Samenvatting van het boek Ontwikkelingspsychologie II met daarbij de hoorcolleges van het vak Healthy Ageing van de opleiding Toegepaste Psychologie van de Hanzehogeschool Groningen.
Healthy Ageing samenvatting
Gezondheidspsychologie, ontwikkelingspsychologie en cognitieve neuropsychologie vallen
onder healthy ageing.
Fasen in het leven:
Jongvolwassenheid (20-40 jaar)
Middelbare leeftijd (40-60) jaar
Ouderdom + einde (60 jaar en ouder)
Waarom healthy ageing?
- Toenemende zorgvraag en toenemende zorgkosten vanwege vergrijzing en toename
van het aantal chronisch zieken.
- Kosten worden verhoogd door toenemende medisch-technische mogelijkheden en
kennis daarover bij het publiek actieve zorgconsumenten
- Daarom: Meer investeren in preventie, welzijn werk en wonen
- Van Ziekte en Zorg (ZZ) naar Gezondheid en Gedrag (GG)
Multimobiditeit: het hebben van één of meer chronische ziektes.
Healthy ageing (EU, 2007): Het optimaliseren van de kansen op lichamelijke, sociale en
geestelijke gezondheid, zodat ouderen vanaf 50 jaar zonder gediscrimineerd te worden,
actief aan de samenleving kunnen deelnemen en een onafhankelijk leven kunnen leiden met
een goede kwaliteit van leven.
Healthy ageing (Hanze hogeschool): Gezond opgroeien en gezond en actief ouder worden
Sociaal economische risicogroepen
- Kinderen met een lage sociaaleconomische status: hoger risico op een ongezonde
leefstijl en psychische problemen
- Opgroeien in een éénoudergezin onder de armoedegrens geeft ook een hoger risico
op een ongezonde leefstijl.
,HC 2 Neurocognitieve en neuropsychologische veranderingen
tijdens de jongvolwassenheid (niet in boek)
Zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel: Brein en ruggenmerg
Perifeer zenuwstelsel: De werkelijke zenuwstelsel
Indeling hersenen
Anatomisch hoe verschilt het brein op celniveau?
Zwarte, grijze en witte stof. Op een MRI-scan
Zwarte stof/ ventrikels: zitten vol met vocht (cerebrospinaal). Functies:
- Cerebrospinaal vocht (CSF) biedt bescherming doordat het voorkomt dat het brein
tegen de schedel aan botst. Je kan ook hoofdpijn krijgen als CSF minder is, omdat de
hersenvliezen dan geïrriteerd raken. Het CSF zorgt ook voor gewichtsvermindering
van de hersenen (net zoals je minder weegt in het water)
- Voeding. Het CSF zit vol met voedingstoffen
- Reservoir
- Afvoer
Grijze stof/ cerebrale cortex enorm dunne rand om het brein. Bevat de cellichamen
(belangrijk om te functioneren) en korte vertakkingen (dendrieten, axonen). Dit is waar het
daadwerkelijke rekenwerk plaatsvindt.
Witte stof zorgen voor verbindingen in ons brein (lange axonen). Hoe groter hoe betere
verbindingen. Deze verbindingen zorgen ervoor de alle losse hersengebieden met elkaar
kunnen communiceren.
Corpus callosum/ hersenbalk: belangrijkste verbindingen tussen rechter en linker
hersenhelft.
Neuroimaging technieken: CT scan, PET scan (welke gebieden welke stof opnemen),
(f)MRI scan (welke gebieden bij bepaalde activiteiten actief worden), EEG (hersengolven),
TMS (met een magneet bepaalde hersengebieden activiteiten stimuleren en deactiveren).
Hersenfunctie
Indeling op basis van ontwikkeling vanaf embryo:
- Reptielenbrein (hindbrain): basale overlevingsmechanismen
- Zoogdierenbrein/limbische brein (midbrain): emoties werkt sneller dan de
neocortex
- Neocortex: kunnen plannen, nadenken (hogere hersenfuncties)
Functionele indeling 2: Verschillen tussen hersendelen
Rechts is logisch en links is creatief niet waar!
Motoriek en sensoriek is en deels gekruist (rechterhand door linkerhersenhelft gestuurd)
, Toch hebben beide hersenhelften wel specifieke functies
Links:
- Taal
- Verbaal reageren
- Detail
Rechts:
- Ruimtelijke functies
- Emotieherkenning
- Geheel
Functionele 3 (beste!) ook afbeeldingen kennen
Kwab/lob/cortex
Frontaal kwab.
Bij mensen veel beter ontwikkelt dan bij dieren. Bevat elke hogere hersenfuncties (oorzaak-
gevolg, plannen)
- Erg betrokken bij intelligentie. Bij intelligentere mensen minder activiteit. Bij
intelligentere mensen niet persé groter.
- Erg betrokken bij sociaal gedrag. De frontale cortex is het beheersingssysteem en
weet welke normen en waarden er zijn in jou cultuur.
- Executieve functies zijn alle hogere hersenfuncties (plannen, aandacht richten)
- Doelgerichte bewegingen (complexe motoriek)
Pariëtaal kwab (ligt achter de frontale cortex) aantal hele specifieke
functies en hele algemene
- Somatosensorische cortex. Alle informatie van tast wordt
daar verwerkt.
- Associatie cortex Sensorische functies en specifiek
ruimtelijke inzicht zorgt ervoor dat mensen normaal kunnen
lopen
- Stuurt aandacht naar waar geluid vandaan komt in de ruimte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliareterink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
