Anatomie, fysiologie, pathologie
anatomie: anatomie betekent ‘opensnijden’, is de studie van inwendige en uitwendige structuren en
de fysieke relaties tussen lichaamsdelen
fysiologie: is de studie van de manier waarop levende organismen hun vitale functies verrichten
pathologie: medisch specialisme die zich bezighoudt met diagnosticeren van ziekten.
Doorsneden, lichaamsdelen en hun positie aan de hand van anatomische termen
anterior → voorkant
posterior → achterkant
ventraal → buikzijde
dorsaal → rugzijde
craniaal → boven
caudal (cevaal) → onder
superior ligt hoger dan inferior
lateraal ligt meer naar buiten dan mediaal
proximaal ligt dichterbij dan distaal
Organisatieniveaus
chemische niveau → atomen en moleculen
celniveau → cel
weefselniveau → weefsel
orgaanniveau → orgaan
orgaanstelsel niveau → meerdere organen bij
elkaar die samenwerken
organisme niveau → alle orgaanstelsel werken samen om het organisme in leven te houden
Homeostase
Ook wel het streven naar intern evenwicht. Is je lichaamstemperatuur te hoog dan zorgt negatieve
terugkoppeling dat het omlaag gaat. Is je temperatuur te laag dan zorgt positieve terugkoppeling dat
het omhoog gaat. Dit maakt samen de homeostatische regulering.
De 11 orgaanstelsel
de huid → beschermt lichaam van gevaren van buitenaf, lichaamstemperatuur, levert sensorische info
het beenderstelsel → ondersteuning, beschermt weefsels, maakt bloedcellen, opslag mineralen
het spierstelsel → levert beweging, produceert warmte
het zenuwstelsel → maakt reactie op prikkels mogelijk, interpreteert sensorische informatie
het endocriene stelsel → reguleert langdurige verandering in orgaanstelsels
het cardiovasculaire stelsel → transporteert cellen en opgeloste stoffen
het lymfestelsel → verdedigt tegen infectie en ziekte, terugkeer weefselvocht naar bloedsomloop
het ademhalingsstelsel → vervoert lucht naar longen waar gaswisseling plaatsvindt tussen O2 en
CO2
het spijsverteringsstelsel → verwerkt voedsel, neemt voedingsstoffen op, verwijderd afvalstoffen
het urinaire stelsel → verwijdert afvalproducten uit het bloed, reguleert water balans
het voortplantingsstelsel → produceert geslachtscellen en hormonen
De romp
De romp kun je onderverdelen in drie grote gebieden; de thorax (borstholte), de
abdomen (buikholte) en de pelvis (bekkenholte). De thorax → hierin is een enkele
pericardiaal ruimte en twee pleurale holten (ruimte tussen beide longbladen). De
pelvis → hierin bevindt zich de peritoneale ruimte. De diafragma of middenrif is een
vlakke spierplaat. Zie in het figuur hiernaast de blauwe lijn in het midden.
, Plasmamembraan
De functies van het membraan zijn; fysieke isolatie, reguleren van de uitwisseling met de omgeving,
gevoeligheid voor de omgeving, structurele stabilisatie. Het membraan is buitengewoon dun en bevat
vetten, eiwitten en koolhydraten.
Glad en ruw ER
Het ER speelt een rol bij de transport, synthese, opslag en bij het verpakken en afgeven van stoffen.
Bij het gladde ER zitten geen ribosomen aan bij het ruwe ER wel. In het gladde ER worden vetten en
koolhydraten gevormd. Het ruw ER dient zowel als werkplaats als transport depot.
Golgi apparaat
De modificatie en het verpakken van klierproducten. Het vernieuwen of modificatie van het
plasmamembraan. Het verpakken van speciale enzymen in blaasjes.
Mitochondriën
Ook wel de motor van de cel. De mitochondria zorgt voor de energiebehoefte van de cel. Ze nemen
korte koolstofketens en zuurstof op en vormen ATP, koolstofdioxide en water.
Ribosomen
Zijn organellen die eiwit aanmaken. Ze maken gebruik van informatie die in het DNA van de kern ligt
opgeslagen. Er zijn twee ribosomen; vrije ribosomen en gebonden ribosomen. Vrije ribosomen liggen
overal in het cytoplasma en gebonden ribosomen zijn aan het ER gehecht.
Nucleus
Ook wel de celkern genoemd. In de kern ligt al het informatie opgeslagen. De celkern bepaald zowel
de structuur van de cel als welke functies die uitvoert. Het bevat een kernmembraan waarin poriën
zitten. Het bevat plasma waarin de kern is opgeslagen.
Lysosomen
Zijn blaasjes die met verteringsenzymen zijn gevuld. Lysosomen zorgen voor het opruimen en het
hergebruiken van stoffen binnen de cel. Ze worden in het golgi-apparaat gevormd.
Peroxisomen
Ontstaan door de groei en deling van bestaande peroxisomen. Ze nemen vetzuren en andere
organische verbindingen op en breken deze af. Bij deze afbraakreacties vormen ze waterperoxide
H₂O₂.
Microvilli en cilia
Microvilli vergroten het oppervlakte van de membraan waardoor ze actief betrokken zijn bij het
opnemen van stoffen uit vloeistof. Cilia, oftewel trilharen, zijn langer dan het microvilli ze zorgen door
beweging voor het verplaatsen van slijm en vangen van irriterende stoffen naar de longen. Bij rokers
zijn de cilia beschadigd waardoor er chronische hoest kan ontstaan.
Diffusie
ze zijn passief, plek van hoge concentratie naar lage concentratie. Bijvoorbeeld bij het uitwisselen van
gassen in de longen vindt diffusie plaats.
Osmose
Verplaatsing van water door semi-permeabel membraan. Oftewel cellen nemen water op vanuit het
bloed. Osmotische druk is het drukverschil tussen 2 oplossingen van verschillende concentraties.
Weefsel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoukbos2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.24. You're not tied to anything after your purchase.