Summary
samenvatting - Inleiding tot het recht
- Course
- Institution
samenvatting inleiding tot het recht (alle ppt's samengevat + notities uit les en boek) Academiejaar Score behaald: 13/20
[Show more]
Seller
Follow
katovansteen
Content preview
INLEIDING TOT HET RECHTHOOFDSTUK 1: ESSENTIE EN INDELING VAN HET RECHT
Kenmerken & begrip recht:
Begrip recht heeft (minstens) 2 betekenissen
Het recht heeft meerdere gedaante en gaat de definities overschrijden
Dat recht heb je niet, want dat recht verbied het je niet
1) Subjectief recht = mijn of jouw recht op iets, om iets te doen of niet te doen.
Het recht toegepast in een concrete situatie op concrete personen bv. Fietser op
fietspad aangereden door automobilist -> fietser heeft recht op
schadevergoeding -> subjectief recht fietser op schadevergoeding
2) Objectief recht = geheel van gerechtsregels die op een bepaald moment en
plaats bestaan
Belangrijk onderscheid tussen die 2 -> heeft meer belang voor de rechtbanken
die bevoegd zijn om uitspraken te doen
Vereiste van gezag:
- Rechtsregels worden opgelegd door de overheid/ bevoegde politieke autoriteit
o door democratisch verkozen regelgevende organen
o Niet alle regels zijn even belangrijk -> normenhiërarchie bv. grondwet is
belangrijker dan een gewone wet
o bevoegdheidsverdeling (Vlaamse regering)
- Recht kan worden afgedwongen -> ze kunnen gesanctioneerd worden door de
overheid als iemand zich niet aan de regels houdt
o Arbitrage = zelf in onderling overleg tussen de partijen stel je een
scheidsrechter aan. Dit kan niet bij strafrechtelijke gelegenheden. Je legt
je neer bij de beoordeling van de scheidsrechter. Je gaat niet naar de
rechtbank als je een scheidsrechter hebt aangesteld
o GAS boetes = gemeentelijke administratieve sancties -> boetes die
worden uitgeschreven door de gemeente bv. wildplassen
o Rechterlijke macht
, Geheel van bindende regels:
- Gedragsregels
o Gebodsbepaling = moeten bv. Samenwonen na huwelijk
o Verbodsbepaling = niet mogen bv. Mag partner niet verkrachten
o Verlofbepaling = mogen, maar niet moeten bv. Vermogens mogen
gesplitst worden maar moet niet
- Afdwingingsregels = regels m.b.t instellingen en procedures voor toepassing en
afdwinging
- Wijzigingsregels = regels m.b.t. instellingen en procedures voor wijziging van
het recht
- Verjaringsregels = geen oude koeien uit de gracht halen, als dingen te lang
geleden zijn gaan we het laten zoals het is
Normenstelsels:
Rechtsregels
Sociale en etiquetteregels
- gedragsregels
- beleefdheid
- meestal ongeschreven maar geschreven sociale regels -> hangt af van cultuur
Morele regels -> ethiek
Godsdienstige regels
, Waarom ‘recht’?
Regels die een zekere orde
brengen in de samenleving
en rust in de onderlinge verhoudingen tussen individuen en groepen
- historisch gedetermineerd (bv. Romeinse recht)
- bepaalde ideologie (bv. liberaal vs. marxistisch)
- politiek, sociaal en economisch systeem (bv. dictatuur vs. Open economie)
- realisatie van een beleid
- naleven van bepaalde morele regels (bv. niet stelen)
Rechtszeker = duidelijkheid over regels, vertrouwen dat als er conflicten zijn dat
rechters hier een einde aan brengen, vertrouwen dat de uitspraak van de rechter
zal worden nageleefd, de overheid houdt zich aan het recht
Recht moet niet alleen rechtzeker zijn maar ook rechtvaardig
Rechtsgeschiedenis:
Ons recht draagt de sporen van het Romeinsrecht
- Aquila = aansprakelijkheid
- bepaalde adagia (korte Latijnse spreuken)
Bv. Bij geboorte -> de moeder is zeker, de vader is degene die met de moeder
gehuwd is
code Napoleon
- burgerlijk wetboek
Kenmerken van het recht:
Nemo censetur ignorare legem -> wetgeving moet worden bekend gemaakt
, Dezelfde regels gelden voor iedereen in dezelfde situatie -> zuiver individuele
toepassing van het recht
Rechtsbedeling -> beoordeling in concreto, zuiver individuele toepassing van
het recht
Specifieke normen en begrippen bv. Je hebt 2 partners, de ene vermoord de
andere -> ze heeft haar partner ‘vermoord’ , kan ook doodslag zijn of iets
anders -> ander jargon in het recht
Indeling van het recht:
Wordt ingedeeld a.d.h.v. criteria:
- territorium
- inhoud
- afdwingbaarheid
internationaal & supranationaal recht
Internationaal recht = de status en verhoudingen van internationale
publiekrechtelijke rechtspersonen bv. NATO, VN
Supranationaal recht = regels die uitgevaardigd zijn door organen van
instellingen die opgesteld zijn door staten waaraan staten een soevereinrecht
hebben overgedragen bv. Als burger van lidstaat EU kunnen wij geraakt worden
door regels zonder dat er een tussenkomst is van onze staat
Europese richtlijnen -> geen rechtstreekse werking
Richtlijnen moeten worden omgezet in nationaal recht
- volkenrecht (zoals VN)
- grensoverschrijdend recht (Europees recht)
Nationaal recht = op toepassing grondgebied land ->
publiek/privaat/gemengd
Nationaal recht:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katovansteen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67163 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now