sociaal economische geschiedenis van oudheid tot heden
vub
Written for
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Geschiedenis
Sociaal economische geschiedenis van oudheid tot heden
All documents for this subject (13)
Seller
Follow
EgonVE
Reviews received
Content preview
Thema 4: Horigen en markten
Sheilagh Ogilvie, ‘The Economic World of the Bohemian Serf: Economic Concepts,
Preferences, and Constants Restraints on the Estate of Friedland, 1583-1692’, Economic History
Review 54 (2001), pp. 430-453.
HORIGEN EN
MARKTEN Deze les vervolgen we het thema van de moral economy of the
peasant, deze keer met een heel andere invalshoek aan de hand
Sociaal-economische geschiedenis van de van de studie van Sheilagh Ogilvie. In het begin van de les
Oudheid tot heden besteden we aandacht aan het bredere debat waarin haar
(24/10/2017) bijdrage zich situeert. Vervolgens bespreken en analyseren we
uitgebreid de tekst.
, We hebben reeds aandacht besteed aan het bredere debat van de peasant economy
wanneer we de tekst van James C. Scott hebben bestudeerd, die daar natuurlijk
ook een bijdrage toe geleverd heeft. In de inleiding van Ogilvie komen nog een
aantal namen voor, dus waar zij zich ook expliciet toe verhoudt door deze op te
nemen in de status quaestionis en mee in debat te treden. Dit zijn namen die een
belangrijke rol hebben gespeeld in de discussie rond economische ontwikkeling in
historische contexten. De eerste daarvan is Karl Polanyi.
Polanyi is een Hongaars econoom en antropoloog. Een van de zaken die hij zeer
sterk bepleit heeft in zijn werken is een algemeen verzet tegen het idee dat de
principes van de neoklassieke economie, zoals die als wetenschap ontwikkeld
werd in de loop van de 20 ste eeuw, dat die altijd en overal toepasbaar zouden zijn.
Dit wil zeggen dat ze ook op elke historische context toepasbaar zouden zijn.
Polanyi heeft daartegenover een visie gesteld waarin hij argumenteert dat eigenlijk
die economische principes zelf juist heel eigen zijn aan bepaalde historische
contexten. Het economisch gedrag en de economische principes volgens welke de
mensen handelen zijn juist heel variabel doorheen de tijd. Volgens hem mogen we
dus niet een soort van universaliteit veronderstellen van de Homo Economicus van
de klassieke economie. Hij bepleit heel sterk een culturele benadering van
economie, waar de centrale stelling is dat die economische principes ingebed zijn
in samenleving en cultuur. Dit is een stelling die hij onder meer uitwerkt in zijn
bekende werk The Great Transformation (1944). De titel alleen al verwijst naar
wat volgens hem de totale transformatie van de samenleving is geweest, namelijk
de Industriële Revolutie. Er is dus een heel groot onderscheid is tussen de sociale
culturele en economische context van de samenleving voor deze grote
transformatie en de samenleving die nadien kwam. Een van de zaken die hij heel erg bepleit is dat voor deze transitie er heel andere economische principes dan de markteconomie
dominant waren. De markt was voordien eigenlijk van marginaal belang. Er waren heel andere economische principes, onder andere reciprociteit, zelfvoorziening en redistributie, veel
belangrijker waren in die voorgaande periode. De hele theorie rond markteconomie was volgens hem dus enkel toepasbaar op de Europese samenleving van de 19 de en 20ste eeuw,
maar dat we die niet mogen gebruiken om naar andere historische contexten te kijken. Hij zal bovendien ook argumenteren dat zelfs vandaag natuurlijk allesbehalve alleen volgens
een markteconomie functioneert. Zelfvoorziening, redistributie en reciprociteit zijn ook nu nog steeds aanwezig. In dat opzicht is het ook een kritiek op de visie hoe we vandaag naar
economisch functioneren kijken, maar dat is in deze context niet zo relevant omdat we nu vooral kijken naar de historische kritiek. Met name dat we, zeker in de pre-industriële
context, heel andere gedragingen moeten verwachten dan verondersteld worden door de klassieke economie die eigen is aan de moderne context van de late 19 de en 20ste eeuw van de
westerse wereld.
Een van de keren dat Ogilvie een citaat van Polanyi gebruikt in haar tekst, is een citaat waarin hij zegt “the alleged propensity of man to barter, truck and exchange is almost entirely
apocryphal”. Wat bedoelt ze daarmee? “The propensity of man to barter, truck and exchange” is de eerste zin van Adam Smith’s The Wealth of Nation, waarin hij vertrekt van “it is
the natural propensity of man to barter, truck and exchange”. In dat opzicht gaat heel de theorie van Adam Smith op die aangeboren eigenschap van mensen om handel te willen
drijven. To truck, barter and exchange zijn gewoon drie synoniemen, u herkent hier de 18 de eeuwse literaire stijl waarin men met drie woorden zegt wat u men een woord kan zeggen.
Smith vertrekt dus in zijn werk van de aangeboren eigenschap van mensen om handel te willen drijven en hij heeft zijn theorie hier dan ook op gebaseerd. Polanyi zegt onder meer in
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EgonVE. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.