Volledige samenvatting van de te kennen leerstof voor epidemiologie (Wetenschappelijke vorming 1ste semester). Gebaseerd op de powerpoints en eigen notities.
INTRODUCTION TO EPIDEMIOLOGY
OBJECTIVES
Bias = een niet-steekproeffout die een vertekening of afwijking van het juiste resultaat oplevert die
een systematische oorzaak heeft en dus niet te wijten is aan toevallige effecten.
Heel vaak foute assumpties & voorkennis
Garbage in → garbage out
Berekende risico’s gebruiken voor diagnostiek
CONTEXT
HISTORISCHE CONTEXT
William Farr: Miasma Theory: ziekten hangen in de lucht, als je slechte lucht inademt word je ziek
John Snow: Germ Theory: ‘beestjes’ worden overgedragen → disease mapping: wat, waar, wanneer
→ Iedereen met cholera gebruikte dezelfde waterpomp (afkomstig van stroomafwaarts Thames)
Janet Lane-Claypon: borstvoeding vs flesvoeding → borstkanker (case-control study)
Austin Bradford Hill & Richard Doll: roken veroorzaakt longkanker → 9 criteria voor causaliteit
- Kracht, consistentie, specificiteit van associatie
- Tijdelijkheid
- Biologische gradiënt (dosis-respons)
- Plausibiliteit
- Coherentie tussen experimentele & epidemiologisch bewijs
- Experiment
- Analogie
Geoffrey Rose: Population strategy ipv High-risk strategy: probleem aanpakken op bevolkingsniveau
ipv risicogroepen → bv. zoutinname vermindert door wet → minder hartinfarcten
EPIDEMIOLOGIE VAN VANDAAG
The Framingham Heart Study (FHS): onderzoek naar risicofactoren voor cardiovasculaire ziekten
The Whitehall Study: onderzoek naar invloed van sociale factoren op gezondheid
Nurse’s Health Studies: effect van contraceptieven, roken, risicofactoren van kanker op hartziekten
Europese geboortecohorten: onderzoek van risicofactoren op ziekten in vroege leven
,EPIDEMIOLOGIE
DEFINITIE
Epidemiologie = studie van verdeling en determinanten van gezondheidsgerelateerde toestanden
en gebeurtenissen in populaties en de toepassing van deze studie op de beheersing van
gezondheidsproblemen
→ 4 basisvragen:
1) Hoeveel komt de ziekte voor?
2) Wat is de diagnose?
3) Wat is de prognose?
4) Wat zijn de risicofactoren?
Epidemiologen: tellen, delen, vergelijken
- Tellen: obv case definition = set van standaard criteria voor classificatie of een persoon een
gezondheidstoestand heeft
- Delen: aantal cases delen door populatiegrootte / populatiegrootte per tijdseenheid
Studie
1) Descriptieve epidemiologie: niet-causale analyses, beschrijvend
2) Predictieve (klinische) epidemiologie: descriptieve gebruiken voor voorspellingen
→ diagnostisch: ‘Hoe groot is de kans dat ik zal genezen?’
3) Causale epidemiologie: causale effecten van risicofactoren/blootstelling aan ziekten
Verdeling
Frequentie: kwantitatief, nummer van gezondheidsgebeurtenissen
Patroon: time, place, person → wat, wanneer, waar, wie (descriptief)
Ziekten, doodsoorzaken, gedrag, impact van preventieve programma’s, gezondheidszorg aanbod
Populaties
Betrekking op grote groep mensen, geen individuele patiënten
Beheersing
Keuzes van public health sturen ; interventies van gezondheidsproblemen ontwikkelen & evalueren
,EPIDEMIOLOGIE & BIOSTATISTIEK
Epidemiologie = studie van verdeling & determinanten van gezondheidsgerelateerde toestanden of
gebeurtenissen in een populatie
→ juiste gegevens verzamelen (enquêtes, cohortstudies), model opstellen
Biostatistiek = past statistische methodes toe op biologie, geneeskunde, public health
→ computer, uitrekenen, random probability
Public health: toepassing van epidemiologie en biostatistiek om ziekte in een populatie te
voorkomen en controleren → maar 17% in praktijk omgebracht
Klinische praktijk = toepassing van klinische epidemiologie en biostatistiek om diagnose & prognose
te helpen voorspellen
Depth-model
- Diagnose: Wat is er mis met de patiënt?
- Etiologie: Waarom is hij ziek?
- Prognose: Wat zal er gebeuren als we niets doen?
- Therapie: Wat zullen de effecten van de interventie zijn?
Evidence-Based Medicine: dagelijkse praktijk gebaseerd op beschikbaar (kwantitatief) bewijs
, EPIDEMIOLOGICAL CONCEPTS OF
DISEASE TRANSMISSION
DESCRIBING A DISEASE
Epidemiologic triad IJsbergconcept:
Gastheer (intrinsiek) – agentia – vector – milieu Cellulair (micro) – individu niveau (macro)
(extrinsiek)
→ interageren & bepalen mate van ziekte
Unapparent infection
Preklinische ziekte: vroeg stadium van ziekte, niet klinisch vastgesteld maar al voorbestemd om ziek te worden
Subklinische ziekte: ziekte is niet gedetecteerd maar je bent wel ziek (asymptomatisch)
→ Problematisch uit epidemiologisch standpunt
Parameters van een infectie
Klinisch patroon: infectie – incubatieperiode – ziek
Epidemiologisch patroon: infectie – lantente periode – communicabiliteitsperiode (besmettelijk)
→ Nog voor symptomen al besmettelijk!
Verticale transmissie: ziekteverwekkende agentia overgedragen van moeder op baby
(intergenerationeel) → placenta, moedermelk (HIV, HVC)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inebeirynck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $33.49. You're not tied to anything after your purchase.
