Summary
Samenvatting Spraak 3 - Articulatie
- Course
- Institution
Samenvatting Spraak 3 - Articulatie
[Show more]
1 review
By: la2017 • 4 year ago
Seller
Follow
ingrid1989
Reviews received
Content preview
Spraak 3 – ArticuatiAPRAXIE
Praxie – Hoe-programma’s
Cortico-spinale neuronen in le icerebrrale icortex oorlen gennstrueerl loor le oe-programma’s (=
motorisic e programma’s) om in interaicte te trelen met le omgeving (om te breoegen).
Het icortico-spinale systeem aictveert naar aanleiling van le info van le oe-programma’s speicifeee
‘motor units’ lie icomplexe breoegingen meliëren
In le oe-programma’s staat exaict omsic reven:
1. Hoe een uidmaat moet oorlen gipositoniird – posite
2. Hoe et uidmaat in di rcimti moet biwigin – ruimte
3. Hoe et uidmaat ziic oriënteert tin aanziin van hit doiu – oriëntate
4. Hoe le biwiging moet oorlen gitmid en met wiuki sniuhiid – tming & snel eil
5. Hoeveel kraiht le breoeging eef – eraic t
6. Hoe le diiuiomponintin van le breoeging giordind oorlen – sequentëring
7. Hoe meic anisic e probuimin oorlen opgiuost – probrlemen oplossen
Stoornis in le implementate van ‘ oe-programma’s’: apraxii (Griees: a = zonler + praxis = aicte).
Huilige term voor ‘geen aicte’ = ‘aeinesie’ → apraxie (le term) oerl bre oulen voor et bresic rijven
van een stoornis in implementate van ‘ oe-programma’s’.
De term ‘dyspraxii’ zou juister zijn maar breteeenl oorlt nu gebrruiet voor et brenoemen van
praxisstoornissen lie ontstaan loor een ontwikkiuingsprobuimatik → ‘ontoieeelingslyspraxie’
Liipmann (1900 – 1908):
Eerste oelbresic reven icasussen van apraxie: verfjnle le elinisic e lefnite van apraxie
Klinisic -anatomisic e gevalsstulies → iconneictonistsic molel: neuraal netoere (prelominant lineer
emisferisic ) is verantooorlelije voor le planning en uitvoering van motorisic e vaarlig elen.
Huilige elinisic e lefnites apraxie nog steels:
Stoornis in et uitvoeren van een loelbreouste breoeging lie niet veroorzaaet oorlt loor:
1. een paralyse
2. abrnormale breoegingen (brv tremor, ic orea, brallisme, of myoicloniën)
3. ernstge sensori-periceptuele leficits
4. icogniteve stoornissen.
Wanneer leze 4 oorzaeen uitgesloten oorlen zal le icliniicus le liagnose ‘apraxie’ stellen.
Leipmann onlersic eille 3 versic illenle soorten apraxie (afaneelije van loicate van letsel):
- Limb-Kinitsihi Apraxii: nauoeeurige of exaicte breoegingen → vermoelelije omsic reef
Liepmann spraaeapraxie als een onlerleel van limbr-einetsic e apraxie
- Idiomotorisihi Apraxii: anlelingen eunnen breleneen brij vooroerpen maar et uitvoeren
van anlelingen + imiteren van anlelingen, luet niet
- Idiatoniui Apraxii: volgorle van anlelingen
,Beoeging uit voeren:
1. Beoegingsformule icorreict oproepen
2. Beoegingsformule oorlt geleil via le neurale iconneictes naar le sensorisic e en motorisic e
gebrielen van le lineer emisfeer (preicentrale en posticentrale gyri, le superieure, meliale
en inferieure frontale oinling).
3. Vanuit laaruit gaan neurale icommanlo’s naar le lineer primaire motorisic e icortex
(Enerzijls ean icortex een lempenle oereing uitoefenen anlerzijls inliiceert ij een tonisic e
prieeeling lie invloel eef snelle en plotselinge breoegingen)
4. Vanuit laar gaat le informate via et
icortico-spinale motorisic e systeem (=
piramile braan → oilleeeurige
motoriee) naar le spier oaar le
breoeging oorlt gerealiseerl.
5. Het icorpus icallosum leilt leze
informate naar le reic ter emisfeer
als le breoeging met le lineer
liic aams elf oorlt uitgevoerl.
SPRAAKAPRAXIE
Gesic ielenis
107 jaar loor allerlei auteurs zijn er versic illenle termen gebrruiet om spraaeapraxie te omsic rijven.
Daruiy (1969):
Introluiceerle term: “apraxia of speeic ” (AoS) ofeoel: spraaeapraxie
→ onafaneelije van afasie en lysartrie
“An articulatory lisorler resultng from impairment, as a result of brrain lamage, of t e icapaicity to
program t e positoning of speeic musiculature anl t e sequenicing of musicle movements for t e
volitonal proluicton of p onemes. No significant oeaeness, slooness ,or in icoorlinaton in reflex
anl automatic aicts. Prosoliic alteratons may bre assoiciatel oit t e articulatory probrlem, per aps in
icompensaton for it”
Dcffy (2013):
“a neurologiical speeic lisorler t at refleicts an impairel icapaicity to plan or program sensori-motor
icommanls neicessary for lireictng movements t at result in p onetically anl prosoliically normal
speeic . It ican oicicur in t e abrsenice of p ysiologiic listurbranices assoiciatel oit t e lysart rias anl in
t e abrsenice of listurbranice in any icomponent of language”
, Stoornis
ier = afasie
Stoornis ier =
spraaeapraxie
of lysarte
Motorplanning =
- Struictuurspeicifee: Defniëren van motorisic e loelen → Motorisic e loelen: articulateplaats
-oijze, tming. Context informate meenemen: articulatorisic - situatoneel = icoarticulate
(Bijv.: le motorisic e loelen voor le /br/ in ‘broee’ versus le /br/ in ‘brae’ versic illen in le ronling van
le lippen)
- Spierspeicifee: Riic tng, omvang, snel eil en spanning van spierbreoegingen = set van
spiericommanlo’s
- Exeicutespeicifee: le motorisic e plannen en programma’s oorlen omgezet in breoegingen
van le articulateorganen (neurale signalen naar perifere systemen) → op lit niveau ean
Dysartrie ontstaan (probrleem piramilale (HMN) en extra piramilale (LMN) branen lie info
vanuit ersenen naar spieren sturen).
‘motorisic e spraae programmeerler (MSP)’ → prelominant in le lineer emisfeer geloealiseerl.
Belangrijeste ersengebrielen lie verantooorlelije zijn voor et ontstaan van spraaeapraxie na
ersensic ale zijn:
- Lineer anterieure insula: verantooorlelije voor et spreeen zelf (‘overt speeic ’). insula
gespaarl letstel in le insula op ziic zelf NIET verantooorlelije is voor spraaeapraxie →
prognose in et erstel van spraaeapraxie gunstger
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ingrid1989. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now