In deze samenvattingen wordt alle stof van het vak strafprocesrecht behandeld. Zowel de hoorcolleges als de werkgroepen, literatuur en arresten zijn hierin samengevat opgenomen. Aan het eind van elke week heb ik beknopt de belangrijkste stappenplannen van die week herhaald.
Week 3 – Strafprocesrecht samenvatting alles
Literatuur
Herhaling week 2
Hoorcollege
Wat valt er onder opsporing?
‘Het onderzoek i.v.m. strafbare feiten onder gezag v.d. OvJ met als doel het nemen van
strafvorderlijke beslissingen (art. 132a SV).’
Valt verkennend onderzoek (art. 126gg Sv) ook onder opsporing? Er is in dit geval nog geen
sprake van een verdenking.
- Verkennend onderzoek is de voorbereiding vereist voor de opsporing waarbij de
kans op strafbare feiten wordt onderzocht.
- Strikt volgens de wet valt verkennend onderzoek niet onder de opsporing.
- Keulen en Knigge; verkennend onderzoek wordt uitgevoerd teneinde strafvorderlijke
beslissingen nemen wel opsporing.
Doet de RC ook onderzoek in het opsporingsonderzoek.
- Valt niet onder opsporing omdat het anders zou betekenen dat de RC o.l.v. de OvJ
zou handelen.
(Bestuurlijk) toezicht of opsporing?
Toezicht; richt zich op controle op de naleving van normen zoals in de wet staan vastgelegd.
Handhaving van wetten geschiedt niet altijd of niet direct d.m.v. het Sr.
- Toezicht kan omslaan in opsporing
o Opletten dat er geen misbruik van bevoegdheden ontstaat, waarbij
opsporingsbevoegdheden bij toezicht al worden ingezet.
- Er kan sprake zijn van dubbele petten; politie heeft toezichtbevoegdheden maar
toezichthouders zijn ook belast met de opsporing.
Uitgangspunt; doelbinding; bevoegdheden moeten worden ingezet voor het doel waartoe zij
in het leven zijn geroepen. Een opsporingsambtenaar mag zijn bevoegdheid niet voor een
ander doel gebruiken dan welke de wet voorschrijft.
Er bestaat ook bestuurlijk toezicht – hierbij is het belangrijk onderscheid te maken met Sr
toezicht aangezien beide rechtsgebieden verschillende waarborgen en rechtsposities voor de
burger gelden.
- Denk aan het zwijgrecht en het nemo tenetur-beginsel bij het Sr en de
medewerkingsplicht bij het bestuursrecht.
Strafrecht en bestuursrecht zijn de afgelopen jaren dichter naar elkaar gegroeid.
- Grootste deel v.d. handhaving vindt plaats vinnen het bestuursrecht – Sr is het
Ultimum remedium.
- Art. 6 EVRM – bestraffend bestuursrecht dien te worden gezien als criminal charge.
In dergelijke gevallen gelden aanvullend enkele strafrechtelijke waarborgen
Zwijgrecht (art. 5:10a Awb)
Toezicht kan leiden tot constatering van strafbare feiten (sfeerovergang);
1. Overtreding v.d. wet waarop toezicht uitgeoefend wordt.
, 2. Overtreding van een andere wet waarop toezicht uitgeoefend wordt.
Bij het tweede geval is sprake van voortgezette toepassing.
- Geweer-arrest; opsporingsambtenaar betrad woning van caféhouder met de
bevoegdheid om de naleving van de Drankwet te controleren kwam geweer
tegen. HR oordeelde dat wanneer iemand rechtmatig toezichtbevoegdheden
uitoefent en dan een strafbaar feit constateert, diegene bevoegd is
opsporingsbevoegdheden uit te oefenen.
o Vanaf het moment v.d. verdenking moeten de waarborgen v.d. verdachte in
acht worden genomen.
Sfeercumulatie
= gebruik van controlebevoegdheden (mede) voor opsporingsdoeleinden.
- Mogen controlebevoegdheden worden ingezet wanneer iemand reed verdacht
wordt voor een strafbaar feit. Dit houdt in dat controle zich dan niet richt op
willekeurige mensen maar op personen die ‘interessant’ worden bevonden.
- HR staat dit toe mits dit niet ontaardt in misbruik van bevoegdheden
(détournement de pouvoir).
- HR Spijkerbroekendiefstal; toezichtsbevoegdheden mogen voor een ander doel
(maar niet als enige doel) worden gebruikt dan waarvoor zij zijn gegeven (geen
misbruik van bevoegdheden).
