Summary
Samenvatting Dieetbehandelingsrichtlijn 23 Kanker
- Course
- Institution
Samenvatting van de dieetbehandelingsrichtlijn 23 Kanker
[Show more]
Seller
Follow
lottebrands
Reviews received
Content preview
Dieetbehandelingsrichtlijn 23 kanker:Voeding is nodig om een optmale voedingstoestand te bereiken. Een goede voedingstoestand is noodzakelijk om
medische behandelingen te kunnen ondergaan en om lichamelijke actviteiten te kunnen verrichten. Een slechte
voedingstoestand is geassocieerd met een kortere duur van de overleving, een lagere kans op response op de
behandeling, een grotere kans op complicates en bijwerkingen van operate, radiotherapie en chemotherapie en een
mindere kwaliteit van leven. Voeding dient daartoe voldoende energie (kilocalorieën) te bevaten en een
evenwichtge samenstelling aan voedingsstofen: eiwiten, veten, koolhydraten, vitamines, mineralen,
spoorelementen, bioacteve stofen en vocht. De behoefe aan voedingsstofen en/of energie is afankelijk van
leefijd, geslacht, lichaamssamenstelling, lichaamsgewicht, fysieke actviteiten en fysieke stressfactoren zoals ziekte,
koorts, infectes, verliezen van voedingsstofen, behandeling en behandelingscomplicates.
Diagnose: Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziekten. Al deze verschillende soorten
kanker hebben één gemeenschappelijk kenmerk: een ongeremde toename van lichaamscellen. Normaliter maakt het
lichaam nieuwe cellen door celdeling. Op die manier kan het lichaam groeien en beschadigde en verouderde cellen
vervangen. Gewoonlijk regelt het lichaam de celdeling goed. Maar bij kanker gaan genen die de deling, groei,
ontwikkeling en afraak van een cel regelen, fouten vertonen. Ziten er verschillende van dat soort fouten in dezelfde
cel, dan gaat deze zich ongecontroleerd delen of sterf niet af. Dan ontstaat er een gezwel of tumor.
Er zijn benigne en maligne tumoren. Alleen bij maligne tumoren is er sprake van kanker. In de classifcate
medische termen (CMT) voor de diëtetek wordt voor kanker de term maligne neoplasmata gebruikt. Benigne
tumoren groeien niet door andere weefsels heen en verspreiden zich niet door het lichaam. Wél kan een dergelijke
tumor tegen omliggende weefsels of organen drukken. Dit kan een reden zijn om het gezwel te verwijderen. Bij
maligne tumoren zijn de genen die de cellen onder controle houden zo beschadigd dat de cellen zich zeer afwijkend
gaan gedragen. Zij kunnen omliggende weefsels en organen binnendringen en daarin doorgroeien. Via bloed en
lymfebanen kunnen ze metastaseren; op afstand tumoren vormen
Om een individueel behandelbeleid te bepalen, is het belangrijk te weten hoe ver de ziekte is gevorderd. Hierbij is
het onder andere van belang om tumoren in te delen op groote, aangedane lymfeklieren en metastasen op afstand.
De stadiëring wordt aangegeven door de TNM-classifcate. T staat voor tumor, N voor nodes (lymfeklieren) en M
voor metastasen. De tumordiferentate is eveneens belangrijk voor de prognose. Een goed gediferenteerde tumor
heef een betere prognose dan een slecht gediferenteerde. Het aantal patënten met kanker neemt fors toe.
Redenen hiervoor zijn de vergrijzing van de bevolking en de langere overlevingsduur door verbeterde behandeling.
-Bij mannen komen prostaatkanker, huidkanker, longkanker en darmkanker het meest voor.
-Bij vrouwen zijn dit borstkanker, huidkanker, darmkanker en longkanker.
Risicoprofiel:
- erfelijke veranderingen in het genetsch materiaal van een cel.
- veranderingen en beschadigingen van het genetsch materiaal in de cellen door factoren van buitenaf (komt vaker
voor) zoals: roken en bovenmatge blootstelling aan zonlicht
- voeding ontstaan van kankerverwekkende stofen door manier van voedselbereiding, de totale samenstelling
van de voeding (hoge energie-inname, hoge alcoholinname, lage fruit- en groente)
- gebrek aan beweging
De belangrijkste aanbevelingen) op het gebied van kankerpreventie zijn:
1. Streef naar een slank postuur (BMI tot 25 kg/m 2, voor ouderen tot 28 kg/m2) maar vermijd
ondergewicht (BMI < 18,5 kg/m2, voor ouderen < 20 kg/m2).
2. Neem iedere dag minimaal een half uur lichaamsbeweging.
3. Vermijd dranken met suiker en beperk de consumptie van energierijk voedsel (vooral van bewerkt
voedsel met veel toegevoegde suikers, met weinig voedingsvezels en veel vet).
