Summary
Volledige samenvatting Mens, samenleving en economie
- Course
- Institution
De samenvatting bestaat uit drie onderdelen; psychologie, sociologie en economie. Geslaagd in eerste zit met 15/20.
[Show more]
Seller
Follow
magalievancamfort
Content preview
Samenvatting Mens, samenleving eneconomie
PSYCHOLOGIE
HOOFDSTUK 1: BELONEN
1.1 Definitie
Belonen bestaat uit twee delen:
1. Belonen van jezelf (=> motivatie)
= waarom ga je zelf dingen doen: meestal omdat je zelf daar voordeel uit haalt
2. Belonen van anderen (=> gedrag sturen)
= bij belonen van anderen ga je proberen het gedrag van anderen te sturen
(°) psychologische focus op een economisch thema
Ruimer dan economische theorieën
Brede kijk op belonen
Effect van belonen/beloningen op gedrag
1.2 Hoe komt menselijk gedrag tot stand
Gedrag?
= alles wat mensen doen of juist niet doen
= alles wat we kunnen waarnemen en meten
= al het gedrag dat we doen, leren we aan => dus uiteindelijk kunnen we dit ook beïnvloedden
Soorten:
1. Motorisch = kunnen van dingen
2. Cognitief = denken
3. Sociaal-affectief = gaat over dingen die je voelt
1.2.1 Oorzaken van het gedrag?
Drie grote gedragsdeterminanten
Psychosociale factoren
o Opvoeding, gezinsfactoren
o Vrienden, relaties
o Omgevingsfactoren
o Ervaringen en emoties
Aanlegfactoren
o Erfelijkheid
o Persoonlijkheid, temperament
Organische factoren
o Lichamelijke factoren
o Biochemische en hormonale factoren
,1.2.3 Verschillende (complementaire visies) op gedrag
EERSTE VISIE
= Behavioristische visie: Gedrag is alles wat we kunnen zien en dus meten. Alle menselijk gedrag
is aangeleerd en aan te leren. Hoe en wat we leren, wordt bepaald door de relatie tussen mens
en omgeving.
Voorbeeld:
STIMULUS : je gaat naar je werk voor de 3e dag, hittegolf 30 graden
RESPONS: : je doet short aan
CONSEQUENTIE : iemand geeft een negatieve opmerking; beslissing of je de broek
morgen nog aandoet of niet
TWEEDE VISIE
= Cognitivistische visie: Gedrag is meer dan wat uiterlijk waarneembaar is. Het is het
resultaat van een uniek cognitief patroon van waarneming en interpretatie van ervaringen.
Gedrag is eigenlijk veel meer dan dat we kunnen zien, bepaalt mee hoe we denken en
zaken gaan interpreteren
DERDE VISIE
= Humanistische visie: De mens reageert niet enkel op zijn omgeving, maar doet dit met het
doel om zichzelf te ontwikkelen en te groeien.
1.2.4 Organisatiegedrag
Voorbeeld
taak: rapport opstellen
Prestatie: rapport is opgesteld
Beloning: baas geeft compliment
= de waardevolle dingen die aan werknemers geboden worden in ruil voor hun arbeid.
MAAR ook:
Link met cognitieve processen (kennis, herinneringen, verwachtingen…)
Link met menselijke doelen die iemand wilt bereiken
Voorbeelden beloningen op het werk:
Een loon, een bonus
Iemand die tijd maakt voor een babbel, uitleg over een taak, een koffie samen
Een nieuwe taak, de kans, krijgen om iets nieuws te leren
Een compliment over iets dat je goed gedaan hebt
Een promotie, een eervolle vermelding, een prijs
Een nieuwe telefoon, computer
Het mogen inrichten van je eigen werkplek
, Het kunnen volgen van sportlessen tijdens de middag
Het kunnen kiezen wanneer je welke taak inplant.
