Besliskunde deeltentamen I
Beslissen is een menselijke actiiieiit
Hoe mensen ioi beslissingen komen kun je zowel descriptee als normatee besiuderen:
- Descriptee (psychologen en besiuurskundigen)
Vanuii waarnemingen in dagelijkse leien oe experimenien besluiiiormingsprocessen onderzoeken
- Normatee (economen)
Hoe men zich zou moeien handelent Gaai uii ian ideaalbeeld ian mens als ratonele beslisser
Acioren kunnen inientoneel handelen: Hij doei ieis om een bepaald doel ie bereikent
( Refex is GEEN handeling )t
Voorwaarden inientoneel handelen:
- Handelingsirijheid
Mogelijkheid om ieis ie doen oe ie laien
- Perceptes
Beeld kunnen iormen ian jezele en de wereld om je heen en de ieranderingen die je handelingen in
die ioesiand zullen ieroorzaken
- Preeerentes
Voorkeur hebben ioor bepaalde ioesiand
Inientoneel handelen is niei altjd een beslissingl
merendeel menselijk handelen komi ioori uii gewoonies en conientest
Gewoonies:
Dingen die je als ianzele doei, efcicni omdai jij je doelen bereiki zonder ie hoeien nadenkent
Conientes:
Dingen die je als ianzele doei door opioeding, efcicni omdai handelingen sociaal geaccepieerd
worden zonder dai je na hoef ie denkent
Defnite beslissing:
Bewusi kiezen om een bepaalde handeling al dan niei ie ierrichient
Acior is bewusi ian de keuzemogelijkheidt
Voorwaarden beslissingssiiuate:
- Een acior is zich bewusi dai hij kan kiezen uii ien minsie iwee aliernateien
- Kan ian elk aliernatee geiolgen inschaten
- Kan ian elk geiolg ian elk aliernatee de relateie wenselijkheid bepalen
Verschil iussen beslissen en handelen ( iaak t iraag ) =
Van beslissen is pas sprake wanneer een acior er bewusi ioor kiesi al dan niei een bepaalde
handeling ie ierrichient
Een ratonele acior:
- Inieniariseeri uii welke aliernateien hij kan beslissen
- Bepaali per aliernatee de geiolgen
- Rangschiki de aliernateien door de wenselijke en onwenselijke geiolgen ian de
aliernateien zowel per aliernatee als iussen de aliernateien ae ie wegen
- Kiesi dai aliernatee waarian de geiolgen al mei al hei meesi wenselijk en/oe minsi
onwenselijk zijn
, Logic oe consequence:
Beslisser beredeneeri hoe hij moei handelen door enkel naar de (on)wenselijkheid ian de geiolgen
ian de aliernateien ie kijkent
Logic oe appropriaieness:
Beslisser kijki naar de gepasiheid ian zijn handelen, afankelijk ian de rol die je speelit
Siruciurateiheorie ian Giddens:
Benadruki de dynamische wisselwerking iussen maaischappij en indiiidu, siruciure en agencyt
Kerngedachie:
Enerzijds worden menselijke handelen in sierke maie bepaald door sociale siruciuren (regels,
normen en routnes), ierwijl anderzijds mensen door hun handelen siruciuren kunnen iersierken
(normen oierdragen, regels handhaien) oe juisi ieranderen (innoieren, iaboes doorbreken)t
Indiiiduele acior = één acior
Samengesielde acior = meerdere acioren
Typologie ian Scharpf onderscheidi de ierschillende soorien acioren op basis ian 4 kenmerken:
- Handelen
Handelen personen in de groep indiiidueel oe collectee
- Doelen
Sireien personen in de groep indiiiduele doelen na oe hebben ze collecteie doelen
- Hulpbronnen
Beschikken de personen in de groep indiiidueel oe collectee oier de hulpbronnen
- Beslissingen
Beslissen de personen in de groep indiiidueel oe gezamenlijkt
Samen op basis ian aespraken, consensus oe door ie siemment
Een geaggregeerde acior is iolgens deze indeling een samengesielde acior die besiaai uii indiiiduele
acioren die niei gezamenlijk handelent De iier andere samengesielde acioren zijn wél in siaai ioi
gezamenlijk handelen oe collecteie acte, en worden daarom collecteie acioren genoemdt
Instiutes spelen een cenirale rol in hoe de indiiiduele acioren binnen een groep ioi een
gezamenlijke beslissing komen per siiuate (actesiiuate)t
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MaxJungerius. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.