Class notes
GSFILO HC 2
- Course
- Institution
Collegedictaat van 5 pagina's voor het vak Geschiedfilosofie B1 aan de RU (hc 2)
[Show more]
Seller
Follow
gsbachelor
Reviews received
Content preview
Geschiedfilosofie hoorcollege 2Het verleden in het heden
Wat is het verleden welke mogelijke relaties hebben we met het verleden, welke
relaties met het verleden liggen ten grondslag met onze historische interesse.
Persoonlijk en generationeel verleden/herinnering ieder heeft zijn eigen verleden
en dit komt enigszins overeen met andere mensen van jouw generatie dit is
generationeel verleden, daarnaast persoonlijk verleden wat voor ieder uniek is. Het is
niet zo duidelijk wat we ons van het verleden herinneren, ieder heeft zijn eigen
verhaal over het verleden, meemaken van traumatische ervaringen is bv. voor
sommige zwaar bepalend voor hun verleden en voor andere niet, zelfde als met
soldaten ene wel posttraumatische stoornis andere niet. Er zijn meerdere generaties,
zoals de millenials, babyboomers enz. Ook is er een collectief verleden en collectieve
herinnering, e eerste die hier naar keek was Maurice Halbachs, die praat over de
mechanismen van een collectieve herinnering, ook jan en Aleidde assman spraken
hierover. Per cultuur verschilt het collectieve verleden maar ook binnen een cultuur.
Preston King stelt het idee van een extended presence, is niet alleen nu maar een
tijdspanne van het nu, de extended presence wordt steeds korter door de snelle
veranderingen. Diachroon saamhorigheidsgevoel in traditionele maatschappij, dit
heeft een lange extended presence omdat hier veel hetzelfde blijft traditioneel, je
voelt je nog verbonden met je voorouders, dus een langdurig extended presence. Er
zijn verschuivingen in omgang met het verleden in moderne samenlevingen,
verschillende generaties hebben een andere extended presence, bv. jongeren
hebben een andere extended presence dan ouderen vaak, het denken aan het
verleden is ook vaak nostalgie dit is een misleidende categorie, we zoeken een
zinvol verleden maar vinden deze niet altijd. Het is ook een groot probleem dat de
kritische interesse in het verleden niet samenvalt met kijken naar het verleden om je
eigen identiteit eraan te ontleden, mensen zijn geïnteresseerd in het verleden maar
niet in de kritische versie van geschiedenis, meer nostalgische blik. Mensen zoeken
naar een verleden die voor hen belangrijk is, ze zoeken naar authenticiteit, maar de
gevoelde authenticiteit is niet hetzelfde als de waarheid van de geschiedenis, dit zien
we bv. bij de zwarte pieten discussie waar mensen het vooral hebben over het
verleden dat authentiek is maar dit is in strijd met het ware verleden. Dat gevoel dat
een authentiek verleden gevonden kan worden ligt aan de basis van allerlei vormen
van historisch toerisme en historische re-enactment, er ontstaat een enorme
behoefte aan dit soort authenticiteit leid tot commerciële exploitatie van historisch
erfgoed. De zoektocht naar authenticiteit valt samen met de herriniringsbehoefte. Dit
is een aangename vorm van tijdelijke nostalgie, voordat je lekker gaat dineren, een
pittoreske ervaring een bewust gezocht gevoel, een specifieke smaakervaring met
aan de ene kant het sublieme van het historisch erfgoed. Hier tussen in het
pittoreske het aangename, en je hebt het getraumatiseerde zoals bv. Auschwitz. Dus
je hebt subliem, pittoresk en traumatisch. Historisch re-enactment, is het naspelen
van gebeurtenissen uit het verleden, een pittoreske ervaring die niks met de
werkelijkheid heeft te maken. In de huidige maatschappij wordt hierop ingespeeld
door het bedrijfsleven en de overheid, ze exploiteren het historisch erfgoed.
