100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting geschiedenis KA's $6.68
Add to cart

Summary

Samenvatting geschiedenis KA's

 5 views  1 purchase
  • Course
  • Level
  • Book

Alle kermerkende aspecten worden besproken en uitgelegd

Preview 2 out of 7  pages

  • Yes
  • January 29, 2024
  • 7
  • 2023/2024
  • Summary
  • Secondary school
  • 5
avatar-seller
Kenmerkende aspecten:
● Het begin van de Europese overzeese expansie
● De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West Europa tot
gevolg had
● Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie
● Rationeel optimisme en verlicht denken dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
● Uitbouw van de Europese overheersing, plantagekoloniën en opkomst abolitionisme
● De democratische revoluties in westerse landen
● De industriële revolutie die in de westerse wereld basis legde voor de industriële
samenleving
● Discussies over de sociale kwestie
● Moderne vorm van imperialisme
● Opkomst van emancipatiebewegingen
● Opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,
socialisme en confessionalisme

Tijdvak 5: tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
Rond 1500 worden in Europa de tekenen steeds duidelijker dat er een nieuwe tijd is
aangebroken. Nieuwe staten hebben machtige koningshuizen die hun landen centraal
besturen. Het christendom komt tot een einde met de komst van hervormers en nieuwe
stromingen in de kerk. Die invloed van Europa op de wereld neemt verder toe.
De Renaissance in Italië en Vlaanderen veroorzaakt een ongekende ontwikkeling van de
beeldende kunst en literatuur. Carpe diem (Pluk de dag) verandert van memento mori
(gedenk te sterven). Voor Nederlanden brengt de vroegmoderne tijd zowel onrust als
welvaart. Onder invloed van hervormers als Luther en Calvijn komen de Nederlanden in
opstand tegen de katholieke Spaanse koning.

● Het begin van de Europese overzeese expansie
-In 1415 veroverden de Portugezen de Marokkaanse havenstad Ceuta. Daarna varen ze
steeds zuidelijker langs de Afrikaanse kust, richting de goudkust: de Sahara.
-Daar werden de eerste voor Portugal zo winstgevende plantages gesticht waar vooral de
oorspronkelijke bevolking van Afrika als slaven te werk werd gesteld.
-De handel met Indië is stevig in handen van Arabische handelaren die goederen en
specerijen uit de Oost via de Rode Zee doorverkopen voor de Europese markt.
-De succesvolle Portugezen zien kansen om zelf een route te vinden naar Indië via Afrika.
Ook Spanjaarden, Engelsen en later de Nederlanders zien mogelijkheden voor alternatieve
routes.
-De routes naar Indië over land zijn kwetsbaar geworden door de kruistochten (de strijd
tussen crhistenen en moslims in het Midden-Oosten). Europa zoekt daarom naar veilige
handelsroutes over zee.

● Het veranderde mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van nieuwe
wetenschappelijke belangstelling
-Met opkomst van de rijke steden, handel en culturele uitwisseling, beginnend in Italië vanaf
de 14e eeuw, groeit bij de bestuurlijke en economische elite van Europa het besef dat het
individu een eigen rol kan spelen in de samenleving.

, -De regels van de kerk blijven belangrijk maar moeten wel aansluiten bij de
wetenschappelijke ontdekkingen op basis van observatie.
-Er vindt een wedergeboorte (renaissance) plaats van Grieks-Romeinse filosofie, literatuur
en kunst, waarbij het individu een vooraanstaande plaats mag innemen.
-Het karakter van de mensen verandert langzaam van volgzaam naar zoekend. Religie blijft
een vooraanstaande rol spelen in het dagelijks leven maar de burgerlijke elite in de steden
krijgt meer oog voor het aardse leven: carpe diem.

● De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van Klassieke Oudheid
-Dankzij de oplevende economie en handel ontstaan in Europa enkele verstedelijkte
gebieden waar de burgerlijke cultuur een steeds grotere rol gaat spelen.
-Vooral in Noord-Italië brengt dit een hernieuwde belangstelling voor de culturele prestaties
in de Klassieke Oudheid met zich mee.
-Daar worden mensen letterlijk omringd door de indrukwekkende overblijfselen van
bouwkunst en beeldende kunst uit die Oudheid. Kunstenaars en schrijvers bestuderen de
klassieke vormentaal en vinden hierin inspiratie voor een nieuwe kunststroming. Giorgio
Vasari noemt het de Renaissance (De wedergeboorte van de klassieke kunst). In de
literatuur krijgt de heroriëntatie op het klassieke erfgoed de naam humanisme.

● De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot
gevolg heeft
-Maarten Luther laat in het Duitse Wittenberg weten dat hij de machtsaanspraken en de
zelfgemaakte wetten en regels van de kerk onjuist vindt. Alleen de bijbel vindt hij richtgevend
in het geloof.
-De godsdienst discussie leidt tot grote spanningen, strijd en een splitsing van de kerk in een
rooms-katholieke en protestantse richting. In de Nederlanden krijgt hervormer Johannes
Calvijn meer volgers dan Luther.
-Calvijn vindt dat lagere overheden zich mogen verzetten tegen een hogere overheid,
bijvoorbeeld een landsheer of keizer, als deze geboden van God niet goed navolgd. het
geloof hoort volgens Calvijn bij bestuur.

● Het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de sticking van een Nederlandse
staat (opstand in de Nederlanden in 1568)
-De centralisatiepolitiek van Karel V en Filips II waardoor privileges van edelen en steden in
de Nederlandse gewesten werd gedreigd.
En de afkeer onder Nederlandse protestanten en katholieken tegen de steeds
gewelddadiger en intensiever wordende kettervervolging in de Nederlandse gewesten.
-Het conflict met Spanje loopt dermate hoog op dat in 1518 het Plakkaat van Verlatinge
wordt opgesteld waarin Nederlandse edelen vastleggen dat zij het gezag van de Spaanse
koning niet langer erkennen.
-Na enkele pogingen een andere vorst voor de Nederlanden te vinden, besluiten de Staten-
Generaal in 1588 dat gebied ook zonder vorst bestuurd kan worden. De Republiek der
Zeven Verenigde Provinciën wordt uitgeroepen.

Tijdvak 6: tijd van ontdekkers en hervormer, 1500-1600
In de 17e eeuw bereikt de macht van de vorsten in Europa een hoogtepunt. De absolute
soevereiniteit van de koning wordt algemeen geaccepteerd. In Frankrijk krijgt dit uitstrek
vorm in de persoon van Lodewijk XIV, de Zonnekoning om wie het universum lijkt te draaien.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthecooijmans. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.68. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

56326 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$6.68  1x  sold
  • (0)
Add to cart
Added