Summary
Natuurkunde VWO samenvatting hoofdstuk 2,12 en 13
- Course
- Level
Ik had een 8 door deze samenvatting!
[Show more]
Seller
Follow
amylisanne
Content preview
NK SAMENVATTING H22.1: Lading en stroom
Lading = positief en negatief. Gelijke ladingen stoten elkaar af,
ongelijke ladingen trekken elkaar aan.
Neutraal = evenveel positieve (protonen) als negatieve lading
(elektronen).
Atoom = is neutraal. Positief geladen kern met daaromheen negatief
geladen elektronen.
Ion = een geladen deeltje (+ of -). Een ion is een
atoom met een elektronentekort of -overschot.
Proton = lading Q is 1,60 x 1019 c.
Elektron = lading Q is -1,60 x 1019 c (binas tabel
7) als je lading n is, heb je -1,60 x 1019 x n
elektronen.
Metalen = geleiders met vast rooster van
positieve ionen met daaromheen vrije elektronen.
Opgeloste zouten = geleiders, opgesplitste + en
– ionen.
Stroom = bewegende geladen deeltjes.
Stroomsterkte = I (A) = Q (c)/ t (s).
Influentie = een geladen voorwerp zorgt voor verschuiving van lading in
neutrale voorwerpen (ladingsscheiding) aantrekkingskracht tussen die
twee voorwerpen.
Lading Q heeft de eenheid coulomb (c). De lading van voorwerpen bevindt zich
in de atomen. Stoffen waar lading gemakkelijk doorheen kan stromen, noem je
geleiders (metaal, koolstof, kraanwater). Isolatoren (rubber, glas, kunststof,
zuiver water, gas) zijn stoffen waar de lading niet of heel moeilijk doorheen kan
stromen.
Een metaal bestaat uit een rooster van positieve metaalionen met daartussen
vrije elektronen, die kriskras door het rooster bewegen elektrische stroom.
Een elektrische stroom bestaat uit geladen deeltjes, de richting van de stroom
in een metaal is tegengesteld aan de stroom van de elektronen.
Lading kan nooit verdwijnen en evenmin uit ‘het niets’ ontstaan. Als de lading
in een geleider stroomt, stroomt die er na een tijdje ook weer uit. Lading kan
zich niet verzamelen. Lading is een transportmiddel, de energie eruit wordt
opgenomen, de lading zelf niet. Bijv. een lamp zet de energie om in warmte en
licht.
2.2: Spanning
Spanningsbron = levert elektrische stroom, elke heeft + en – polen.
Gelijkspanning = heeft een vaste + en – pool (batterij, accu).
Wisselspanning = de + en – pool wisselen steeds (bij een stopcontact 50
keer per sec (50 Hz) en dynamo).
Ampère-uren (Ah) = hoe lang een spanningsbron een bepaalde stroom
kan leveren (1200 mAh levert 2 uur 0,6 A).
Spanning = U (in volt, V) = ΔE/ Q, hoeveel J de spanningsbron geeft aan
1 C.
, Elektrische energie = E (in Joule, J) met de formule: E = U x I x t.
Stroomkring = moet gesloten zijn om stroom te laten rondlopen serie
(één stroomkring) of parallel (2 of meer stroomkringen). Serie levert
meer spanning, maar met parallel is de Ah groter.
Schakelschema = overzichtelijke tekening van een stroomkring.
Verband U en I = zijn recht evenredig, I = G x U. Niet bij elke component.
Geleidbaarheid = G (in ampère per volt, A/V of (C/s) of Siem
Grootheid Symbo Eenheid Symbo Formule
ol ol
Stroomsterkte I Ampère A (c/s) I=Q/t
Tijd t seconde S t=Q/I
Lading Q Coulomb C Q=txI
Spanning U Volt V (J/c) U = ΔE / Q
Elektrische energie E Joule J ΔE = U x Q
Geleidbaarheid G Siemens s (A/V) G=I/U
Weerstand R Ohm Ω (s )
-1
R=U/I
Lengte l meter m R=1/G
Oppervlakte A Vierkante m 2
A = nr2
meter
Soortgelijke ρ Ohm x meter Ωxm ρ = (RxA)/ l
weerstand
ρ is ook dichtheid, dus goed opletten
2.3: weerstand en geleidbaarheid
Bij een vaste spanning geld: hoe groter de weerstand, hoe kleiner de
stroomsterkte/geleidbaarheid.
G = 1/R of R = 1/G
G = geleidbaarheid in siemens (s)
R = weerstand in ohm (Ω)
Wet van Ohm: U en I zijn recht evenredig. Weerstanden waarvoor de wet geldt
ohmse weerstanden. Vervang bij I = G x U (ook formule van ohm) het
symbool G door 1/R, formule van ohm:
U = I x R of R = U/I
U = spanning in volt (V)
I = stroomsterkte in ampère (A)
R = weerstand in ohm (Ω)
Bij (I,U)-diagram geldt: hoe steiler de grafiek grotere G en kleinere R. De wet
van Ohm geldt alleen als de weerstand niet verandert. De formule kan je wel
gebruiken op een bepaald punt om bijv. de spanning te berekenen. Bij
constante temp. gedragen metaaldraden zich als ohmse weerstanden. De
weerstand hangt af van de lengte (l) van de draad, 2x zo lange draad 2x
zoveel weerstand. De oppervlakte (A) van de dwarsdoorsnede van de draad, 2x
zo groot 2x kleinere weerstand en het hangt af van het materiaal, het ene
geleid beter dan het ander. ρ = geleidbaarheid materiaal.
Als een stof goed geleidt (metaal) is ρ klein. De weerstand is recht evenredig
met de soortgelijke weerstand deze kan je vinden in BINAS tabel 8 en 9.
ρ = (R x A) / l
ρ = soortgelijke weerstand in ohm x meter (Ωm)
R = weerstand in ohm (Ω)
A = opp. Van de dwarsdoorsnede van de draad in vierkante meter (m2)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amylisanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now