1.3 Waarom mensen belonen om hun gedrag te beïnvloeden?
1.3.1 Waarom belonen – tegenstrijdige visies
THEORIEËN UIT MANAGEMENT
1. Agency theorie: In de relatie tussen een principaal (werkgever) en een agent (werknemer)
zal de werknemer bij het uitvoeren van taken voor de werkgever niet alleen de belangen van
de opdrachtgever nastreven, maar ook de eigen belangen. De werkgever moet de
werknemer dus controleren en diens gedrag beïnvloeden d.m.v. beloningen.
2. Stewardship theorie: De werknemer (steward) stelt zijn belangen ondergeschikt aan die van
de werkgever waardoor de werknemer gemotiveerd is om de organisatiedoelen te behalen
ook zonder beloningen.
THEORIEËN UIT DE PSYCHOLOGIE
= McGregor geeft twee tegenstrijdige visies
1. Theorie X: De aanname dat werknemers lui zijn, verantwoordelijkheid vermijden, niet loyaal
zijn en beloningen en controle nodig hebben.
o Opdrachten geven + controleren
= belonen in de enge zin van het woord (bv: bonussen, loonverhoging…)
2. Theorie Y: De aanname dat werknemers creatief zijn, werken leuk vinden,
verantwoordelijkheid nastreven en hun eigen weg kunnen vinden.
o Werken in functie van consensus en participatie
= belonen in de veel ruimere interpretatie
1.3.2 Mensbeelden
= de visie op het menselijke gedrag en de samenhangende voorstelling van wat het betekent om
mens te zijn
= hangen samen met historische periodes
Fragment 1: rationeel-economische mens “homo economicus” (tot jaren ‘70)
Fragment 2: sociaal en ontplooiende mens (21 ste eeuw, gekoppeld aan millenials)
GERELATEERDE MENSBEELDEN: Waarom is de
1. Rationeel-economische mens ‘HOMO ECONOMICUS’ gehanteerde
visie van
o Taylorisme of Scientific management belang?
= wettenschappelijke bedrijfsvoering (bedrijfsprocessen aansturen op
wetenschappelijke wijze)
o Bureaucratie
= regels, procedures en afspraken standaard voor iedereen gelijk worden toegepast.
o Productiviteit en kwantiteit
o Controle
o Financiële beloningen (bonussen, loonsverhogingen…)
2. Sociaal en ontplooiende mens ‘MILLENIALS’
o Nieuwe manieren van werken
o Inspraak
, o Teamwerk
o Innovatie en kwaliteit
1.3.3 Self-fulfilling prophecy
= Een manager handelt op basis van zijn/haar aanname.
= de visie die je hebt op jezelf, beïnvloed wat er met je gebeurt
= Werknemers worden beïnvloed door de aanname en gaan zich gaandeweg als dusdanig gedragen.
→ Het eerste mensbeeld maakt beloningen noodzakelijk, het tweede mensbeeld maakt ze minder
of niet noodzakelijk.
Belang gehanteerde mensbeeld?
= overtuigingen over onszelf en de overtuigingen van anderen over onszelf kunnen ons gedrag gaan
beïnvloeden
Andere theorieën uit de psychologie helpen om inzicht te krijgen in hoe we kunnen omgaan
met beloningen om het menselijk gedrag te beïnvloeden.
1.3.4 Tweefactoren theorie van Herzberg
Herzberg?
= was de eerste die de aandacht van extrinsieke factoren ging verleggen naar intrinsieke factoren
= deze theorie stelt dat intrinsieke factoren gerelateerd zijn aan voldoening en motivatie en
extrinsieke aan ontevredenheid.
Onderscheid tussen aspecten
o Intrinsieke aspect = taakgebonden
o Extrinsieke aspect = consequenties
Onderscheid tussen soorten beloningen:
o Het is onvoldoende om ontevredenheid weg te nemen (extrinsieke factoren)
o Mensen moeten vervolgens ook gemotiveerd worden (intrinsieke/taakgebonden
factoren)
Voorbeeld:
Dus financiële beloningen leiden niet structureel tot hogere werktevredenheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller magalievancamfort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83507 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now