Samenvatting Biologie: stofuitwisseling tussen de cel en de omgeving
3 views 0 purchase
Course
Biologie
Institution
3e Graad
In deze samenvatting bespreek ik de verschillende manieren voor stofuitwisseling tussen de cel en de omgeving.
Ook bespreek ik enkele toepassingen hierover, zoals gasuitwisseling ter hoogte van de longbaasjes.
Op de laatste bladzijde van het document vind je een begrippenlijst terug met alle bel...
Biologie: stofuitwisseling tussen de cel en de omgeving:
Noodzaak van transport van stoffen in en uit de cel:
Een cel heeft water en voedingstoffen nodig om te functioneren. Kleine neutrale
moleculen en hydrofobe (water afstotend) moleculen permeëren goed.
Extracellulair: transport doorheen het membraan van buiten de cel naar
binnen de cel.
Intracellulair: transport binnenin de cel.
Passief transport:
- Gaat volgens de concentratiegradiënt: van klein naar groot.
- De cel investeert geen energie, het proces ‘voelt’ natuurlijk aan.
- Het gaat doorheen de dubbele fosfolipidenlaag of via transporteiwitten in het
celmembraan.
Diffusie:
Er is beweging van een opgeloste stof met een
hoge concentratie, naar een zone met een lage
concentratie aan opgeloste stof.
De beweging is met de concentratiegradiënt mee.
De deeltjes zullen blijven bewegen tot dat er een evenwicht is bereikt.
Diffusie kan ook doorheen een permeabel membraan als
het membraan doorlaatbaar is voor opgeloste stoffen.
→ De deeltjes gaan opzoek naar een dynamisch
evenwicht.
Factoren die de diffusiesnelheid beïnvloeden:
Factor: Betekenis:
Concentratie verschil Hoe groter het verschil, hoe sneller de diffusie.
Temperatuur Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller de diffusie.
Grootte diffusieoppervlak Hoe groter het oppervlak, hoe meer plaats er is om te
diffunderen.
Afstand Hoe kleiner de afstand, hoe sneller de diffusie.
Ladingsverschil Hoe groter het ladingsverschil, hoe sneller de diffusie.
Eigenschappen van de Hoe groter de molecule, hoe moeilijker de molecule
stof zelf kan diffunderen.
Het medium waarin de De aggregatietoestand en de viscositeit van de stof in
diffusie plaatsvindt een belangrijke factor.
, Biologie: stofuitwisseling tussen de cel en de omgeving:
Toepassing: gasuitwisseling ter hoogte van de
longbaasjes:
De opname van zuurstofgas en de afgifte van
koolstofdioxide noemen we de uitwendige ademhaling.
Longlucht en bloed zijn van elkaar gescheiden door een
endotheel van het longblaasje en een endotheel van het
capillair, met daartussen het grenslaagje het basaal membraan. Het geheel is
permeabel voor zuurstofgas en koolstofdioxide.
De verschillende gassen van waaruit de lucht is samengesteld hebben een totale
gasspanning die we de atmosferische druk noemen. De waarde schommelt tussen
101,3 kPa. Elke gas afzonderlijk heeft zijn eigen partiële druk: zo spreken we bv over
de partiële druk van O2 en CO2. De gassen die in het bloed zijn opgelost hebben ook
hun eigen partiële spanning.
Voor O2 bestaat er van alveool naar capillair een partieel spanningsverval van 8 kPa.
Daardoor diffundeert O2 van alveool naar capillair. Voor CO2 is er een
spanningsverval van 0,8 kPa in tegenovergestelde richting. CO2 diffundeert dus van
capillair naar alveool. De stuwende kracht voor de gasverplaatsing tussen longlucht
en longbloed is dus diffusie.
Toepassing: gasuitwisseling in de placenta:
De placenta zal het orgaan zijn van uitwisseling van stoffen tussen de moeder en het
kind. De placenta bestaat uit chorionvlokken. Binnen de chorionvlokken stroomt het
bloed van het kind, in de omringende bloedvaten van de moeder stroom het bloed
van de moeder.
Van de moeder naar het kind:
Zuurstofgas, ionen, water en voedingstoffen gaan van de bloedruimte van de moeder
over naar de bloedvaten binnen de chorionvlokken via diffusie. Voedingstoffen komen
namelijk in grotere concentratie voor in het bloed van de moeder.
Maar ook slechte stoffen (nicotine, drugs, medicijnen, …) en ziekteverwekkers
diffunderen.
Van het kind naar de moeder:
Ook wordt diffusie gebruikt om afvalstoffen (bv. Urine) van de embryo af te voeren
naar de moeder.
Tegenstroomprincipe.
Toepassing: gasuitwisseling ter hoogte van de huid (BV. Amfibieën):
Zuurstofgas van het water lost op in de slijmlaag van de huid en via de huid
diffundeert zuurstofgas naar de bloedvaten.
Koolstofdioxide zal van de bloedvaten diffunderen naar het water.
Toepassing: gasuitwisseling ter hoogte van de kieuwen (BV. Vissen):
Zuurstofgas diffundeert van water naar de bloedvaten via de kieuwen.
Koolstofdioxide diffundeert van de bloedvaten naar het water.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amelieboeynaems. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
