Summary
Samenvatting Wat is wetenschap? - Wetenschapsfilosofie (SOW-PWB3220)
- Course
- Institution
- Book
Duidelijke samenvatting van het boek "Wat is wetenschap?" van Koster. Succes met leren!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
lievejansen
Reviews received
Content preview
WetenschapsfilosofieLiteratuursamenvatting Wat is Wetenschap?
Radboud Universiteit
2023/2024
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Wat is wetenschap?................................................................................................................... 4
Wetenschap en common sense............................................................................................................................4
Wetenschappelijke artikelen................................................................................................................................4
Systematisch nadenken over de praktijk van wetenschappelijk onderzoek.........................................................4
De grenzen van wetenschap................................................................................................................................5
Wetenschap en samenleving................................................................................................................................5
Hoofdstuk 3: De evolutie van de mens........................................................................................................... 5
De Neanderthaler.................................................................................................................................................5
Culturele waarden en overtuigingen....................................................................................................................5
Ideeën over maatschappelijke ordeningen..........................................................................................................6
Religieuze en levensbeschouwelijke visies............................................................................................................6
Status, reputatie en financiële belangen..............................................................................................................6
Conclusie...............................................................................................................................................................6
Hoofdstuk 4: Een psychiatrische stoornis – Wat is dat?...................................................................................7
Een pathofysiologische afwijking.........................................................................................................................7
Afwijking van de statische norm..........................................................................................................................7
Verlies van betekenis............................................................................................................................................7
Schadelijke dysfunctie.........................................................................................................................................7
Sociaal construct..................................................................................................................................................8
Leed en beperkingen waar mensen zelf niet mee om kunnen gaan....................................................................8
Besluit...................................................................................................................................................................8
Hoofdstuk 5: Reguliere en alternatieve geneeskunde.....................................................................................8
Evidence Based Medici.........................................................................................................................................8
De status van Evidence Based Medicine..............................................................................................................9
De bewijskracht van Evidence Based Medicine… betwijfeld................................................................................9
Hoofdstuk 7: De kritiek van Popper op het standaardbeeld...........................................................................10
De demarcatie tussen wetenschap en niet-wetenschap....................................................................................10
Theoriegeladen waarneming.............................................................................................................................10
Theorievorming en waarheid.............................................................................................................................10
Hoofdstuk 8: De paradigmatheorie van Kuhn................................................................................................12
Normale wetenschap.........................................................................................................................................13
Revolutionaire wetenschap................................................................................................................................14
Hoofdstuk 9: Sociologie van de wetenschappelijke kennis............................................................................15
Sociologisch onderzoek naar de ontwikkeling van kennis..................................................................................15
2
, De gravitatiegolven van Weber..........................................................................................................................15
Het relativisme van het Strong Programme.......................................................................................................15
Hoofdstuk 11: Het Knowledge Filter............................................................................................................. 16
Van doorslaggevende naar relevante argumenten............................................................................................16
Objectieve criteria en subjectieve overwegingen...............................................................................................17
Oordeelsvorming en het forum van deskundigen..............................................................................................17
De ‘Benveniste-affaire’.......................................................................................................................................18
Methode van convergerend bewijs....................................................................................................................19
Het Knowledge Filter..........................................................................................................................................19
Het bereiken van consensus en de ontwikkeling van medicijnen.......................................................................20
