeving. Een voorbeeld van het laatste is de duidelijke reactie
die we zien wanneer verhoogde druk wordt uitgeoefend op de oogbol. Parasympathische activering
veroorzaakt een vertraging van de foetale hartfrequentie, ook wel bradycardie genoemd.
Sympathische ➔ veroorzaakt het vrijkomen van stresshormonen uit de bijnieren en de activering van
het sympathische zenuwstelsel. Daardoor kan de foetale hartfrequentie stijgen en kunnen we
tachycardie zien. Sympathische reacties resulteren in een tragere adaptatie dan die we zagen toen
de parasympathische tak werd geactiveerd. De belangrijkste factor is het vermogen van de
catecholaminen om het onderdrukkende effect van hypoxie speciaal op de foetale hart- en
hersenfunctie te neutraliseren. Zelfs een normale vaginale geboorte veroorzaakt zeer duidelijke
activering van het sympathisch systeem ter ondersteuning van zowel de functie van de longen en
het neonatale metabolisme, als algemene prikkelbaarheid en alertheid. In het geval van asfyxie is de
foetus afhankelijk van sympathische activering om de cardiovasculaire activiteit in stand te houden
met de redistributie van de circulatie en het gebruik van glycogeenvoorraden in de lever en het
myocard.
Wanneer zich een verandering in de bloeddruk en/of daling in de foetale zuurstofvoorziening
voordoet, treedt een aantal regulatiemechanismen in werking:
* Reflexmechanismen ➔ via chemo- en/ of baroreceptoren
* Activatie van de bijnieren ➔ productie van (nor)adrenaline
* Endocriene mechanismen ➔ veranderingen in de productie van ACTH, cortisol,
arginine,vasopressine
* Lokale processen op cellulair niveau
, De baroreceptorreflex
Baroreceptoren zijn onder andere aanwezig in de vaatwanden van de aortaboog, de a.carotis
communis dextra en sinistra en in de sinus caroticus. Zij registreren de bloeddruk.
Veranderingen in de bloeddruk veroorzaken prikkeling van deze receptoren die via de afferente
zenuwen die meelopen met de n.vagus, signalen geven in de cardiovasculaire centra in de medulla
oblongata. Vanuit deze centra lopen de efferente prikkels via de thoracale spinale zenuwbanen
en/of de n.vagus naar het hart. Wanneer de bloeddruk stijgt, daalt de hartfrequentie en omgekeerd.
De chemoreceptorreflex
Chemoreceptoren detecteren het zuurstof- en koolzuurgehalte in het bloed.
De belangrijkste perifere chemoreceptoren bevinden zich in het glomus aorticum en het glomus
caroticum. De afferente prikkels verlopen met de negende en tiende hersenzenuw mee naar de
cardiovasculaire centra in de medulla oblongata. Prikkels ontstaan door verandering in de
zuurstofspanning (pO2), de kooldioxidespanning, (pCO2) en de waterstofionen-concentratie (H+) en
stimuleren zowel het ademhalingscentrum als de cardiovasculaire centra in de medulla oblongata.
Toename van de chemoreceptoractiviteit kan onder meer leiden tot perifere vasoconstrictie, hoewel
dit centraal gestuurde mechanisme per orgaan lokaal overruled kan worden (autoregulatie).
Verminderde placentale perfusie tijdens uteruscontracties kan de foetoplacentaire gasuitwisseling
verstoren en resulteren in een geleidelijke daling van de arteriële zuurstof. Detectie door de
chemoreceptoren resulteert in een meer geleidelijke daling van de foetale hartslag (late
deceleratie). Bij een goed geoxygeneerde foetus wordt de hartslagvariabiliteit tijdens de contractie
gehandhaafd; na de contractie wordt het normale metabolisme hervat en verdwijnt de bradycardie.
Atrium-rekreceptoren (Bainbridge-reflex)
In beide atria, maar ook in de grote toevoerende venen bevinden zich twee typen rekreceptoren. De
A-receptoren ➔ worden tijdens de atriumcontractie geprikkeld.
B-receptoren ➔ worden laat tijdens de ventrikelcontractie resp. door het stijgen van de atriumdruk
tijdens de V-golf geprikkeld.
B-receptoren reageren meer op passieve rekking. De afferente impulsen vandeze receptoren
verlopen via de sensorische vezels van de n.vagus naar de cardiovasculaire centra in de medulla
oblongata. De lokalisatie van deze receptoren in de atria en grote venen maakt het mogelijk de
vullingstoestand van de circulatie goed te registreren, te meer daar ze zeer gevoelig zijn voor geringe
veranderingen in deze vullingstoestand.
Prikkeling van de B-receptoren veroorzaakt overeenkomstige effecten als prikkeling van de arteriële
drukreceptoren:
- Remming van de sympathicus en versterking van de parasympathische activiteit.
Het is niet zeker of de klassieke Bainbridge-reflex (prikkeling van de A-receptoren door verhoging
van de druk in het rechter atrium met als gevolg verhoogde sympathische activiteit) in de foetale
circulatie op dezelfde manier verloopt als bij de volwassene, waar de reactie ook inconsistent kan
zijn. De receptoren in de grote vaten functioneren zeker.
Activatie van de bijnieren
Deze activatie verloopt via het sympathische systeem en resulteert in de productie van
(nor)adrenaline.
Adrenaline ➔ via de bètareceptoren zorgt het voor een afname van de perifere vaatweerstand, een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marlyhanraets. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now