, H1 – Moraliteit en ethiek
In het algemeen verwijst het begrip moraliteit naar de opvattingen die er zijn ten aanzien van hoe
mensen zich moeten gedragen ten opzichte van elkaar. Het gaat over wat mag en niet mag in de
omgang met de ander, en over de grenzen die aan gedrag gesteld worden.
Concreet is moraliteit: het geheel aan regels, waarden en houdingen dat het gedrag van mensen
reguleert met het oog op de belangen en het welzijn van anderen.
Morele regels begrenzen de individuele vrijheid van handelen. Deze grens wordt gevormd door het
gemeenschappelijk belang dat uitstijgt boven het eigen belang.
Uitwerkingen belangrijkste elementen moraliteit
- Moraliteit gaat over gedrag, men onderscheidt smalle en brede moraliteit.
Smalle moraliteit staat de vraag centraal in hoeverre we rekening moeten houden met de belangen en
het welzijn van de anderen;
Brede moraliteit wordt de vraag naar een zinvol en gelukkig leven betrokken. Wat maakt een leven
zinvol?
- Moraliteit is normatief, moraliteit bevat regels waarmee menselijk gedrag wordt genormeerd.
Er wordt voorgeschreven hoe gehandeld moet worden in de omgang met de ander. Wat is goed/kwaad,
toelaatbaar/ontoelaatbaar, juist of onjuist.
Bouwstenen van de moraliteit
a. Normen;
b. Waarden; en
c. Houdingen
De normen en waarden slaan op gedrag, houding heeft betrekking op de persoon die handelt.
Ad 1. Normen
Morele regels worden normen genoemd. Normen zijn meestal dwingend. Ze gebieden of verbieden
gedrag. Daarnaast zijn er ook gebiedende normen.
Ad 2. Waarden
Het is niet eenvoudig om helder te omschrijven wat waarden zijn. In eerste plaats kunnen dingen
waarde hebben. Bijv. een goed mes, een fijn huis of heerlijk eten. Waarde kan ook negatief zijn,
bijvoorbeeld een saai boek of een waardeloze man.
Er is een verschil tussen de waarde van zaken en die van mensen. Zaken hebben een objectwaarde en
alleen mensen hebben een morele waarde, een mens kan je moreel goed/slecht noemen en een doos
niet.
Waarden geven aan wat goed gewenst en waardevol is. Waarden worden pas zichtbaar als de mens
handelt. Waarden kunnen bijvoorbeeld als een principe fungeren. Waarden kunnen worden opgedeeld
in morele en objectwaarden.
Morele waarden definiëren wie je bent (goed of minder goed mens). Bijvoorbeeld door eerlijkheid,
wijsheid en rechtvaardigheid.
Objectwaarden bepalen het handelen, maar maken een mens niet per se een goed mens. Bijvoorbeeld
geluk, rijkdom of vriendschap. Objectwaarden zeggen niet wie je bent, maar wat je hebt of wilt
hebben.
LexRosa 2018 - Verspreiden niet toegestaan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LexRosa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.70. You're not tied to anything after your purchase.