- Dunne uitleg van détournement de pouvoir; in het kader van toezicht bestaan
allemaal medewerkingsverplichtingen op deze manier ontstaat het risico dat het
strafvorderlijk zwijgrecht (de cautie) wordt omzeild doordat er
medewerkingsverplichtingen bestaan. Bij toezicht mag er meer. Maar status van
verdachte en zijn rechten gaan voor.
In de praktijk zien we dat dit beginsel niet vaak wordt aangenomen.
Twee vereisten HR:
1. De aan de verdachte als zodanig toekomend waarborgen mogen niet worden omzeild.
2. Bevoegdheden mogen niet uitsluitend (wel mede) voor opsporingsdoeleinden
worden gebruikt (HR Spijkerbroekendiefstal).
HR 1 november 2016 (Dynamische verkeerscontrole)
Politieagenten gebruikten tijdens de dynamische verkeerscontrole controlebevoegdheden
om andere strafbare feiten op te sporen. Politie ging specifiek op zoek naar auto’s van een
bepaald verhuurbedrijf.
Hof; vorderen van inzage rijbewijs en kentekenbewijs diende er louter toe het optreden
formeel het aanzien van een verkeerscontrole te geven.
Fishing expedition; opsporingsactiviteiten o.b.v. vage risicokenmerken zonder enige
verdenking van een strafbaar feit, waardoor info kan worden vergaard die bij een reguliere
verkeerscontrole niet toegankelijk zou zijn.
Bevoegdheid werd uitsluitend gebruikt om op te sporen Détournement de pouvoir.
HR; geen sprake van schending van verbod op Détournement de pouvoir. In dit geval werd
de controlebevoegdheid niet alleen puur ingezet om criminelen op te sporen maar ook om
daadwerkelijk te controleren of de wet werd nageleefd.
, - Met het vragen van het rijbewijs is mede voldaan aan het doel v.d. bevoegdheid van
art. 160 WVW. Wanneer de bevoegdheid mede ter controle wordt ingezet is deze
bevoegdheid rechtmatig uitgevoerd.
Er moet uitgekeken worden voor etnisch profileren; indien de selectie van het voor
een verkeerscontrole in aanmerking komend voertuig uitsluitend of in overwegende
mate is gebaseerd op etnische of religieuze kenmerken van de bestuurder of andere
inzittenden van dat voertuig dan wel op hun nationaliteit.
Etnisch profileren
= discriminatie o.g.v. etnische afkomst of nationaliteit bij het staande houden van burgers,
zonder dat daarvoor een objectieve rechtvaardiging aanwezig is.
- Moelander-arrest; er kan ook sprake zijn van etnisch profileren indien de selectie
indirect onderscheid maakt door selectie van te controleren voertuigen te baseren
o.b.v. kentekens uit bepaalde landen.
Rechtbank Den Haag;
- MTV-controles; door de Marechaussee (grenscontroles aan de binnengrenzen van
het Schengengebied). Deze controles zijn ter bestrijding van criminaliteit en illegaal
verblijf in een land.
- Binnen zekere grenzen was de Koninklijke Marechaussee bevoegd om deze
controles uit te voeren echter gaat dit deels o.b.v. risicoprofielen en deels o.b.v.
individuele selectie.
o Wat betreft risicoprofiel – Rechtbank; etniciteit mag niet zitten in het
risicoprofiel maar er kan geen algeheel verbod worden ingevoerd bij een
individuele selectie dat etniciteit geen rol kan spelen.
o Er dient wel een goede onderbouwing te zijn waarom etniciteit een rol zou
spelen bij individuele selectie.
Toezicht en opsporing
- Klassiek gezien;
o Toezicht; proactief
o Opsporing; reactief
- Tegenwoordig blijkt dat opsporing ook proactief kan zijn onderscheid lastiger.
- Doel is bepalend; wordt er iets gedaan met het oog op controle van de naleving of
gaat het over strafbare feiten.
Keulen en Knigge – repressieve controle; toezicht gericht op het ontdekken van strafbare
feiten.
- Vb. alcoholcontrole.
Opsporing gebeurt op basis van een verdenking – iemand onderwerpen aan
controlebevoegdheden bij alcoholcontrole is geen opsporing.
- Keulen en Knigge vinden wel dat dit opsporing is; het is onderzoek i.v.m. strafbare
feiten met als doel om te kijken of mensen te veel hebben gedronken.
o Doel is bepalend.
Wanneer deze conclusie wordt geaccepteerd is daarmee zo dat opsporing eigenlijk
niet langer gebonden is aan de aanwezigheid van een verdenking.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller berbervandermeer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
