Summary
Samenvatting Verdiepend Staats- en Bestuursrecht
- Course
- Institution
Samenvatting belangrijkste onderwerpen Verdiepend staats- en bestuursrecht
[Show more]
2 reviews
By: nielsdamman • 5 year ago
By: msilvertant • 6 year ago
Seller
Follow
marloes_warman
Reviews received
Content preview
Samenvatng VSBWeek 1
1. B.P. Vermeulen e.a., Wetenschappelijk commentaar op art. 2, 3 en 4 Grondwet
Artkel 2 Nederlandschap en vreemdelingen
Betekenis en functe
Inhoudelijke juridische betekenis is beperkt. Heef relevante doordat het het onderscheid
tussen Nederlanders en niet Nederlanders benadrukt. Maakt duidelijk dat er tussen
personen belangrijke verschillen zijn die onderscheid in behandeling kunnen rechtvaardigen.
Natonaliteitscriterium' verschil dat onderscheid kan rechtvaardigen. Nederlanders hebben
een streepje voor.
Materieel is de betekenis van de grondwetsbepaling niet groot. Artkel 2 geef geen
inhoudelijke maatstaven waaraan de wetgeving inzake het Nederlanderschap, het
vreemdelingen- en uitleveringsrecht en beperkingen om het land te mogen verlaten moet
voldoen. Er is nauwelijks jurisprudente inzake artkel 2 GW.
Het Nederlanderschap
Artkel 2 eerste lid draagt de regeling van het Nederlanderschap op aan de oormele
wetgever. Nu deze bepaling de term 'regelt' bevat is delegate mogelijk. Gezien de aard van
de materie moet het er voor worden gehouden dat de wetgever uitsluitend aan regelgevers
op centraal niveau kan delegeren. Het betref hier immers een zaak van natonaal belang.
Nederlanderschap wordt geregeld in de rijkswet op het Nederlanderschap.
- Verkrijging:
o van rechtswege door geboorte, art. 3 Rwn
o verkrijging door opte - a Rwn
o verkrijging door verlening (naturalisatee 7-12 Rwn.
- Verlies
o Art. 14 t/m 1 a Rwn.
De materie van het Nederlanderschap, en in het bijzonder de mogelijkheid van naturalisate
en het hebben/behouden van een dubbele natonaliteit is de aogelopen jaren sterk
gepolitseerd. In toenemende mate wordt van nieuwkomers gevraagd zich met de
ontvangende Nederlandse samenleving te identiceren, en daarin te integreren vooraleer
aan hen volwaardige rechten worden toegekend. Zo is in 2003 de Rijkswet gewijzigd.
De toelatng en uitzetng van vreemdelingen.
Ingevolge het tweede lid van artkel 2 Grondwet dient de wetgever de toelatng en uitzetng
van vreemdelingen te regelen. Het vreemdelingenrecht is zeer complex, onder meer door
het deels van de Awb aowijkende procedurerecht en de grote invloed van het internatonale
en EU-recht.
,Aan die complexiteit ligt het spanningsveld tussen twee normateve uitgangspunten ten
grondslag' de natonale soevereiniteit, die traditoneel ten aanzien van toelatng en
uitzetng van vreemdelingen groot is, en boven-natonale mensenrechtennormen en EU-
regels die die soevereiniteit juist vergaand beperken.
Gezien de vele ingrijpende besluiten en handelingen jegens de vreemdeling is diens
rechtsbescherming van groot belang. Loopt in beginsel via de hooodlijnen van de Awb. Maar
er zijn veel aowijkingen art. 80 Vw bijv. geen bezwaaroase.
Internatonaal en unierecht.