Slotbeschouwing................................................................................................................................................21
Hoofdstuk 13: Reductionisme en emergentie in de levenswetenschappen....................................................21
De vraag naar de fysische herleidbaarheid van de ‘bijzondere’ wetenschappen..............................................21
Een pleidooi voor een niet-reductionistisch materialisme in de levenswetenschappen....................................22
Focus op emergentie in de levenswetenschappen.............................................................................................23
Reductionisme, emergentie en mensbeeld........................................................................................................23
Conclusie............................................................................................................................................................24
Hoofdstuk 15: Descartes, stress en functionele klachten...............................................................................24
Psychologische en fysiologische benaderingen van stress.................................................................................24
Functionele of medisch onverklaarbare klachten..............................................................................................25
Kenmerken van functionele klachten.................................................................................................................25
Psychologische begrippen zijn namen voor hersenprocessen............................................................................25
Hoofdstuk 17: Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten......................................................25
Renckens: dualisme of monisme?......................................................................................................................26
Van Doornen: geen belemmerend dualisme?....................................................................................................26
Vingerhoets: voorbij het dualisme van lichaam en geest?................................................................................27
Van dualisme naar holisme: gevolgen voor onverklaarde lichamelijke klachten..............................................28
Hoofdstuk 18: De maatschappelijke sturing van wetenschap........................................................................28
Drie visies op de relatie tussen wetenschap, technologie en samenleving........................................................28
De sturing van wetenschap en technologie.......................................................................................................29
Athena - Hoofdstuk 15: Descartes, stress en functionele klachten.................................................................31
Psychologische en fysiologische benaderingen van stress.................................................................................31
Functionele of medisch onverklaarbare klachten..............................................................................................32
Kenmerken van functionele klachten.................................................................................................................32
Psychologische begrippen zijn namen voor hersenprocessen............................................................................32
Hoofdstuk 19: Science in transition?............................................................................................................. 33
3
, Wetenschap in de 21e eeuw...............................................................................................................................33
Universiteiten als bedrijven en wetenschap als handelswaar...........................................................................33
Postacademische wetenschap, mode-2 wetenschap, postnormale wetenschap, …..........................................34
Normen, betrouwbaarheid en consensusvorming in wetenschap.....................................................................35
Het zelfreinigende vermogen van hedendaagse wetenschap...........................................................................36
Slotbeschouwing................................................................................................................................................38
Hoofdstuk 1: Wat is wetenschap?
Overslaan: Geschiedenis van levenswetenschappen en geneeskunde
Wetenschap en common sense
De common sense-visie is vermoedelijk niet houdbaar.
Volgens de common sense leidt het onderzoek van wetenschappers naar theorieën over de
werkelijkheid die getoetst worden aan de hand van de feiten. En omdat de feiten verkregen
zijn door de wetenschappelijke methode te volgen, neemt men aan dat de wetenschap het
bij het juiste eind heeft.
Volgens het common sense-beeld zou in een wetenschappelijk betoog alleen een beroep
worden gedaan op logische afleidingen en empirisch vastgestelde feiten. Normen en warden
zouden er in de wetenschap niet toe doen. Op de resultaten van wetenschappelijk
onderzoek zouden geen externe invloeden werkzaam zijn en daarom zou wetenschap
autonoom zijn (politieke partijen, regeringen of multinationals bepalen niet de richting van
het onderzoek), neutraal (wetenschappers laten zich bij de bepaling van de vraagstelling van
het onderzoek niet leiden door hun religieuze overtuigingen, politieke opvattingen of
financiële belangen), onafhankelijk (bij de acceptatie van wetenschappelijke kennis spelen
morele oordelen, ideologische of andere opvattingen en belangen geen rol), maatschappelijk
waardevrij (wetenschappers zijn op geen enkele manier betrokken bij de wijze waarop kennis
wordt toegepast) en net normatief (wetenschappers spreken zich niet in positieve noch in
negatieve zin uit over maatschappelijke gevolgen van door hen verworven kennis).
Wetenschap leidt daarom tot het systematisch testen van hypotheses en theorieën. Dankzij
de wetenschappelijke methode kan vastgesteld worden of zij geldig zijn of niet en kan dus
betrouwbare kennis worden geformuleerd die toegepast kan worden op verschillende
terreinen in de samenleving. Kortom: het common sense-beeld van wetenschap houdt in dat
wetenschap strikt feitelijk is.
Wetenschappelijke artikelen
In wetenschappelijke artikelen is er veel variatie in inhoudelijke karakterisering van de
onderwerpen. In de opbouw van de artikelen is er minder variatie. De volgende onderdelen
komen in de ‘standaardopbouw’ aan de orde: samenvatting, inleiding, materialen en
methode, resultaten, discussie, conclusie, referenties en dankwoord.
Systematisch nadenken over de praktijk van wetenschappelijk onderzoek
De common sense-visie veronderstelt ook dat er zoiets is als dé wetenschappelijke methode,
dat gebruikt kan worden om elk probleem op te lossen. Dit blijkt niet te kloppen, want
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lievejansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now