Summary
Havo samenvatting Nederlands alles voor het leesexamen
- Course
- Level
Alles wat je moet weten voor het leesexamen van Nederlands!
[Show more]
Seller
Follow
wiannereijerkerk
Reviews received
Content preview
MengvormenBij mengvormen van tekstdoelen gaat het meestal om een combinatie van:
Informeren en overtuigen;
Overtuigen en activeren;
Opiniëren en overtuigen;
Activeren en opiniëren.
Qua tekstsoort gaat het dan om een combinatie van:
Een uiteenzetting en een betoog;
Een betoog en een activerende tekst;
Een beschouwing en een betoog;
Een activerende tekst en een beschouwing.
Zo bepaal je met welke mengvorm van tekstdoelen of- soorten te maken hebt
Wil de schrijver je vermaken, iets uitleggen, zijn eigen mening laten overnemen, aanzetten
om iets te gaan doen.
Zo bepaal je welk tekstdoel/ welke tekstsoort overheerst
1. Stel het hoofddoel vast: dat vind je vaak in het tweede deel van de tekst. Vraag je af wat de
schrijver bij jou als lezer vooral wil bereiken: vermaken, iets uitleggen, over iets laten
nadenken, zijn eigen mening laten overnemen of aanzetten om iets te gaan doen.
2. Kijk naar de hoofdgedachte van de tekst en controleer of je vastgestelde hoofddoel daarbij
past.
3. Stel vast welke middelen de schrijver gebruikt om zijn hoofdgedachte te ondersteunen of toe
te lichten. Let vooral op de functies van de tekstgedeelten:
- Veel uitleg of toelichtingen zijn een aanwijzing voor een uiteenzetten/informeren.
- Argumenten of bewijzen duiden meestal op betogen/overtuigen.
- Verschillende meningen, oplossingen, kanttekeningen of nuanceringen betekenen vaak
dat de tekst een beschouwend/opiniërend karakter heeft.
- Aansporing aan de lezer wijzen vaak op activeren.
Meer oefenen
Teksten goed begrijpen leer je alleen door veel te oefenen. Bij het oefenen van de teksten zul je
merken dat niet iedere tekst een heldere structuur en een duidelijk tekstdoel heeft. Ook is een tekst
soms niet mooi afgerond: dan ontbreekt bijvoorbeeld een echte slotalinea of er wordt in het slot een
conclusie getrokken die niet goed uit de tekst volgt. Het komt in de praktijk allemaal voor.
Argumentatieschema’s
Er zijn verschillende argumentatieschema’s. de argumentatie kan gebaseerd zijn op:
- Oorzaak en gevolg;
- Kenmerk of eigenschap;
- Voor- en nadelen;
- Voorbeelden;
- Vergelijking;
- Autoriteit.
, Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
Er wordt vanuit gegaan dat een feit of gebeurtenis zal leiden tot een ander feit of gebeurtenis.
Argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
Als alle onderdelen van een groep hetzelfde kenmerk hebben, dan heeft één onderdeel van die
groep dat kenmerk ook. Deze gedachte wordt meestal niet expliciet vermeld.
Argumentatie op basis van voor- en nadelen
De voordelen worden vergeleken met de nadelen en op basis van de uitkomst wordt er een oordeel
uitgesproken.
Het kan zijn dat iemand alleen voordelen of alleen nadelen noemt. Er is dan sprake van
‘argumentatie op basis van voordelen’. Of ‘argumentatie op basis van nadelen.’
Argumentatie op basis van voorbeelden
Een standpunt kan ondersteund worden door voorbeelden. Die voorbeelden zijn dan argumenten.
Argumentatie op basis van vergelijking
Er wordt een vergelijking gemaakt tussen twee gevallen en er wordt een overeenkomst
geconstateerd: omdat het in het ene geval zo is, zal het bij het andere ook wel zo zijn.
Argumentatie op basis van autoriteit
Wanneer een standpunt wordt ondersteund door een uitspraak van een deskundige of een
gezaghebbende bron, bijvoorbeeld een wetenschappelijk onderzoek.
Drogredenen
Onjuiste argumenten
Fouten in argumentaties heten drogredenen. Herkennen van drogredenen heeft twee voordelen:
- Je maakt zelf minder fouten in je argumentatie.
- Je ziet eerder de zwakke punten in de argumentatie van een ander.
De drogredenen worden ingedeeld in twee groepen:
- Argumentatieschema onjuist gebruikt,
- Discussieregel overtreden.
Onjuist gebruik van een argumentatieschema
Als er een standpunt en een argument gegeven worden, vraag je dan af of dat argument het
standpunt aannemelijker maakt. Is dat niet het geval, dan is er sprake van onjuist gebruik van een
argumentatieschema.
Onjuist beroep op het oorzaak-gevolgschema
- In het argument genoemde zaak niet voldoende om tot het voorspelde gevolg te leiden.
- Het genoemde gevolg kan andere oorzaken hebben dan de oorzaak die genoemd wordt.
- Tussen twee zaken die gelijktijdig of kort na elkaar gebeuren, wordt een oorzaak-
gevolgrelatie gelegd, terwijl die relatie er niet is.
Onjuist beroep op het kenmerk- of eigenschapsschema
Als aan een bepaald kenmerk veel betekenis wordt toegekend terwijl diverse andere relevante
kenmerken worden genegeerd, is er sprake van een onjuist gebruik van het kenmerk- of
eigenschapsschema.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wiannereijerkerk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64450 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now