, Overheden zetten ook bewust in op de maximalisatie van de inzetbaarheid van het
erfgoed, er zijn tegenwoordig zelfs erfgoedstudies waarin je leert het erfgoed te
exploiteren. Het nostalgische is ook een categorie, nog ouder dan het pittoreske dit is
vooral uit de 18e eeuw, nostalgie is nog ouder uit de 17e eeuw, komt voor het eerst uit
een proefschrift van een Zwitser, die ontdekte dat Zwitserse huurlingen heel graag
terug wilde naar moeder en hun land, de hypochondrie van hun hart dit was dan
nostalgie, er was een manier om je te genezen namelijk grote hoeveelheden opium
innemen. Nostalgie was een gevoel van ontheemding, heimwee, het is een heimwee
naar een herkenbaar verleden, gevoel authentiek contact te hebben, deze zaken
kunnen nostalgie opwekken of juist bevredigden door een historische gebeurtenis.
Nostalgie kan een historische emotie zijn, we voelen ons ontheemd en smachten
naar andere tijden, waar we proberen een authentiek contact mee te krijgen door te
kijken naar authentieke voorwerpen en/of gebouwen. Een soort restauratieve
nostalgie bestaat ook hierin wil je de goede oude tijd terugbrengen, een utopisch
idee, retro-utopie, het verleden terugbrengen ook al heeft dit verleden nooit bestaan,
vaak zijn dit erg traditionalistische en populistische ideeën. Naast deze nostalgie, is
de ironische en reflectieve nostalgie, dit onderkent dat verleden echt voorbij is en niet
meer terugkomt, maar wel terugkijken met een zoet gevoel naar die tijd ook al is die
voorgoed voorbij, dit komt veel voor in de ballingschapsliteratuur van schrijvers die
nooit meer in hun land terugkomen. Maar geschiedfilosofen zijn vooral
geïnteresseerd in de sublieme ervaring of Traumatische ervaring ofwel de andere
kant van het verhaal, dit zijn de twee uitersten. Dit gaat over momenten dat je
volledig van de kaart wordt gebracht door een historische ervaring, dit sluit aan bij
het concept ‘’ het sublieme ‘’ van Edmund Burke. Het sublieme als gevoel van
overweldiging, uitgelokt door een directe dramatische confrontatie, hierover schrijft
Huizinga, Tollebeek & Verschaffer en Ankersmit. Een echte sublieme ervaring
ontleent zich aan de nabijheid van verleden, je krijgt een soort extatische ervaring
van het verleden. Het roept ene gevoel van verlies op, wat er is verloren aan de
cultuur en dit is de basis van historisch besef hoe kan het dat dit weg is, naar de
historici kijken met geen ander doel dan willen weten hoe het zit. De historische
ervaring wordt gelijk gekoppeld aan het traumatische idee van het verlies, het is er
nu niet meer en jij wil wel uitzoeken hoe het zat. Het verleden is weg maar er zijn nog
overblijfselen zoals de muur van Hadrianus, je komt daar en wordt geconfronteerd
met een aanwezig deel van het verleden dat jou kan pakken. Historical presence en
historisch trauma presence is de blijvende aanwezigheid van elementen in het
heden , zoals bv. de resten van de holocaust, een soort spook die zich nog
manifesteert in het heden, de spectrale tijd volgens Bevernage, we nemen dit spook
overal mee naar toe, en blijven alle narigheid zien zoals de graven van WO I dit
creëert historische trauma’s. Hoe ga je dit als historici beschrijven, sommige zeggen
dat de historische trauma thema’s heel moeilijk te beschrijven zijn, je kunt als
historicus geen normale rationele verklaring geven voor de holocaust, je kunt niet
normaal schrijven over deze traumatische ervaringen, je kunt beter een film van
maken of ooggetuigen laten spreken, en geen normalisering van dit verleden. Mag je
dit wel normaliseren, vooral een probleem in Duitsland, in de Historikersstreit, hoe
beschrijf je dit, mag je dit gewoon in een opsomming noemen bv. alsof die
historische verklaring afbreuk doet aan het kwaad dat er geschied heeft.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gsbachelor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now