Summary
Samenvatting Recht
- Course
- Institution
Samenvatting van alle lessen en extra leerstof van het vak Recht aan Thomas More. Geslaagd met een 15/20
[Show more]
1 review
By: maitanany • 5 months ago
Seller
Follow
siengeukens
Reviews received
Content preview
RechtInhoud
Module 1 .................................................................................................................................................................................... 3
1. Wat is recht .................................................................................................................................................................. 3
2. Ordenen samenleving .................................................................................................................................................. 3
2.1 Indeling op basis van territorialiteit ................................................................................................................... 3
2.2 Indeling op basis van strafbaar – niet strafbaar ................................................................................................. 3
2.4 Mengvormen ...................................................................................................................................................... 4
3 Beslist door de samenleving (overheid) ....................................................................................................................... 4
3.1 Een democratische samenleving .................................................................................................................................. 4
3.2 De overheid 3.3 België: 5 niveaus................................................................................................................................. 5
3.4 Beïnvloeding recht ............................................................................................................................................. 8
4 Afdwingbaar via justitie ............................................................................................................................................... 8
4.1 Strafrechtbanken .......................................................................................................................................................... 8
4.2 Burgerlijke rechtbanken ............................................................................................................................................... 9
4.3 Hoger beroep ..................................................................................................................................................... 9
4.4 Hof van Cassatie (verbreking) .......................................................................................................................... 10
4.5 Gerechtelijk taalgebruik ................................................................................................................................... 11
4.6 Andere (nalezen) .............................................................................................................................................. 11
4.7 Kostprijs ...................................................................................................................................................................... 11
Module 2 .................................................................................................................................................................................. 13
1. Juridische persoon ............................................................................................................................................................ 13
1.1 Het begin .................................................................................................................................................................... 13
1.2 Het einde .................................................................................................................................................................... 13
1.3 Belang van het lichaam ............................................................................................................................................... 13
1.4 Verenigingen en vennootschappen ............................................................................................................................ 13
2. Minderjarigen ................................................................................................................................................................... 14
2.1 Bekwaamheid ............................................................................................................................................................. 14
2.3 Jeugdhulpverlening .......................................................................................................................................... 15
2.4 Aansprakelijkheid ............................................................................................................................................. 17
3. Meerderjarigen .......................................................................................................................................................... 18
3.1 Bekwaamheid ................................................................................................................................................... 18
3.2 Hulpverlening ................................................................................................................................................... 20
3.3 Aansprakelijkheid ............................................................................................................................................. 21
Module 3 .................................................................................................................................................................................. 24
1. Ouderschap ...................................................................................................................................................................... 24
1.1 Ouderlijk gezag ........................................................................................................................................................... 24
1.2 Onderhoudsplicht ....................................................................................................................................................... 24
1.3 Vaststelling ouderschap ............................................................................................................................................. 25
1
, 1.4 Adoptie ....................................................................................................................................................................... 26
1.5 Toepassingen .............................................................................................................................................................. 27
2. Partnerschap .................................................................................................................................................................... 27
2.1 Feitelijk samenwonen ................................................................................................................................................. 27
2.2 Wettelijk samenwonen............................................................................................................................................... 27
2.3 Huwelijk ...................................................................................................................................................................... 28
2.4 Echtscheiding .............................................................................................................................................................. 30
Module 4 .................................................................................................................................................................................. 31
1.Inkomen uit arbeid ............................................................................................................................................................ 31
1.1 Drie stelsels ................................................................................................................................................................ 31
1.2 Stelsel werknemer ...................................................................................................................................................... 31
2. Vervangingsinkomen ........................................................................................................................................................ 32
2.1 Sociale Zekerheid........................................................................................................................................................ 32
2.2 Sociale bijstand ........................................................................................................................................................... 34
2
,Module 1
1. Wat is recht
- Gedragsregels en normen die orde brengen in een samenleving
o Maakbaar via bevoegde organen (overheid)
- Opgelegd door de samenleving (overheid)
o Rechtsbron = plaats waar recht ontstaat
- Afdwingbaar door de samenleving
- Recht is pas recht als de overheid bepaalde regels opmaakt
2. Ordenen samenleving
2.1 Indeling op basis van territorialiteit
Internationaal recht of grensoverschrijdend recht = recht dat wordt afgesproken buiten de landsgrenzen en dat op twee of
meerdere landen van toepassing is
- Moeilijkheid: je hebt geen internationale overheid om regels te maken
- Hoe komt dit recht tot stand? → via afspraken tussen landen
- Waar vind je die afspraken? → in verdragen
- Hoe komen verdragen tot stand? 2 manieren:
o Landen sluiten onderling verdragen met elkaar
o OF in het kader van een internationale bijeenkomst of organisatie (bv. VN)
EU-recht als supernationaal recht (over landen heen)
- Het Europees parlement en de Europese commissie nemen beslissingen die van toepassing zijn op de 27 lidstaten,
zonder dat elke lidstaat akkoord moet gaan (dus ‘over de hoofden heen’ van de lidstaten)
Nationaal recht = recht dat elk land voor zichzelf regelt voor het eigen grondgebied
- Afhankelijk van de bestuursvorm van het land, zijn er binnen het land verschillende niveaus van regelgeving
mogelijk
2.2 Indeling op basis van strafbaar – niet strafbaar
Hoe weten we of iets strafbaar is of niet strafbaar?