De natonale wetgeving en het natonale beleid is in belangrijke mate aan internatonaal- en
Unierechtelijke grenzen gebonden. Enerzijds vloeien uit mensenrechtenverdragen grenzen
aan het natonale vreemdelingenrecht en -beleid voort die primair van belang zijn voor
vreemdelingen afomstg van buiten de EU. Anderzijds vloeien grenzen voort uit het
gemeenschapsrecht, dat voor EU-onderdanen en de van hen afankelijke oamilieleden in de
Europese Unie een recht op vrij reizen en onder bepaalde randvoorwaarden een recht op
vestging waarborgt. Daarnaast geef het Unierecht ook waarborgen aan derdelanders. Op
de naleving van het gemeenschapsrecht ziet in laatste instante de EU-rechter, het Hoo van
Justte toe. In dit verband moet onderscheid worden gemaakt tussen burgers van de
Europese Unie en hun naaste oamilieleden enerzijds, die in het algemeen een
geprivilegieerde posite hebben, en overige vreemdelingen: ‘derdelanders’ die niet aan EU-
burgers verbonden zijn. Ten aanzien van anderen dan Unie-burgers – derdelanders – die niet
onder een geprivilegieerd EU-rechtelijk regime vallen heef de Nederlandse staat een
beduidend grotere beleidsvrijheid om een eigen toelatngs- en uitzetngsbeleid te voeren.
Belangrijke begrenzingen die voortvloeien uit het EVRM
Grooweg zijn er drie soorten normen te onderscheiden: normen met het oog op de
bescherming van het gezinsleven art. 8 EVRM, ten aanzien van asiel en met betrekking tot
procedurele zorgvuldigheid.
Artkel 3 Gelijke benoembaarheid
Hooodstuk 1 GW omschrijf enkele rechten die alleen voor staatsburgers worden
gewaarborgd; naast artkel 3 zijn dit artkel 4, artkel 19, derde lid, en artkel 20, derde lid.
Deze burgerrechten zijn ook grondrechten -> een voor alle NL’ers geldende waarborg.
Keerzijde: vreemdelingen blijven van deze waarborg verstoken.
Voor artkel 3 geldt evenzeer dat de garante van gelijke benoembaarheid van Nederlanders
in openbare ounctes niet betekent dat vreemdelingen van die ounctes moeten worden
uitgesloten
Burgerrechten geven uitdrukking aan een bijzondere, juridisch relevante band tussen de
staat en de door die staat gedragen rechtsorde met de personen die als staatsburgers zijn
gekwaliiceerd. Volgens artkel 15 van de Universele verklaring van de rechten van de mens
heef ieder mens een oundamenteel recht op natonaliteit.
Werking van artkel 3
De harde kern van artkel 3 is het burgerrecht op benoembaarheid in openbare ounctes van
alle Nederlanders zonder onderscheid
,Het burgerrecht van gelijke benoembaarheid in openbare ambten sluit aan op een van de
kenmerken van het staatsburgerschap in het hedendaagse consttutonele denken: de
burgers van die staat hebben het oundamentele recht te partciperen in de vaststelling,
toepassing en handhaving van de voor de gemeenschap geldende normen. Kenmerk van het
consttutonalisme is, in de woorden van Seyla Benhabib, dat de burgers co-auteurs zijn van
de regels die voor de gemeenschap gelden.
Het burgerrecht van gelijke benoembaarheid in openbare ambten sluit aan op een van de
kenmerken van het staatsburgerschap in het hedendaagse consttutonele denken: de
burgers van die staat hebben het oundamentele recht te partciperen in de vaststelling,
toepassing en handhaving van de voor de gemeenschap geldende normen. Kenmerk van het
consttutonalisme is, in de woorden van Seyla Benhabib, dat de burgers co-auteurs zijn van
de regels die voor de gemeenschap gelden.
Verhouding tot het burgerschap van de EU
Nederlanders zijn ingevolge artkel 9 van het Verdrag betrefende de Europese Unie (VEUe
tevens Burger van de Unie. Dit geldt voor alle Nederlanders, ook indien zij in het buitenland
wonen.
Artkel 4 Kiesrecht
Historische ontwikkeling
Artkel 4 kan worden gezien als de grondwettelijke bepaling waarin de democratsche
staatsvorm is vastgelegd. Artkel 4 legt in dat verband vast dat elke Nederlander het recht
heef om betrokken te zijn bij de samenstelling van de algemeen vertegenwoordigende
organen, hetgeen een van de oundamenten van de democrategedachte is.
Vroeger was er geen grondrecht wat betref kiesrecht want van 1917-1970 bestond er een
stemplicht. Een verplichtng leent zich minder goed voor het toedelen van de status van
grondrecht.
Betekenis en functe.
