sociologische perspectieven op de lerende samenlev
opleidings en onderwijswetenschappen
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Universiteit Antwerpen (UA)
Opleidings- en onderwijswetenschappen
Sociologische perspectieven op de lerende samenlev
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
maglinehaeck
Reviews received
Content preview
Sociologische perspectieven op de lerende samenleving
1. Onderwijs als ordevraagstuk
1.1. Inleiding
vorm v onderwijs staat niet vast (school, meester-gezel, thuisonderwijs…)
sociale organisatie v leren
- agrarische samenleving: directe overdracht vader-zoon
- pre-industriële tijdperk: ambachtelijke productie v goederen
- industriële revolutie: school: basisvoordigheden
o onderwijs-> massaonderwijs
o school -> efficiënt om in korte tijd grote groepen mensen te equiperen, greep
houden op onderwijs
o hoe leren? niet vast: bepaald door maatschappelijke omstandigheden
- kennissamenleving: onderwijs-op-maat, fabriek-school: vergelijkbare oplossingen
(input-output, nu: netwerken)
1.1.1. sociale ordes
sociale organisatie van leren:
- wat moet er w onderwezen (vraagstuk v curriculum)
- hoe moet dat worden gedaan (vraagstuk v onderwijsproces)
- voor wie is welke vorm v leren (vraagstuk v selectie en verdeling v
onderwijskansen)
- wie beantwoordt de vragen? (vraagstuk v governance)
Groninger OMOP-model
Geconstrueerd Spontaan
speciaal in leven geroepen om ontstaan ongepland
bepaalde doelen te verwezenlijken optelsom v veelheid aan onderlinge
interacties
Overheid Markt
Interacties obv alomvattend gezag tss Onpersoonlijk interactie obv ruil
overheid en burgers
regels + verscheidenheid, hoog
aanpassingsvermogen
+ grote veranderingen
inzetten/afdwingen
- niet geschikt bij verschilende
wensen v mensen
Organisatie Primaire sociale orde (PSO)
Specifiek gezag persoonlijke onderlinge relaties
Verbanden die met specifiek doel zijn affectieve component
gevormd, waar mensen zich ten dele (gezin/team collega’s)
mee verbinden
(bedrijven, instellingen, + stabiliteit, continuïteit
sociale orde:
- mogelijkheden om bepaalde doelen op bepaalde manier te realiseren
- onderscheiden v elkaar door aard v onderlinge relaties
- abstracte entiteit
- sociale constructie
- veranderlijk
- relatieve belang: veranderen nr tijd en plaats
new social order (Coleman): meer geconstrueerde sociale omgeving
PSO: vooral interesse v sociologen: manier waarop pso andere ordes beïnvloedt en
omgekeerd
1.1.2. Onderwijs als ‘ordevraagstuk’
sociale orde = bril om nr onderwijs te kijken
binnen scholen: verschillende ordes
mede afhankelijk v maatschappelijke omstandigheden
Middeleeuwen: pso: adequaat als er weinig verandert (bv. agrarische
samenleving, beroepen die weinig veranderen: meubelmaker bv.)
industrialisatie: verandere samenleving innovatie (pso niet meer voldoende,
nieuwe K+V nodig nood aan volledig geletterde en gecijferde bevolking)
noodzaak standaardisering curriculum overheid (legitimiteit + middelen)
’80-’90: legitimiteit overheid neemt af meer verwacht v markt omgaan met
verscheidenheid, tegemoet komen aan verschillende/wisselende wensen v
consumenten
zelf kunnen kiezen, meer aanbieders
individualiseren markt
praktijk: sociale ordes w gecombineerd (+ en -: zie schema) keuze hangt af v
omstandigheden
1.2. Overheid en markt
Overheid: geconstrueerd: doelbewust invloed uitoefenen
- financieren
o uit publieke middelen
o eigen bijdragen: schoolgeld/collegegeld: w hoger met onderwijsniveau
- overheid kan onderwijs zelf verschaffen
o Vlaamse gemeenschap, provinciebesturen, gemeentebesturen
- reguleren
o lkrn erkend diploma hebben
o basisscholen kerndoelen moeten nastreven
1.2.1. Marktwerking in het onderwijs
2
, Markt: interacties obv ruil tss actoren die anoniem knn zijn, spontane orde
- iedereen neemt beslissingen voor zichzelf: via prijsmechanisme op elkaar w
afgestemd: samenleven als geheel productie- en verdelingsvraagstukken kan oplossen
- PRIJS wat en hoeveel productie: evenwicht tss vraag en aanbod
- CONCURRENTIE hoe produceren: prijs/kwaliteitsverhouding = prikkel om efficiënt
te produceren
- gezamenlijk bepalen voor wie produceren: evenwicht zoeken
quasi-markt (publieke sector)
overheid ruimte geven aan markt:
- privatiseren
deel v onderwijs door private partijen w betaald (ouders – studenten –
bedrijven)
- uitbesteden
overheid zelf kosten draagt maar niet zelf product/dienst verschaft
- dereguleren
regels meer ruimte geven aan eigen keuzes v ouders en leerlingen en
profileren/concurrentie tss scholen
’80: in onderwijs over hele wereld verspreid
1 meer recht doen aan wensen v ouders, lln
2 diversiteit vergroten + kwaliteit verhogen
1 + 2 meer dynamiek in onderwijsstelsel
1.2.2. Publiek en privaat combineren
besturingsvormen:
o publiek: landelijke, regionale, lokale overheid
o privaat: for-profit bedrijf, non-profitstichting/-vereniging, particuliere burgers
verschillen op 3 dimensies:
o financiering: wie betaalt?
o bestuur: wie is eindverantwoordelijk?
o operatie/management: wie voert uit?
3
, 1.2.3. Zweden
New Public Management = markt waar het kan, overheid waar het moet
Marktprincipe want Zweden wou:
o kwaliteitsverbetering
o lagere kosten
o meer variëteit en innovatie in onderwijs
NU:
o scholen concurreren met elkaar
o ouders: volledige vrije schoolkeuze
o geen lln selecteren
o geen schoolgeld vragen
Friskolor: scholen met specifieke visie of profiel
rol overheid:
o publiek gefinancierd, publieke scholen zijn blijven bestaan
o regierol: gemeenste = verantwoordelijk voo ronderwijskwaliteit + inspectie
geeft toestemming ana nieuwe toetreders
rol pso:
o leraren met eigen onderwijsidee: eigen ‘friskolor’
o ouders houden gezamenlijk school in stand indien nodig
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maglinehaeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.64. You're not tied to anything after your purchase.