1. Iets is strafbaar als:
o De handeling door de overheid is vernoemd als strafbaar
o Én er is een sanctie bepaald op het stellen van die handeling
o (alle andere handelingen zijn niet strafbaar)
2. Toestemming en intentie
Objectieve elementen: in de wet staat dat die handeling strafbaar is + de wet vermeld de straf(maat)
- “Geen strafbare handeling zonder wet”
- “Geen straf zonder wet”
Subjectieve elementen: toestemming/intentie
- Toestemming = het slachtoffer
- Intentie = de dader
Strafbare handeling = misdrijf
Soorten misdrijven → indeling op basis van de zwaarte van de straf
- Overtreding = een strafbare handeling waarop een politiestraf staat
o Verkeersovertredingen, openbare dronkenschap, nachtlawaai,…
- Wanbedrijf = een strafbare handeling waarop een correctionele straf staat
o Diefstal, zedenfeiten, oplichting, …
- Misdaad = een strafbare handeling waarop een criminele straf staat
o Zedenfeiten met minderjarigen, verkrachting, doodslag, moord,…
Soorten strafsancties (die een strafrechtbank kan uitspreken)
3
, - Hoofdstraffen (eerst uitspreken voordat er een bijkomende straf kan bijkomen)
o Vrijheidsberoving = gevangenisstraf, met eventuele bijkomende modaliteiten of voorwaarden
o Werkstraf = een verplichting om in de vrije tijd kosteloos bepaalde taken uit te voeren voor de overheid
of voor een vzw
o Geldboete
o Autonome probatiestraf = verplichting, opgelegd door de strafrechter, om gedurende een opgelegde
termijn bijzondere voorwaarden na te leven
o Elektronisch toezicht = verplichting, opgelegd door de strafrechter, om gedurende een opgelegde
termijn aanwezig te zijn op een bepaald adres
- Bijkomende straffen
o Zoals rijverbod, alcoholslot, ontzetting uit rechten, therapie volgen, verbeurdverklaring van goederen, ...
Strafbare handeling Niet strafbare handeling
- Straf = extra leed dat wordt opgelegd (als - Rechtzetting of schadevergoeding (herstel van
afschrikmiddel) het geleden nadeel)
- Overheid = de enige die een straf kan vragen én - Tussen burgers (of burger – overheid of overheid
opleggen – overheid)
- De handeling kan niet worden afgedwongen (de - De handeling is afdwingbaar
straf wél)
2.4 Mengvormen
Tuchtsancties = sancties die niet door een strafrechtbank worden opgelegd, maar door een tuchtorgaan
- Kenmerken
o Sanctie wordt uitgesproken door een ‘tuchtorgaan’
o Enkel van toepassing op specifieke doelgroepen (bv. vastbenoemde ambtenaren, beroepsgroepen, in de
sport, in het onderwijs
o Voorbeelden: waarschuwing, schorsing, uitsluiting, beroepsverbod, geldboete, ...
Administratieve sancties = sancties die niet door een strafrechtbank worden opgelegd, maar door een administratie
- Kenmerken
o Sanctie wordt uitgesproken door een ‘administratie’ of ‘administratieve overheid’ (alles wat geen
rechtbank is)
o Maatregelen om het recht te doen naleven
o Voorbeelden: geldboete bij zwartrijden, GAS-boetes bij overlast, sluiting van een zaak,
onbewoonbaarverklaring, schorsen of intrekking van een toestemming, ...
3 Beslist door de samenleving (overheid)
3.1 Een democratische samenleving
Essentie = een debatcultuur en op het einde beslist de meerderheid
- Burgers gaan in gesprek met elkaar over maatschappelijke noden
- Burgers kunnen vrij en geweldloos hun meningen uiten
- Eenieder wordt gehoord
- Beslissingen waar een meerderheid van de burgers achter staat, worden aanvaard en gerespecteerd
Kernbegrippen
- Inspraak van het volk → via vrije en eerlijke verkiezingen worden vertegenwoordigers aangeduid
o Eerlijke verkiezingen:
▪ Je kan in het geheim stemmen (geheimhouding)
▪ Volk gaat in bespreking met zichzelf
- Beslissen bij meerderheid → helft +1 van de stemmen van de vertegenwoordigers halen
- Rechtsstaat → burgers hebben fundamentele rechten en vrijheden, minderheden worden beschermd, de
overheid respecteert haar eigen regelgeving
o Om dictatuur van de meerderheid te vermijden
o Als overheid moet je eigen regelgeving respecteren
- Scheiding der machten → het ‘breken’ van macht door opsplitsing in: (om te vermijden dat er een te grote
machtsconcentratie en dus ook machtsmisbruik zou kunnen ontstaan bij één persoon)
o Wetgevende macht = vertegenwoordigers van het volk (parlement/raad)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller siengeukens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now