4. Kies voor veel groenten, fruit, volkorenproducten en peulvruchten en varieer zo veel mogelijk.
5. Beperk de consumptie van rood vlees en vermijd bewerkt vlees, inclusief vleeswaren.
6. Beperk het aantal glazen alcohol per dag tot één (voor vrouwen) of twee (voor mannen).
7. Beperk de consumptie van zout en met zout (natrium) bewerkt voedsel.
8. Vertrouw niet op voedingssupplementen als bescherming tegen kanker. Denk hierbij aan vitamine-,
mineralen- en spoorelementensupplementen, N-3-vetzurensupplementen.
, Klachten bij kanker:
- slik- en passagestoornissen - obstpate
- onbedoeld gewichtsverlies - vermoeidheid (bij gewichtstoename)
Anorexie en vol gevoel: Anorexie (gebrek aan eetlust) en snel een vol gevoel door snelle verzadiging, zorgt
voor een verminderde voedingsinname en gewichtsverlies. Gebrek aan eetlust kan worden veroorzaakt
door de metabole stoornis als gevolg van het kankerproces en door de behandeling. Tevens treedt het op
bij stoornissen in het spijsverteringskanaal zoals stoornissen in functies van de mond, vertraagde
maagontlediging, obstructies, misselijkheid, diarree, obstipatie. De eetlust kan ook verminderd zijn door
ascites, pijn, koorts, bedlegerigheid of inactiviteit, vermoeidheid, hypercalciëmie, benauwdheid, angst en
depressie.
Diarree: Diarree is een toegenomen hoeveelheid en frequentie van dunne ontlasting. Doorgaans gaat een
acute diarree, als gevolg van een gastro-intestinale infectie, zonder behandeling binnen enkele dagen tot
een week over. Chronische diarree duurt langer dan twee of drie weken.
Oorzaken van diarree bij kanker kunnen zijn:
-tumorgroei in colon - gestoorde spijsvertering (door kanker darm, alvleesklier)
-na een operatie - epitheelafwijking
Droge mond:Door een tekort aan speeksel, hyposialie, ontstaat een droge mond: xerostomie. Xerostomie
heeft consequenties voor het spreken, kauwen, slikken, de smaak en passage van het voedsel in het oraal,
faryngale en/of oesofagale slikproces.
De normale hoeveelheid speeksel is 500 – 600 ml per dag (tot 1500 ml). Bij xerostomie is dit minder dan
150 ml per dag.
Het kan het gevolg zijn van radiotherapie in het hoofd-halsgebied, sommige vormen van chemotherapie,
auto-immuunziekten (syndroom van Sjögren), dehydratie, niet eten en drinken, bijwerkingen van
medicijnen, niet goed ingestelde diabetes mellitus, transplantaat-versus-gastheerziekte en roken.
Hinderlijke slijmvorming: en veelvoorkomende klacht na bestraling in het hoofd-halsgebied is taai slijm dat
moeilijk kan worden weggeslikt of opgehoest. Ook bij een oesofagustumor en bij longkanker kan een
hinderlijke slijmvorming optreden.
Misselijkheid en braken:Bij circa 30 procent van de patiënten met kanker in een vergevorderd stadium
treedt misselijkheid op en bij circa 20 procent braken. Dit wordt zowel door de patiënt als door diens
omgeving als hinderlijk ervaren en heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven. Veelvuldig braken put
uit en kan extra pijn veroorzaken in vooral de oesofagus. Tevens kan het leiden tot dehydratie,
gewichtsverlies, aspiratiepneumonie, elektrolytenafwijkingen in het bloed en metabole stoornis(sen).
Misselijkheid en braken kunnen meerdere oorzaken hebben en hebben niet altijd te maken met het eten of
de inhoud van de maag. De belangrijkste oorzaken zijn:
antitumorbehandelingen;
maag-darmstoornissen zoals vertraagde maagontlediging, obstructie door de tumor of metastasen
of ascites, ontstekingen, ernstige obstipatie, (sub)ileus of peritonitis carcinomatosa;
verhoogde druk in de hersenen door primaire tumor of metastasen;
medicijnen;
metabole stoornissen zoals het anorexie-cachexiesyndroom en hypercalciëmie;
ontregeling in de elektrolytenbalans;
pijnklachten;
psychische klachten zoals spanning en/of angst.
Mucositis:Mucositis is een ontsteking van de slijmvliezen. Het kan in de mond en het gehele maag-
darmkanaal optreden. Het gaat gepaard met heftige pijn bij het eten en slikken (orale mucositis) en/of
heftige diarree (intestinale mucositis). Naast het probleem in de mond of de darmen kan er een
bloedvergiftiging, sepsis, optreden.
Tabel 1 WHO-schaal voor orale mucositis
Graad Klachten
Graad 0 Geen klachten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottebrands. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82191 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now