Hartslag meten
Wanneer vingers op een arterie (slagader) gelegd worden, worden met korte tussenpozen
terugkerend zachte pulsaties (geklop) gevoeld. Deze pulsaties worden door het samentrekken van
het hart veroorzaakt. Elke keer als het hart bloed de bloedvaten inperst, wordt het bloed met
golfjes verplaatst. Het zich verplaatsende bloed zorgt ervoor dat de bloedvaten golfsgewijs
uitzetten. Om de pulsaties goed te kunnen voelen is het belangrijk dat het bloedvat dicht aan de
oppervlakte en boven een harde ondergrond ligt. Is dat niet zo, dan wordt het bloedvat tijdens het
voelen dieper het lichaam in gedrukt waardoor het veel moeilijker wordt om de pulsaties te voelen.
Over het algemeen wordt de arteria radialis, liggend aan de binnenkant van de pols, boven de pols
gebruikt om de hartslag te voelen. Daarom wordt hartslag ook wel pols genoemd.
De pols ligt relatief ver van het hart. Als de pulsaties hier niet te voelen zijn wil dat nog niet zeggen
dat het hart ook niet klopt. De pulsaties worden in zo’n situaties bij voorkeur aan de arteria carotis
(halsslagader) gecontroleerd. Dit grote bloedvat ligt dichtbij het hart en kan zowel links als rechts in
de hals worden gevoeld. Andere mogelijkheden zijn de arteria femoralis (liggend in de lies, boven
het dijbeen) of de arteria tibialis (liggend boven het scheenbeen, ter hoogte van de enkel).
Waarneembare aspecten
Snelheid of frequentie
Regelmaat of regulatie
Vulling of heftigheid
Gelijkmatigheid of equaliteit
Kracht
Normaalwaarden
Polsfrequentie is afhankelijk van leeftijd, geslacht en de lichamelijke/geestelijke belasting. Het
tellen en beoordelen van de kwaliteit van de pols moet, indien mogelijk, gedaan worden wanneer
de cliënt in rust is. Elke keer als het hart samentrekt en bloed verplaatst is dat te voelen aan de
arteriën. Bij een volwassene is de polsfrequentie ongeveer 72 slagen per minuut.
Leeftijd hartfrequentie in slaap hartfrequentie wakker
0 – 1 maand 80 – 160 min 95 – 190 min
1 – 6 maanden 80 – 150 min 100 – 180 min
0,5 – 1 jaar 75 – 125 min 95 – 150 min
1 – 3 jaar 70 – 105 min 90 – 130 min
3 – 6 jaar 60 – 100 min 70 – 120 min
6 – 12 jaar 55 – 95 min 65 – 110 min
12 – 18 jaar 50 – 90 min 60 – 100 min
Afwijkende waarden
Aan de pols kunnen afwijkende waarden gevonden worden. Zo kan de polsfrequentie te snel
(tachycardie) of juist te langzaam (bradycardie) zijn. De pols kan onregelmatig zijn, grote of juist
geringe vulling hebben. Een ongelijkmatige pols, zwakke, weke, kleine pols vormen nog meer
afwijken die mogelijk zijn.
Tachycardie, verhoogde hartslag, indien het hart sneller klopt dan 100 slager per minuut.
Bradycardie, verlaagde hartslag, indien het hart langzamer klopt dan 60 slagen per minuut.
Shock
Een shock is een acute levensbedreigende toestand waarbij de druk in de bloedvaten te laag is om
de vitale lichaamsfuncties in stand te houden. De doorbloeding en dus de zuurstofvoorziening van
het hart, de hersenen en andere organen komen hierdoor in het gedrang wat snel resulteert in het
afsterven van cellen. De klassiek geneeskundige defnitie van het begrip luidt: Een shock is een
discrepantie tussen het vaatvolume en de vaatinhoud. Normaal is er een vaste verhouding in het
lichaam tussen het volume van en de inhoud in de bloedvaten. Bij een shock raakt deze verhouding
verstoord.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimberlylinders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.