Class notes
hc 7
- Course
- Institution
Collegedictaat van 5 pagina's voor het vak Nieuwe Tijd aan de RU (hc 7)
[Show more]
Seller
Follow
gsbachelor
Reviews received
Content preview
Nieuwe tijd hoorcollege 7De Communicatie(r)evolutie
Situatie Middeleeuwen
Wie schrijft, die blijft : geschreven teksten zijn in onze cultuur van enorm belang,
belang van teksten is het vastleggen van het menselijke denken over de grenzen van
tijd/ruimte heen. Op verschillende domeinen: religie, wetgeving, rechtspraak,
wetenschap, economische interactie enz.
In de middeleeuwen waren de meeste teksten manuscripten, dit waren
handgeschreven teksten op perkament (meestal) perkament werd gemaakt van
dierenhuiden. Teksten waren vaak uniek en anders werden ze gekopieerd door
scriptoria in kloosters, vaak dus uniek en anders dus een kopie uit het klooster,
uiteraard werd de bijbel het meest gekopieerd in de scriptoria. Dit soort teksten
kosten veel tijd en moeite en geld en waren daarom dus luxeproducten, het was een
duur product (monnikenwerk). Er was een beperkte productie van manuscripten en
er waren dus ook heel weinig van in 1450 bestonden er slechts 60.000 boeken op
een miljoen Europeanen, een boek bezitten betekende dus dat je vaak bij de elite
behoorde (vorsten, bisschoppen, adel).
Kennisverspreiding, er was een beperkte toegang tot informatie je woonde vaak in
een klein plattelandsdorp met geen of 1 boek (de bijbel) die niemand kon lezen,
boeken waren dus een heel bijzonder mystiek object en mensen die er wat mee
konden waren bij voorbaat al belangrijk. Er was zeer beperkte scholing en dus kon
bijna niemand lezen boeken dus overbodig. Boeken hadden een soort magische
status, was een bizar en wonderlijk fenomeen dat niemand begreep tenzij je kon
lezen, de lezers hadden dus automatisch een grote status, stel dat je een brief
ontving moest je naar zo’n iemand toe om het te laten voorlezen.
In de nieuwe tijd komt er verandering in deze zaken. Echter is deze verandering een
revolutie of een evolutie?
Er was een uitdaging in deze tijd, hoe kon je teksten op grote schaal verspreiden op
een goedkopere en snellere manier dan de monniken het deden, ook wilden ze
zorgen voor een kleinere foutenmarge, er waren veel fouten in de handgemaakte
kopieën. De oplossing werd gevonden namelijk: de boekdrukkunst dit was geen
echte uitvinding , het bestond namelijk al zeer lang in China hier heette het de
blokdrukkunst was in principe dezelfde techniek. In China werd het gebruikt om geld
te drukken (bestempeld papier werd beschouwd als een bepaalde goud waarde).
Voor speelkaarten en religieuze teksten en tekeningen werd ook de blokdrukkunst
gebruikt. Ook in Korea individuele tekens in metaal gemaakt, ze gebruikten Chinese
karakters waar er meer dan 10.000 van waren daarom liep het niet zo gauw in
Europa maar 26 letters. Technieken bereiken Europa vanaf de late 13 e eeuw, het
was geen revolutionaire uitvinding maar eerder een diffusie van ideeën uit andere
werelden die zorgden voor de boekdrukkunst. Johannes Gutenberg is degene die
deze technieken ontwikkelden en daarmee de boekdrukkunst ‘’ uitvond ‘’, wel was hij
uniek dat hij individuele letters gebruikte en drukte op papier. Gutenberg maakte als
eerste de 42 regelige bijbel (niet 42 regels totaal maar per pagina) in 1454, dit was
, een commercieel gezien interessant product. Er was wel verzet tegen die was geen
mooi manuscript met tekeningen en uit een scripttorium, dit was een goedkoop
aftreksel aanvankelijk was er veel wantrouwen tegenover de boekdrukkunst en hun
producten, daardoor probeerden boekdrukkunst in het begin om zo veel mogelijk te
lijken op een manuscript. Hierdoor gaat de overgang ook niet plots, manuscript en
boekdrukkunst bestaan naast elkaar (gelijktijdige van het ongelijktijdige) soms was er
zelfs in een boek gedrukt en manuscript bij elkaar, een soort hybride dus. De eerste
drukwerken worden wiegedruk of incunabel genoemd en zijn in het begin nog
duurder dan normale manuscripten. Dit verandert echter super snel en dit is ook het
bijzondere aan deze revolutie/evolutie
In de middeleeuwen bepaalde de vraag het aanbod, boeken werden enkel gemaakt
op aanvraag, anders werden ze niet geproduceerd. Dit keerde door de
boekdrukkunst compleet om, er komt een professionalisering en specialisatie van de
boekdrukkunst dit veranderde heel veel, door deze commercialisering werd
boekdrukkunst super snel hel erg verbeterd (betere technieken, inkt, machines enz.)
Er worden drukkersateliers opgericht waar nog sneller en beter gedrukt kon worden,
als snel ontstaat de drukkers nijverheid. In de nieuwe tijd wordt er een afzetmarkt
gecreëerd, er is ene verschuiving van de vraag naar de aanbodzijde, er komt een
enorm aanbod. Zie plaatje voor de enorm snelle verspreiding en groei drukkers, in 50
jaar van 1 naar een paar honderd. In de 6 e en de 7e eeuw werden er gemiddeld 120
boeken per jaar geproduceerd, in 1500 zijn er 1000 drukpersen in 265, in 1790
worden er 20 miljoen boeken per jaar geproduceerd, dit is een enorme stijging.
Officina Plantiniane was een drukkersatelier opgericht dor Christoffel Plantijn in 1555
in Antwerpen (belangrijkste noordelijke handelsstad) er was een grote afzetmarkt
hier. Deze drukkerij werd erg belangrijk omdat dit al in de 16 e eeuw de grootste
drukkerij ter wereld werd met 22 drukpersen en maar liefst 80 werknemers dit was
uniek voor de nieuwe tijd, het was echt een immens bedrijf voor deze tijd. Ze
produceerden vooral liturgische en humanistische boeken, hun bekendste boek is de
meertalige bijbel in Grieks, Latijn, Hebreeuws, Syrisch en Aramees in opdracht
gemaakt van Filips II. Plantijn verkreeg van de koning het monopolie op alle rooms-
katholieke werken gepubliceerd in het rijk van Filips II, de drukkerij blijft tot in 1866
bestaan, de drukkerij is 300 jaar in dezelfde familie gebleven.
Maatschappelijke impact
Het had een enorme invloed op meerdere domeinen van het menselijk leven zoals
bv. spreektaal, onderwijs, politiek, religie en het dagelijks leven.
De Taal
De woorden en de letters zijn volledig afhankelijk van degen die schrijft, het
persoonlijke dialect van de monnik en zijn taal speelde erg mee in hoe hij latijn
schreef. Er moest een uniformisering van taal en spelling komen. Er kwam een grote
verspreiding van taal die aan het hof werd gesproken (ten nadele van de regionale
dialecten) er ontstaat een soort standaard taal en er wordt ook steeds meer in
volkstaal gedrukt i.p.v. latijn. De bijbel werd gedrukt in de volkstaal dit was omstreden
en uniek alhoewel er alsnog bijna niemand die bijbel kon lezen want ze konden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gsbachelor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now