Summary
Samenvatting Belgisch Publiekrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van elk hoofdstuk
[Show more]
Seller
Follow
samenvattingen4
Content preview
Belgisch PubliekrechtINLEIDING:
Recht:
- Middel op de samenleving te ordenen en vorm te geven. Geen recht -> chaos
- Rationeel opgebouwd geheel van regels die elkaar niet tegenspreken
- Door de OH uitgevaardigde en via sancties afdwingbare normen die dienen tot organisatie,
handhaving of herstel van de openbare orde.
- Verschillende niveaus (wetten, decreten, ordonnanties,), lokale besturen moeten regels van
bovenop respecteren.
2 groepen:
Beide regelen situaties en relaties, onderscheid tussen beide zit in de positie van de OH
Publiekrecht
= beheerst de situatie van en de relaties tussen overheid en particuliere (rechts)personen en overheden
onderling.
Voorbeelden: belastingen, omgevingsrecht, bevoegdheden van OH, strafrecht
Privaatrecht
= beheerst de situatie van en de relaties tussen particuliere (rechts)personen. Overheid gaat regels
opmaken zodat mensen binnen de samenleving kunnen samenwerken.
Voorbeelden: erfenissen, adopties, huwelijk, echtscheiding
Snijvlak met verschillende dimensies: je kan een woning huren van een burger (privaatR) maar, je gaat je
moeten houden aan het omgevingsrecht (publiekR).
,DEEL 1: KRACHTLIJNEN
1. De Belgische staat
België is een
- Meergelaagde -> opgedeeld in verschillende niveaus (nationaal, internationaal, supra)
- Democratische -> houden van verkiezingen waarbij het volk zelf kan kiezen
- Rechtstaat -> ook de OH moet zich houden aan de wetten en staan hier dus niet
boven (zie voorbeelden)
1.1. Het ontstaan van België
Ontstaan van staten -> juridisch verschillende mogelijkheden (elk grondgebied op de wereld is wel van
iemand, uitz: Zuidpool)
Historisch -> staten konden uit het niets ontstaan
Nu -> ontwikkeling van machten waardoor er soevereine staten zijn
Criteria (4):
- Dekolonisatie
= voormalige kolonies werden opnieuw onafhankelijk.
België -> Congo ; Duitsers, Fransen, Britten verloren hun greep op hun kolonies
Onafhankelijkheid van Congo -> 1960
20e eeuw was een eeuw van dekolonisatie en het ontstaan van nieuwe staten
- Secessie
= afscheiding waarin onderdelen van een staat autonoom gaan worden en zich afscheuren van
andere staten (Kosovo/ Servië of Noord en Zuid- Soedan of VS en VK)
Ontstaan van BE
- Dismembratio
= uiteenvallen van staten in meerdere onafhankelijke staten, oorspronkelijke staat valt uiteen in
nieuwe afzonderlijke staten (Joegoslavië, Tsjechoslowakije)
- Fusie
= eerder uitzonderlijk, fusioneren van staten (Berlijnse muur)
Ontstaan van België -> 1830, uitroeping van de Belgische onafhankelijkheid
Begin 19E eeuw ->> na het congres van Wenen, ontstaan van Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
(noordelijke en zuidelijke Nederlanden samen), om te dienen als bufferstaat tegen Frankrijk (zodat de
geschiedenis van Napoleon zich niet kon gaan herhalen)
Koning Willem 1, richt weinig democratische grondwet op in 1815 -> Koning had veel macht, wetgever
duidelijke toegeschreven bevoegdheden (vertegenwoordigde elite)
Zuiden was niet tevreden:
, - Economische verschillen (noorden= handel en zuiden= industrie) -> andere belangen
- Zuiden werd niet vertegenwoordigd in het parlement en in de regering
- Financiële benadeling
- Beknotting persvrijheid
- Inmenging in kerk (zuiden= katholiek, noorden = protestant)
- Taalconflict
Monsterverbond van zuidelijke elites --- onafhankelijkheid van BE (voorlopig) 1830
1.2. België als staat
Staat= rechtssubject (houden van rechten en plichten) dat aan enkele specifieke kenmerken voldoet.
Kenmerken worden verwezen in Artikel 1 van het Verdrag van Montevideo
1) Permanente bevolking
2) Afgebakend grondgebied
3) Overheid die effectief gezag uitoefent
4) Vermogen om onafhankelijk met andere staten relaties aan te gaan
1.2.1. België heeft een permanente bevolking
11,700,000 mensen op het Belgische grondgebied.
13% met een andere nationaliteit.
1.2.2. België heeft een afgebakend grondgebied
Territorium behoort slechts tot het grondgebied van 1 staat.
Land-water-lucht en ondergrond binnen de landsgrenzen is van de staat
Internationaal recht regelt over
- Oceanen
- Zuidpool
België afgebakend gebied (overheidsgebied om wetten op toe te passen) -> vastgelegd in Verdrag van
Maastricht (1843)
Grondgebied is veranderlijk (Oostkantons, Maasvallei) en soms vreemd
1.2.3. België heeft een effectieve overheid
Beschikking over een effectieve overheid.
OH oefent functies uit over het hele grondgebied en al zijn inwoners.
- Nationale overheden (federaal)
- Deelstatelijke overheden
- Lokale overheden
Zorgen samen voor ontstaan van normen, sturing en dat recht gesproken wordt.
, 1.2.4. België is onafhankelijk
Staten moeten onderlinge relaties ook in stand houden. (Internationaal recht)
- Diplomatie -> diensten die de Staat vertegenwoordigen in andere landen
- Lidmaatschap aan de VN of EU
- Talloze verdragen
1.2.5. België is erkend
Erkenning:
= rechtshandeling waarbij een staat het bestaan van een andere (nieuwe) staat bevestigd.
Erkenning gebeurt via staten, niet via regeringen.
Internationale erkenning is nodig om effectief als staat te kunnen werken.
2 soorten handelingen
- Declaratieve handeling - >staat ontstaat wanneer staat voldoet aan de 4 kenmerken
- Constitutieve handeling - > men vestigt het, maar geen bevestiging
Bevestiging van staat is een politieke beslissing, met eventuele discussies. Ookal voldoe je aan de
voorwaarden, kan het zijn dat je nog altijd geen erkenning zal krijgen.
1.3. Gevolgen van de kwalificatie als staat
1.3.1. België beschikt over rechtspersoonlijkheid
Interne rechtspersoonlijkheid= optreden binnen de staat (vb: belastingen heffen)
Externe rechtspersoonlijkheid= optreden tegenover andere staten (vb: verdragen sluiten)
1.3.2. België geniet van soevereiniteit
Soevereiniteit= je bent als staat je eigen baas, niemand kan jou iets opleggen of jij kan niemand anders iets
opleggen
Externe soevereiniteit= gelijkheid, non-interventie
Interne soevereiniteit= eigen rechtsordening bepalen
- Art. 33 Gw -> ‘alle machten gaan uit van Natie’ = Natie die het gezag uitoefent
- Art 34 Gw = bevoegdheidsoverdracht aan internationale organisaties toegelaten, het afstaan van
bepaalde bevoegdheden aan een supranationaal orgaan.
1.3.3. België oefent rechtsmacht uit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingen4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now