Summary
Samenvatting Figuratie en abstractie in jaren 60
- Course
- Institution
Lesnotities van hoorcolleges, uitgewerkte examenvragen
[Show more]
Seller
Follow
anne-lisekrekels
Content preview
FIGURATIE EN ABSTRACTIE IN DE SWINGING SIXTIESHistorische context
De jaren '50 brachten een golf van vrijheid in zowel de jazzmuziek als de kunstwereld.
In de jaren '60 verspreidde de rebellie en liefde zich als een lopend vuurtje in kunst, op straat en in de muziek.
Het jaar 1961 markeerde de bouw van de Berlijnse Muur en de versnelling van de nucleaire wapenwedloop. Dit
zorgde voor toenemend verzet, vooral onder de jongeren, tegen kolonisatie, kapitalisme, oorlog,
rassendiscriminatie, militarisme en de onderdrukking van vrouwen. Dit was een opstand tegen elk vorm van
paternalistisch, autoritair gezag.
Dit verzet tegen de gevestigde orde werd samengevat in slogans als "Make love not war" en "Il est interdit
d’interdire" (Het is verboden om te verbieden). De beatnik-generatie, geïnspireerd door Jack Kerouac's roman
"On the Road" uit 1957, leefde volgens het motto "beat to his sock," wat betekende dat ze arm, maar vrij waren.
In Frankrijk bereikte het conflict zijn hoogtepunt in mei en juni 1968. Studenten kwamen in opstand tegen de
overheid en sloten zich aan bij de arbeiders in hun strijd. Ze keerden zich tegen elke vorm van gezag en
traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen, wat leidde tot een antiklerikale beweging. Ze
protesteerden tegen het kapitalisme en de consumptiemaatschappij en deze opstand werd uiteindelijk
gewelddadig. Het land raakte in chaos, er werden nieuwe parlementsverkiezingen gehouden, waarbij de politieke
rechterzijde won. Echter, op cultureel gebied wonnen de studenten, en de erfenis van de beweging beïnvloedde
het culturele landschap in Europa voor de komende decennia. Veel van de thema's en idealen die tijdens die
periode naar voren kwamen, blijven nog steeds relevant in de hedendaagse samenleving.
In de kunstwereld was er ook een reactie op het abstract expressionisme (AE), bekend als "opkunst." In plaats
van de spirituele en existentiële aspecten van AE, richtte opkunst zich op figuratieve elementen, industriële
objecten en de relatie tussen kunst en de wereld buiten de kunstwereld. Dit omvatte nieuwe benaderingen van
werken, zoals serialisatie, gebruik van materialen en schaal, en bracht een frisse wind in de kunstscène.
1
,Vertrek vanuit de algemene kenmerken van de Pop Art en bespreek het verschil tussen de Britse en de
Amerikaanse benadering van deze stijl op basis van minstens twee voorbeelden.
Pop art, een kunstbeweging die ontstond als reactie op de massale reproductie
van beelden die in de jaren '50 via massamedia de samenleving overspoelden (via
kranten, journalistiek en reclame), kende historisch gezien zijn oorsprong in
Engeland in de late jaren '50 en bereikte zijn hoogtepunt in de jaren '60 in de
Verenigde Staten. De oorsprong van pop art kan worden getraceerd naar het Royal
College of Art in Londen, waar een groep kunstenaars een traditionele artistieke
opleiding genoot. De opkomst van deze stroming leidde tot de kritische vraag: hoe
kan kunst omgaan met deze lawine van beelden? Pop art, afgeleid van "popular
art," was een uitdaging tegen de tradities van de beeldende kunst door
afbeeldingen uit de populaire en massacultuur te gebruiken. Het was ook een
reactie tegen de emotionele, mystieke en intellectuele aspecten van het
modernisme, evenals tegen het vermeende elitisme van het abstract
expressionisme, dat als ontoegankelijk werd beschouwd voor de gemiddelde persoon.
In de Britse pop art waren sommige kunstenaars de Amerikanen voor, maar deze werd over het algemeen
beschouwd als een afgeleide en mildere vorm van de Amerikaanse pop art. De Britse pop art had vaak een
ondertoon van nostalgie en worstelde meer met de tradities van het oude Europa. Britse popartiesten toonden
interesse in de stedelijke cultuur zoals die in advertenties en reclames werd weergegeven, waarbij ze de
consumptiemaatschappij van de Amerikanen bekritiseerden, zij het vanuit een meer afstandelijk perspectief.
De Britse variant was vaak academischer en verfijnder, met een romantische, sentimentele en humoristische
ondertoon.
Richard Hamilton
Just what is it that makes today’s homes so different,
so appealing?
1956
Voorbeeld uit de Britse pop art. Het geeft een scherpe kritiek op de gefragmenteerde wereld van die tijd. Met
een kritische en ironische houding richtte Hamilton zich op een wereld zonder samenhang, waar individuen
hun identiteit lieten bepalen door beelden van consumptiegoederen en producten. Dit kunstwerk maakt
gebruik van ironie, wat duidelijk voelbaar is in zowel het beeld zelf als de lange titel.
Ironisch genoeg portretteert het een huis dat, volgens de normen van de massaconsumptiecultuur, het ideale
thuis zou moeten zijn: het weerspiegelt de obsessie met materiële bezittingen. Hamilton's werk draagt bij aan
de bredere discussie over de betekenis van identiteit en het menselijk bestaan in een wereld die wordt
gedomineerd door beelden en consumptie.
In de Amerikaanse pop art daarentegen zette de beweging zich af tegen het egocentrisme, hyper-serieuze
karakter en het conceptuele karakter van het abstract expressionisme. Deze kunst wilde zich richten op de echte
wereld buiten de elitaire musea en gebruikte onpersoonlijke, alledaagse realiteit, ironie en parodie om de
persoonlijke symboliek en intellectuele aspecten van het abstract expressionisme in vraag te stellen. Amerikaanse
pop art was gedurfder en agressiever, met een sterke focus op beelden van massaconsumptie, roem, rijkdom en
banale objecten.
2
, Andy Warhol
Brillo Box
1964
Andy Warhol’s maakte vaak gebruik van massa consumptie objecten. Je ziet dit heel duidelijk in zijn werk "Brillo
Box (Soap Pads)" uit 1964. Warhol stelde de vraag wat beelden nog konden betekenen na de vervaging van
grenzen tussen kunst en commerciële beelden. Zijn ironische benadering sloten aan bij de kritiek die pop art
had op het emotionele en intellectuele aspect van het abstract expressionisme. De Brillo doos an sich is een
banaal object, maar het wekte de vraag op: hoe verschilt nu het kunstwerk van het banaal object? Warhol
neutraliseert beelden: beeld is alles en alles is beeld. Een ander kenmerk aan Warhol zijn werk is ‘serialisme’:
werken in serie. Een opeenstapeling van dozen zorgt voor de benadrukking op het namaken van het product
met een machine. Hij wil elke betrokkenheid en artistieke intentie verwerpen, een machine worden, rijk en
beroemd zijn, … Hij wilde verdwijnen in een wereld van repetitieve beelden.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anne-lisekrekels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67447 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now