Summary
Een kennismaking met de Oude Wereld boeksamenvatting (h1 t/m 11)
- Course
- Institution
- Book
Boeksamenvatting van 'kennismaking met de Oude Wereld' (h1 t/m 11) voor het vak Oude Geschiedenis, 1e jaar Universiteit van Amsterdam
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
daisyrosel
Reviews received
Content preview
1: Het ontstaan van de beschavingen in Egypte en Mesopotamië1.1 Landbouw
Het ontstaan van de beschavingen rond de Tigris en de Eufraat 3000 vc:
● Toenemende verstedelijking
● Staatsvorming
● Uitvinding van het schrift
Neolithische revolutie
- Steentijd: men wist nieuwe werktuigen van steen te ontwikkelen. Aan het eind van de
middensteentijd had men de werktuigen zo verbeterd dat sommige mensen langer op dezelfde
plaats woonden in primitieve hutten en holen.
- Nieuwe steentijd: grotere beheersing van de natuur. Het kweken van graansoorten en temmen
en fokken van dieren.
2 typen landbouw:
- Irrigatielandbouw: Egypte (natuurlijke maar onregelmatige irrigatie door overstromingen van
de Nijl) en zuidelijk Mesopotamië (kunstmatige irrigatie, veel productiever)
- Regenlandbouw: mogelijk in Iran, Noord-Irak, Noord-Syrië, kustgebied middellandse zee
Door de uitvinding van de landbouw kon men zich gaan specialiseren en ontwikkelden zich een
ambtenarenapparaat en een priesterkaste.
1.2 Steden
Aan het begin van het neolithicum ontstonden overal dorpen. Maar de grootste en invloedrijkste
steden ontstonden 4000-3000 vc aan de oevers van grote rivieren. Daar was immers de hoogste
voedselproductie mogelijk.
● Centrum van de Mesopotamische stad: de tempel, de woonplaats van de stadsgod die door de
gemeenschap onderhouden moest worden.
→ De tempelorganisatie had veel mensen in dienst en uit behoeften van de tempeleconomie
ontwikkelde zich het schrift (Mesopotamië: spijkerschrift, Egypte: hiërogliefenschrift)
,Veetelers hanteerden alsnog een semi-nomadische levenswijze en landbouwers konden na enkele jaren
ook weer vertrekken als de bodem uitgeput was. (Ze hadden een haat-liefde verhouding: bang voor
plunderingen maar ze hadden elkaar ook nodig.)
1.3 Geografische gesteldheid: overeenkomsten en verschillen
● Overeenkomsten:
- Afhankelijk van rivierwater, weinig regenval, gebrek aan grondstoffen
● Verschillen:
- De Egyptenaar liet de Nijl het werk doen en zaaide in het vruchtbare slib. De Mesopotamiër
moest heel voorzichtig het water laten irrigeren terwijl de Eufraat en de Tigris beide van slechte
kwaliteit water was.
- De Mesopotamische grond had meer kans op verzilting (teveel zout in het water, niet alle
gewassen kunnen hier tegen)
- De ligging. In Egypte is de overgang van cultuurland en woestijn zeer abrupt en ligt daarbij zeer
geïsoleerd van de buitenwereld. Dit zorgde ervoor dat Egypte pas halverwege het 2e millennium
vc te maken kreeg met invasies. Bij Mesopotamië verliep de overgang naar minder vruchtbare
gebieden veel geleidelijker waardoor er voortdurend binnendringers de macht overnamen.
Echter bleef in Mesopotamië wel een sterke mate van continuïteit doordat de nieuwe
machthebbers zich aanpasten aan de Mesopotamische cultuur.
, 2: Het derde millennium vc: de vroege bronstijd
Overgang steentijd - bronstijd: chalcolithicum
● Vroege bronstijd (3000 vc)
2.1 De indeling van de Egyptische geschiedenis
- Dynastieën: afkomstig van Egyptische priester Manetho. Hij schreef in de 3e eeuw vc in het
Grieks een geschiedenis van Egypte en ordende deze in 30 dynastieën.
- Moderne indeling: 3 Rijken (Oud, Midden, Nieuw, (Laat))
2.2 Egypte: het Oude Rijk
- Vroeg-dynastieke periode (3000-2600 vc). Vereniging van Egypte onder 1 koning, tevens
uitvinding hiërogliefenschrift.
- Oude Rijk (2600-2150 vc). Egypte was een eenheid geworden maar er bestond nog wel een
onderscheid tussen Beneden-Egypte en Boven-Egypte. De koning werd ‘koning der beide
landen’ genoemd.
Het oude rijk is beroemd geworden door de pyramiden, dichtbij de hoofdstad Memphis. In vooral de
jonge tempels is een grote hoeveelheid religieuze en autobiografische hiërogliefenteksten bewaard
gebleven. Dit geeft ons een beeld van de zeer complexe tempeleconomie.
● De val van het Oude Rijk:
- Provinciehoofden werden te machtig. De grond die hun ‘salaris’ was, ging over van vader op
zoon waardoor ze regionale koningen werden. Dit gold ook voor hun ambt waardoor de
koning de greep op zijn ambtenaren verloor.
- Hoogte van de overstromingen van de Nijl nam af, hongersnoden.
→ overstap op kunstmatige irrigatielandbouw
2.3 Mesopotamië: Sumer en Akkad
De Sumeriërs en later de Akkadiërs waren verantwoordelijk voor het vormgeven van de
Mesopotamische beschaving.
De Sumeriërs:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daisyrosel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50155 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now