Geoormuleerd als klassiek grondrecht. Uitgangspunt is dat iedere Nederlander het recht
heef om de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te kiezen en om zelo
verkozen te worden. Verkiezingen dienen vrij en geheim te zijn -> zonder dwang oo
verplichtngen.
Het grondrecht heef duidelijke democratsche functe: het beoogt te garanderen dat
burgers betrokken kunnen zijn bij de samenstelling van overheidsorganen en dat zij kunnen
bijdragen aan het goed ounctoneren van die overheidsorganen. Dat vereist meer dan
onthouding van de zijde van de overheid; er vloeien ook verplichtngen voor de overheid uit
voort. Zo is het voor de werking van het kiesrecht noodzakelijk dat met enige regelmaat
verkiezingen worden georganiseerd. Ook veronderstelt het kiesrecht het bestaan van een
politeke structuur met georganiseerde politeke partjen; de overheid moet burgers niet
alleen de ruimte laten om zich te organiseren voor het verrichten van politeke actviteiten,
maar dat proces ook oaciliteren en zelos deels inancieren als dat nodig is.
, Verder veronderstelt het (acteoe kiesrecht idealiter dat burgers goed geïnformeerd zijn,
zodat zij in staat zijn zich in verkiezingstjd een oordeel te vormen over belangrijke
maatschappelijke en sociaal-economische vraagstukken en over de opvatngen en
kwaliteiten van verkiesbare kandidaten. Burgers moeten in staat worden gesteld een
ratonele keuze te maken.
Reikwijdte' algemeen vertegenwoordigende organen.
Het algemeen acteo en passieo kiesrecht wordt uitsluitend gegarandeerd voor de
samenstelling van organen die een algemeen vertegenwoordigend karakter hebben.
De vraag oo een orgaan ‘algemeen vertegenwoordigend’ is, dient beantwoord te worden aan
de hand van de aard en omvang van het takenpakket daarvan. Een orgaan dat ‘wat betref
samenstelling en bevoegdheden een zodanige posite in het openbaar bestuur’ inneemt, oo
‘een zodanig algemeen karakter en een zodanige zwaarte in het bestuursproces’ heef, moet
tot de door artkel 4 Grondwet bedoelde algemeen vertegenwoordigende organen worden
gerekend. Dus organgen zonder specifeee aaeopdrach en daarop gerich e bevoegdheden,
maar een algemeen veld van belangenbehartging.
Reikwijdte' iedere NL’er gelijkelijk
Waarborg van art. 4 geldt alleen voor Nederlanders. Artkel 4 eist niet dat Nederlanders hun
werkelijke woonplaats in Nederland hebben om kiesrecht te hebben voor de algemeen
vertegenwoordigende organen. Artkel 4 kent het acteo en passieo kiesrecht ‘gelijkelijk’ toe
aan iedere Nederlander. Dit wil zeggen dat de stem van elke kiezer evenveel gewicht dient te
hebben. Zo kan men niet bijvoorbeeld aan bepaalde categorieën personen een zwaarder
wegende stem oo meer stemmen toekennen dan aan andere.
Beperkingsmogelijkheden.
Kan beperkt worden door de wetgever in oormele zin. Art. 54-5 GW.
Kiesrecht voor het Europees Parlement
Artkel 4 Grondwet garandeert niet het acteo en passieo kiesrecht voor het Europees
Parlement, omdat met de ‘algemeen vertegenwoordigende organen’ in die bepaling
uitsluitend natonale vertegenwoordigende organen worden bedoeld. Het kiesrecht voor het
Europees Parlement is geregeld in aodeling V van de Kieswet.
7 2. E.M.H. Hirsch Ballin, Burgerrechten (orate UvA)i
P
7 Inleiding
Burgerrechten, rechten van de burger van een staat om – onder andere – de leden van de
volksvertegenwoordiging te kiezen, om zelo gekozen te worden en openbare ambten te
vervullen, en om toegang te krijgen tot het grondgebied van die staat. Burgerrechten zijn
anders dan rechten van de mens -> enkel de rechten van de burger van een staat. Maar het
recht op staatsburgerschap is wel erkend als een recht van de mens.
Burgerrechten en de beperkingen van het staatsburgerschap
Overtuiging van Ballin: staatsburgerschap gaat om mensen, hun waardigheid en vrijheid. De
staat is hiervoor belangrijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marloes_warman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now