Les 1
Skills online, zuurstof toedienen
Een tekort aan zuurstof in het bloed leidt tot een tekort aan zuurstof in de weefsels, zoals de
hersenen en het hart. Door het toedienen van zuurstof verhoog je de hoeveelheid zuurstof in
het bloed in de slagaderen (arteriën) van de zorgvrager. Zo verbetert de zuurstoflevering aan
de weefsels. Voordat je zuurstof gaat toedienen is het belangrijk om te weten wat de functie
van de longen is, hoe ze werken en hoe de ademhaling functioneert.
De luchtwegen
Lucht gaat via de neus/mondholte -> keelholte (farynx) -> strottenhoofd (larynx) -> luchtpijp
(trachea) -> luchtpijpvertakkingen (bronchiën) -> bronchiolen (kleinere vertakkingen) ->
longblaasjes (alveoli)
● Via de longblaasjes (alveoli) wordt zuurstof opgenomen in het bloed. In de rode
bloedcellen (erytrocyten) bindt hemoglobine (eiwit) zich aan het zuurstof. De rode
bloedcellen zorgen zo voor het transport van zuurstof naar de cellen in de weefsels
en organen. Zuurstof komt weer vrij in de cellen.
Vormen van ademhaling:
1. Borstademhaling; De spieren tussen de ribben trekken samen. Ribben gaan
omhoog, inhoud borstkas (thorax) wordt groter. Er ontstaat een negatieve druk in de
longen ten opzichte van de druk buiten het lichaam en lucht stroomt de longen in. Bij
uitademing dalen de ribben weer. Borstholte wordt kleiner en lucht gaat weer naar
buiten.
2. Buikademhaling; Borstholte wordt vergroot doordat middenrif (diafragma) naar
beneden gaat. Buikorganen worden weggedrukt, waardoor buikwand naar voren
komt. Doordat borstkas (thorax) groter wordt, ontstaan een negatieve druk in de
longen en stroomt lucht de longen in. Tijdens uitademing ontspant diafragma en komt
het omhoog. In rust is er over het algemeen een buikademhaling.
Ademhalingen:
1. Apneu; De ademhaling stokt soms
2. Tachypneu; De ademhaling is sterk versneld door koorts of longontsteking
3. Kussmaul-ademhaling; De ademhaling is snel, zeer diep en zonder pauzes door
verzuring van het bloed.
4. Hyperneu; De ademhaling is snel en diep door lichamelijke inspanning
5. Cheyne-stokes-ademhaling; De ademhaling is afwisselend snel en diep totdat een
pauze (20-60 sec) intreedt om vervolgens weer snel en diep te worden.
6. Dyspneu; benaudheid
7. Hypoxemie; Tekort aan zuurstof in het bloed
Oorzaken zuurstoftekort:
● Bloedarmoe: Te weinig hemoglobine in het bloed. Bloed kan daardoor te weinig
zuurstof naar de lichaamscellen brengen.
● Respiratoire insufficiëntie (ademhaling falen): als je inademt, wordt het bloed
onvoldoende van zuurstof voorzien. Bij uitademing onvoldoende koolzuur uit het
bloed verwijderd.
● Longfibrose: Transport van zuurstof, van de longen naar het bloed, verstoord
, ● Longembolie: Door de embolie (bloedprop) zit er een bloedvat in of naar zijn longen
verstopt en wordt een deel van zijn long niet van zuurstof voorzien.
● Hartinfarct: Hart is beschadigd en kan het bloed niet meer goed rondpompen.
Zuurstof komt niet voldoende in de weefsels terecht.
● Klaplong; Deel longen is ingeklapt. Niet voldoende gasuitwisseling
● COPD: Luchtwegen zijn chronisch ontstoken en dusdanig beschadigd dat er niet
voldoende zuurstof opgenomen kan worden.
● Taaislijmziekte; Slijm in de longen is dik en zorgt voor verstopping. Longen werken
minder goed en zijn vaak ontstoken.
Symptomen die kunnen wijzen op zuurstof tekort:
● Angst
● Sufheid
● Verwardheid
● Neusvleugelen
● Hoge polsfrequentie
● Snelle, oppervlakkige ademhaling
● Gebruik van hulpademhalingsspieren
● Gevoel van zwakte en krachteloosheid
● Kortademigheid in rust en bij lichte inspanning
● Blauwe huidskleur (cyanose) vooral vingers, nagels en lippen
Saturatie
Zuurstofgehalte in het bloed. Wordt met percentage (SpO2) aangegeven. Meet hoeveel
procent van het hemoglobine volledig verzadigd is met zuurstof.
● 96%-100%: acceptabel bij gezonde mensen
● 92%-100%: acceptabel bij mensen met COPD of hartfalen (in overleg met arts)
● <95%: zuurstof toedienen overwegen (in overleg met arts)
● <90%: in overleg met arts MOET zuurstof worden toegediend.
Indicaties voor toedienen van zuurstof:
1. Verlichting van benauwdheid in de terminale fase
2. Onvoldoende zuurstoftransport door het bloed bijvoorbeeld bij hartfalen of een
allergische reactie
3. Chronisch zuurstoftekort in rust bijvoorbeeld bij ernstige COPD of andere chronische
longaandoeningen zoals longfibrose
4. Onvoldoende werking van de longen (respiratoire insufficiëntie) bijvoorbeeld bij
astma
● Onvoldoende werking van het hart of longen
● Aantasting ademhalingsspieren door spierziektes
● Reanimatie
● Verstikking
● Shock
● Actief bloedverlies
● Trauma
● Hoofd en hersenletsel
● Koolmonoxidevergiftiging
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rozelienroukens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.95. You're not tied to anything after your purchase.