Summary
Samenvatting Actoren in de strafrechtspleging
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van Actoren in de strafrechtspleging
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
anoukkreike
Content preview
Theorie Actoren in de strafrechtsplegingDe politie
De politie is de enige instantie met een geweldsmonopolie, om overheidshandelen met
gepast geweld af te dwingen, indien andere middelen falen.
● discretionaire ruimte → ruimte voor politiemensen op straat om hun eigen inzicht te
volgen en zelfstandig, zonder mensen van hoger op, beslissen over bijvoorbeeld het
opmaken van een proces-verbaal, binnen de kaders van wetten en richtlijnen
De ontwikkeling van de politie in Nederland
● jaren 80 → wijkteam model; kleinschalige georganiseerde politie die dicht bij de
burgers staan en weten wat er speelt → brede basispolitietaak; politiemensen in de
wijkteams waren verantwoordelijk voor al het politiewerk, van criminaliteitsbestrijding
tot het onderhouden van sociale contacten
○ 148 gemeentelijke politiekorpsen en 17 districten van het korps Rijkspolitie
● midden jaren 90 → Korps landelijk poliediensten (KLPD); binnen deze korpsen
combineerde de politie lokale structuren voor een goede inbedding in de
samenleving en (inter)nationale structuren voor criminaliteitsbestrijding → criminelen
waren mobieler geworden EN de politie ministers zagen voordelen in een minder
versnipperde organisatie qua efficiënter en gemakkelijker te beheren
○ 25 regionale politiekorpsen en KLPD
○ er werd afgestapt van de brede basispolitietaak → te veel gevraagd
■ Gebiedsgebonden politiezorg (GPZ) → politiemensen werken in kleine
geografische eenheden (contact met burgers en instanties in hun
wijk), maar ook gebiedsagenten die zijn gekoppeld aan een
werkgebied dat zo’n 5 tot 10x kleiner is dan een wijkteam (opbouwen
en onderhouden van sociale netwerken)
● 2013 → Nationale Politie; politie heeft veel te maken met de digitalisering van de
laatste jaren → Intelligence; geanalyseerde informatie op grond waarvan
beslissingen over de uitvoering van de politietaak worden genomen → oftewel de
politie maakt eerst een goede probleemanalyse en komt daarna in actie (IGP)
○ landelijk epolitie die is georganiseerd in 10 regionale eenheden en een
landelijke eenheid allemaal onder leiding van 1 korpschef
Politietaak
● wettelijke politietaak → Artikel 3 Politiewet; “De politie heeft tot taak in
ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in overeenstemming met de geldende
rechtsregels te zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en
het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven.”
○ handhaving van de rechtsorde → het in stand houden van de legitieme
maatschappelijke verhoudingen en aanspraken
■ handhaven van de wet/strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde
● handhaving met gebruikmaking van wettelijke dwangmiddelen
en bijzondere opsporingsbevoegdheden → kunnen de
grondrechten van burgers vergaand inperken
, ● opsporing
○ kleine zaken → politiemensen van de basisteams
○ grotere zaken → recherche-eenheden op regionaal of
landelijk niveau
■ handhaven van de maatschappelijke orde/openbare orde
● in stand houden van van de normale sociale en fysieke
patronen in de publieke ruimte → het sturen van menselijk
gedrag door “blauw” op straat
● ordehandhaving
○ kleinschalig; wijken en buurten → politiemensen van de
basisteams
○ grootschalig; evenementen met zeker risciogehalte →
politieafdelingen op regionaal of landelijk niveau
○ noodhulp → hulp die geen uitstel duldt
■ in praktijk helpen politiemensen ook in minder urgente situaties
● politietaak in praktijk volgens Inrichtingsplan Nationale Politie, 4 hoofdprocessen, zijn
wel te onderscheiden maar niet te scheiden of ze zijn vermengd
○ intake en service → receptiefunctie, opvang politie, opnemen aangifte
○ noodhulp → surveillance waarbij politiemensen op verzoek van de
meldkamer reageren op hulpverzoeken die geen uitstel kunnen verdragen
○ handhaving → van openbare orde en van wet- en regelgeving
○ opsporing → van strafbare feiten
● straatwerk
○ politiestraatwerk is controle van rechtsregels, vooral in verkeerszaken
○ bij demonstraties en evenementen werken ze aan crowd management (het in
goede banen leiden van een grote groep mensen)
■ Mobiele Eenheid (ME) kan ook worden ingezet voor crowd control
● recherchewerk of opsporing → oplossen is het koppelen van een verdachten aan
een onopgelost delict; twee manieren
○ delict gepleegd en dmv slachtoffer of getuige /heterdaad de verdachte op het
spoor komen
○ verdachte is voor een bepaald delict aangehouden en de politie kan nu aan
de hand van modus operandus/DNA andere delicten aan de verdachte
koppelen
Maatschappelijke functie politie
● essentie → sociale controle; het toepassen van positieve en negatieve sancties met
als oogmerk het gedrag van anderen in overeenstemming te houden of brengen met
de standaarden die gelden binnen de groep
○ informele sociale controle → activiteiten van mensen onderling, in hun
alledaagse leefomgeving; onbewuste sociale controle over bijvoorbeeld
buurtbewoners
○ formele sociale controle → uitgeoefend door mensen die op grond van regels
in de samenleving die controle als speciale taak hebben; de politie maar ook
het OM of Raad voor de Kinderbescherming
■ politie werkt samen met andere instanties samen om arbeidscapaciteit
en formele bevoegdheden te bundelen en werkzaamheden af te
stemmen
, Aanpak en verschillende delictsoorten
● delictsoorten
○ veelvoorkomende criminaliteit (VVC) → diefstal, vernieling
○ misdrijven met een grote impact (HIC) → moord, woninginbraak
○ criminaliteit die de samenleving ondermijnt
● aanpak
○ incidentgerichte aanpak → voor de snel en eenvoudig af te handelen zaken
die niet planbaar zijn EN zaken met een maatschappelijke prioriteit
■ heterdaad, zedendelicten
○ probleemgerichte aanpak → gericht op het fenomeen en in samenwerking
met andere politie onderdelen/organisaties en burgers proactief optreden
■ fraude, cybercrime
Crisissen politie
● IRT-affaire → politie en OM hadden onorthodoxe methoden gebruikt zonder
effectieve democratische controle → ‘burgerinfiltranten’ en het ‘doorlaten’ van drugs
○ reactie → Wet bijzonder opsoringsbevoegheden (Wet BOB)
● Schiedammer parkmoord → onschuldige was veroordeeld door blunders van politie,
justitie, deskundige en politiek → tunnelvisie
○ reactie → Programma Versterking Opsporing en Vervolging (PVOV)
Verhouding tot andere actoren
● gezagsdriehoek → politiechef, ovj, burgemeester
○ burgemeester heeft gezag over de handhaving van de openbare orde en
hulpverlening
○ officier van justitie heeft het gezag over het opsporen van strafbare feiten
● beheer van de politie ligt bij de Minister van Veiligheid en Justitie
● Koninklijke Marechaussee (KMar) → onderdeel van krijgsmacht
● particuliere beveiliging en recherchebureaus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoukkreike. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now