Wat is economie?
- Verdeling en besteding van schaarse goederen
- Optimale inzet van productiefactoren, wat leidt tot winstmaximalisatie
o Winstmaximalisatie is veelal aangeduid in geld, maar kan ook zijn:
Maximale werkgelegenheid
Maximale milieuwinst
Maximale duurzaamheid
Maximale voedselproductie
Waarom is het ene land welvarender dan het andere?
- Klimaat, opleidingsniveau, geografische ligging
- Concurrentie en samenwerking (= agglomeratievoordelen)
o Dit leidt tot innovatie en economische ontwikkeling
Site (kenmerken) en Situation (omstandigheden)
- Space: ruimte, de omgeving
- Place: locatie
De relatie tussen afstand en economische groei
- Geografische afstand
- Culturele afstand
- Administratieve afstand
- Economische afstand
De invloed van het internet:
- Geografische afstand wordt steeds minder belangrijk
1
,De 4 sectoren van de economie
Primaire sector
- Grondstoffen leveren
o Bijvoorbeeld: mijnwerkers
Secundaire sector
- Grondstoffen bewerken
o Bijvoorbeeld: fabrieksmedewerkers
Tertiaire sector
- Distributie en verkoop (commerciële diensten)
o Bijvoorbeeld: autodealer
Quartaire sector
- Kennis en informatie (niet-commerciële diensten)
o Bijvoorbeeld: politieagent
Locatiekeuze primaire sector
Klassieke theorie: Johann Heinrich von Thünen (1783-1850)
- Concentrisch model voor optimaal landgebruik
o Op basis van wat hij zag
Uitgangspunten
- Minimale kosten benadering
- Markt met volledige mededingen, volkomen concurrentie en volledige informatie
- Prijs van het eindproduct is een gegeven
- Rationeel handelende mens streeft naar winstmaximalisatie (Homo Economicus)
- Isotrope ruimte (economic rent is gelijk)
o Ruimte- en productiekosten zijn overal hetzelfde
- Boer kiest op zijn locatie voor het optimale gewas
Transportkosten zijn doorslaggevend (economic rent)
- Eén afzetmarkt: dichtstbijzijnde
- Eén soort transport
- Transportkosten nemen lineair toe met de afstand
- Transportkosten verschillen per product:
o Zware producten kosten meer per km
o Bederfelijke goederen moeten snel op de plaats van bestemming zijn
Model von Thünen
Hoe dichterbij de markt, hoe hoger de grondprijzen
- Dicht bij de marktplaats: hoge opbrengst,
bederfelijke goederen, hoge transportkosten
(groente en fruit)
- Ver weg van de marktplaats: lage opbrengst,
houdbare goederen, lage transportkosten
(tarwe en rogge)
Formule von Thünen
W = VM – (P + T)
- Winst (W)
- Vaste Marktprijs (VM)
- Productiekosten (P)
- Transportkosten (T)
2
, Latere aanpassing von Thünen
In werkelijkheid:
- Is de wereld geen isotrope ruimte
- Zijn transportkosten niet-lineair
- Zijn er zowel vaste als variabele kosten
- Zijn er verschillende transportwijze
- Zijn er verschillende manieren om transportkosten te verrekenen (wie betaald?)
Von Thünen grondprijzen tegenwoordig
- Huurprijs per m2
- Waarde vastgoed
o Economic rent (betere grond, centrale ligging)
o Location rent (afstand, bereikbaarheid, concurrentie)
Locatietheorie industrie
Alfred Weber (1868 – 1958)
- Industriële revolutie sterke industrialisatie van Duitsland
- Concentratie van industrie bij vindplaatsen van grondstoffen (en dus niet bij de markt zoals
bij von Thünen)
Uitgangspunten en veronderstellingen (deductief)
Fabrieken streven naar zo laag mogelijke transportkosten
- Transportkosten voor aanvoer van grondstoffen en afvoer van eindproducten
- Transportkosten worden bepaald door vervoerde gewicht en de afgelegde afstand
- Transportkosten nemen lineair toe met de afstand
Ruimte is isotroop (zie ook von Thünen)
- Industriële grondstoffen komen niet overal in dezelfde mate voor
- Productiefactor arbeid is overal onbeperkt beschikbaar
- Er zijn wel ruimtelijke verschillen in arbeidskosten
- Eindproducten worden aangeboden in één stad (de markt)
Verschil tussen inductief en deductief
- Inductief: redeneren door een nieuwe theorie proberen te creëren (d.m.v. bijv. data)
- Deductief: redeneren vanuit een bestaande theorie (bijv. von Thünen)
Weber: industrie bij grondstoffen
Twee soorten: ubiquitäten & lokalosiertes material
- Ubiquitäten komt overal voor vestiging bij afzetmarkt
o Zoals: water, wind, internet
- Lokalisiertes material komt op enkele plekken voor dichtbij vindplaats
o Zoals: mijnen met kool of ijzer
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aleynaates. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.