MANAGEMENT
College 1: De grote lijnen
1. Inleiding
Economie = Sociale wetenschap
Economische inzichten <> politiek-maatschappelijke visies
Mens als fundament van theorieën
Economie is geen exacte wetenschap => mensen zijn niet voorspelbaar
“The science which studies human behavior as a relationship between ends and scarse means
which have alternative uses” L. Robbins
Schaarste: beperkte hoeveelheid middelen
Keuzeproblemen: veelheid aan bestedingsmogelijkheden
ECONOMISCH PROBLEEM => economisch motief (oplossen)
Micro-economie: economisch probleem analyseren op kleine schaal
(een gezin, een bedrijf, een product)
Macro-economie: economisch probleem analyseren op grote schaal
(een land, een sector)
Kernbegrippen:
- Behoeften
Verlangens van de mens => vervullen door inzet schaarse middelen, door
substituten (vervanging)
Waarde is subjectief, voor iedereen anders
Economie is neutraal
Welvaart (mate waarin behoeftes vervuld worden met schaarse middelen)
Welzijn (combinatie welvaart met vervulling niet meetbare behoeften (trade-off)
bv. gezondheid)
- Productiefactoren
Natuur: input => grondstoffen; ruimtescheppende=> plaats, bv bouwgrond
recreatief=> kwaliteit van de arbeid; afval ontvangende=> stikstof probleem
1
, - Goederen
Gericht op behoeftevervulling
Ook schaars
Duurzaam (meerdere gebruiken) of niet-duurzaam (eenmalig gebruik)
Consumptiegoed: directe behoeftebevrediging bv pint
Investeringsgoed: indirecte behoeftebevrediging
Duurzame investeringsgoederen (= kapitaalgoederen) bv machines
Niet-duurzame: eenmalig in gebruik bv printerinkt
Finale en intermediaire goederen
3 soorten spelers:
Gezinnen, bedrijven en overheid
Instellingen => immateriële waarde
Belastingen => investeringen mogelijk maken
2. Theorieën
Economische stromingen:
Resultaat van lange ontwikkelingen
Conflicterende paradigmata
Sociaal-economische omstandigheden
Politiek-maatschappelijke stromingen
• De voorlopers: Mercantilisme en Fysiocratie tot +/- 1750
Eerste economische gedachten, focus op 1 enkel aspect, product van Ancien
Regime (AR)
- Mercantilisme 1450 – 1750
Obsessie edele metalen
Handelsbalans => zo weinig mogelijk naties aan u laten verkopen
Nationalisme, Protectionisme
Koloniaal, westers systeem
Voedingsbodem voor conflict en oorlog (grondstoffen)
Trump = hedendaagse variant
2
,- Fysiocratie 1750 – 1790
Obsessie met (landbouw)grond => natuur: basis voor rijkdom
Economische kringloop, geïnspireerd op bloedsomloop, alles in
overeenstemming met elkaar
Eerste poging tot analytisch totaalmodel
Landbouw = productieve klasse
Handel & ambacht = ‘steriele klasse’
Vrije prijsvorming
Schaalvergroting en privébezit landbouwgronden
Franse revolutie
• Klassieke School 1775 -1875
Eerste volwaardige economische theorie
Adam Smith, Thomas Malthus, David Ricardo
Laisser-faire => individuele vrijheid & concurrentie
Homo economicus
Lotsverbetering mensheid
Verlichting – einde AR
Industriële revolutie
Verder uitgebouwd in Neoklassieke school
- Adam Smith, Wealth of Nations
= startpunt economische wetenschap
Vrijhandel Mercantilisme
Ambacht, handel en industrie Fysiocratie Vandaag: norm binnen de
Specialisatie in arbeid en arbeidsverdeling economische wetenschap
‘The invisible hand” die voor evenwichten zorgt
• Neoklassieke school 1875 – heden
Abstrageren klassieke theorieën
Integreren statistiek en wiskunde
Modellen en voorspellingen
Angelsaksisch
Oostenrijkse school: rebel binnen neoklassieken
- Onzekerheid integreren
- Focus op grote lijnen
- Non-sciëntisme: staan kritisch tegenover modellen
• Keynesiaanse school 1936 – heden
John Maynard Keynes
Afwijzen van neoklassieke macro-economie
Great depression & New Deal politiek
Overheidsgeld als motor (anticyclisch budget)
Belang koopkracht: vraag-economie
3
, In jaren ’70 uit gratie geraakt => inflatie steeg
- Milton Friedman zette de neoklassieke macro-economie weer op de troon
- Aanbod-economie vs vraag-economie
In Europa nog steeds aanwezig
• Marxistische school 1854 – 1989
Karl Marx (Communistisch)
Ontstaan: ontbering fabrieksarbeider
Totalitaire visie op samenleving => kapitaal moet gemeenschappelijk worden
Enkel arbeid had waarde, handel enz. niet
Afschaffing privébezit
Humanitaire en ecologische catastrofe
Socialisme als kapitalistische variant
Overzicht:
Neoklassieke school sluit best aan bij economie van vandaag
Druk op neoklassieke school:
Keyensiaanse en zelfs in zeer beperkte mate marxisitische stromingen blijven
sluimeren.
Veel lokale varianten
Grote nieuwe uitdagingen:
- Ongelijkheden
- Isolationisme
- Klimaatverandering
De economische orde:
3 aspecten:
- Allocatie mechanisme: hoe vinden mensen, middelen en goederen hun weg?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Blokvriendje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.00. You're not tied to anything after your purchase.