Deze samenvatting heb ik gemaakt aan de hand van de voorbeeldexamenvragen die in de lessen aanbod kwamen waardoor dit mij meer structuur bood dus ik hoop dat dit ook jullie helpt. Ik heb hiermee 12/20 gehaald :)
Pedagogiek samenvatting
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: pedagogiek en opvoeden ......................................................................................... 2
Pedagogisch opvoeden & algemeen pedagogisch handelen .............................................................. 2
Pedagogische basisbegrippen ............................................................................................................. 2
Hoofdstuk 2: Pedagogische visies ............................................................................................... 12
De theorie van Kok en Langeveld (korte herhaling: full version hier boven) .................................... 12
Zelfdeterminatietheorie in de opvoeding ......................................................................................... 12
Nieuwe autoriteit (Omer) ................................................................................................................. 16
Hoofdstuk 3: de historische dimensie van opvoeden ................................................................... 17
De geschiedenis van het kind in een notendop ................................................................................ 17
Belangrijke begrippen in dit hoofdstuk ............................................................................................. 22
Hoofdstuk 4 Modellen ................................................................................................................ 25
Het gezinspedagogische kader (Hellinckx – Ghesquière) ................................................................. 25
Het opvoedingskompas . ................................................................................................................... 28
Het ecologisch model – Bronfenbrenner .......................................................................................... 33
Het balansmodel ............................................................................................................................... 36
Het sociaal competentiemodel ......................................................................................................... 38
Sociale steun theorie......................................................................................................................... 40
Driehoeken van Kousemaker ............................................................................................................ 41
Mogelijke examen vragen........................................................................................................... 43
Pedagogisch opvoeden Algemeen pedagogisch handelen
Een bepaalde vorm van omgang tussen Is gericht op het bevorderen van het welzijn en
volwassenen en jeugdigen die erop gericht is ontwikkeling van kinderen, zodat zij opgroeien
steun en richting te geven aan het proces van tot individuen die zelfstandig kunnen
volwassenwording. functioneren in de samenleving.
Pedagogische basisbegrippen
Opvoedingscontext Sociale plaatsen of sociale ruimten waar opvoeding plaatsvindt.
(Langeveld)
DE OPVOEDINGSCONTEXTEN ZIJN
1. Maatschappij
De overheid voelt zich mee verantwoordelijk voor de opvoeding
van kinderen in de samenleving.
Bv: ketnet
Voorbeelden: Leerplicht, Jeugdbescherming, Kinderopvang, …
2. Gezinnen
o Gezinsvorm: niet bepalend voor ontwikkeling kinderen
wel opvoeding en omgevingsfactoren (school,
leeftijdsgenoten, buurt …)
Kerngezin, eenoudergezin, ouder zelfde geslacht, …
o Differentiële opvoeding: opvoedgedrag van ouders is niet
voor elk kind hetzelfde
o Eenvoudig samengesteld gezin: slechts één partner brengt
kinderen mee uit een vorige relatie, en er wordt in de
huidige relatie geen nieuwe kinderen geboren
(momenteel). Alle andere samengestelde vormen zijn →
Complexe samengesteld gezin:
3. Kinderopvang
Kinderopvangbeleid in Vlaanderen beleid en uitgevoerd door
agentschap opgroeien: kind en gezin
o Het kinderopvangbeleid heeft 3 maatschappelijke
functies:
- Economische: als kinderen naar opvang kunnen,
kunnen ouders meer werken of andere job
uitvoeren
- Pedagogische: Ontwikkeling en veiligheid van het
kind stimuleren
- Sociale: uitsluiting tegengaan en integratie
bevorderen
4. School
De school speelt als opvoedingsmilieu onmiskenbaar een zeer
grote rol in het leven van kinderen en jongeren.
School is verantwoordelijk voor een stimulerende en veilige leef-
én leeromgeving
, 3
Ook zijn deze psychologische basisbehoeften van kinderen van
belang:
O verbondenheid
O competentie
O autonomie
Een positief klasklimaat is ook van belang, want het kan veel
verschil maken voor het leerproces van kwetsbare leerlingen.
5. De buurt
Peergroup: groep leeftijdsgenoten die samen hun vrije tijd
doorbrengen. Belangrijk omdat:
o Losmakingsproces van ouderlijk milieu
o Vinden van identiteit
o Vinden van plaats in de maatschappij
Organisaties die dit stimuleren: sportclubs en jeugdwerk
(verenigingen, clubs etc.)
6. Nieuwe media
De digitale wereld wordt de laatste jaren als een nieuwe
opvoedingscontext gezien. In Coronatijden is het belang alleen
maar toegenomen.
WAT HEBBEN DE NIEUWE MEDIA MET OPVOEDEN TE MAKEN ?
o Mediawijsheid: Actieve, creatieve, kritische en bewuste
omgang met alle vormen van media. Bepaalt mee de
waarden en normen, gedragingen, handelingen en keuzes
van jongeren.
o Pedagogisch nut van gamen:
- Socialisatie: onderwerpen aan de spelregels
- Kwalificatie: kennis, en competenties verwerven
→ de speleer is al motorisch bezig en verwerkt
ondertussen ook informatie van het spel bv
nieuwe woorden
- Subjectwording: Je leert ook over jezelf: Ben ik
een rager, iemand die snel opgeeft, waarom vind
ik dit spel eigenlijk leuk?
- Nut voor onderwijs
o Digitale inclusie: sommige kinderen (meestal migranten,
arme gezinnen) beschikken niet over digitaal materiaal, en
we moeten zorgen dat ze zo veel mogelijk beschikbaar zijn
voor hen.
Opvoedingsrelatie De relatie tussen de opvoeder en het kind.
(Kok)
HOORT BIJ PEDAGOGISCH ADVIES KOK:
Een functioneel proces van in relatie staan
Opvoeden begint met het opbouwen van een relatie met het kind. Die
relatie ontstaat doordat de opvoeder en het kind intens bij elkaar horen
en van elkaar houden.
, 4
Klimaat inrichten voor het is kind is aspect van opvoeden
Leefklimaat: sfeer, uitstraling. Vanuit de materiële en niet materiële
leefomgeving waar het kind kan ontwikkelen.
Persoonlijke relatie: het kind wordt een menselijke persoon in relatie tot
anderen. Kind heeft relatie met opvoeder.
HET OPVOEDINGSPROCES HEEFT 2 DIMENSIES
1. Het pedagogisch aanbod:
- De opvoeder creëert een leefklimaat (omstandigheden waarin
we moeten leven) dat de persoonlijkheidsgroei bevordert
- De opvoeder creëert een leefsituatie (geheel van
omstandigheden waaronder iemand leeft: eetsituatie,
gesprekssituatie, …) die kansen biedt op zelfontplooiing
2. De opvoedingsvraag van het kind:
Hier sluit Kok zich aan bij de ontwikkelingsgebieden waaruit het
kind om opvoeding vraagt:
1. Affectieve aspect
Door affectieve relaties ontstaat er een basis van
veiligheid. Dit is zeer belangrijk om sociaal te worden
Bv: verhaaltjes voorlezen, een knuffel geven
2. Cognitieve aspect
Het gaat hier om verschillende vormen van kennen en
kennisverwerving.
Bv: waarnemen, voorstellen, denken, oordelen
3. Aanleg (capaciteiten, vermogen)
De aanleg van een mens geeft zijn mogelijkheden en
grenzen aan. → elk kind is anders
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KatieVanRegenmortel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.50. You're not tied to anything after your purchase.
