Injecteren
Injecteren is het middels een holle naald inbrengen van een vloeistof in het lichaam. Bij het
injecteren wordt een onderscheid gemaakt in intracutane, subcutane, intramusculaire,
intraveneuze en epidurale toediening. De voorgeschreven injectievorm is mede afhankelijk van de
hoeveelheid injectievloeistof en de snelheid van het gewenste therapeutisch efect.
Injecteren is een voorbehouden handeling en wordt dan ook altijd in opdracht van een arts
uitgevoerd. Deze opdracht wordt schriftelijk vastgelegd.
Bij de uitvoering van de handeling is een hoge mate van aseptisch werken vereist, omdat door het
injecteren de huid niet meer intact is. Volgens de Werkgroep Infectie Preventie (2009) hoeft de
huid, bij een cliënt met een normale weerstand, niet gedesinfecteerd te worden bij een
intramusculaire, intraveneuze en subcutane injectie (inclusief vaccinaties). Bij cliënten met een
verminderde weerstand is huiddesinfectie wel nodig. Ook als er een infuus wordt ingebracht moet
de huid worden gedesinfecteerd. Wissel bij veelvuldig injecteren regelmatig van injectieplaats om
harde plekken en onvoldoende resorptie van de medicatie te voorkomen. Na het injecteren wordt
de naald direct zorgvuldig opgeruimd om een prikaccident te voorkomen. Bij zo'n prikaccident is er
een verhoogd risico op overdracht van besmettelijke ziekten zoals hepatitis B en Aids.
Per januari 2012 is er een nieuwe EU-richtlijn van kracht, die het voorkomen van prikaccidenten en
veilig werken benadrukt. Naast het verbod op recappen van spuitnaald, het gebruik van de juiste
naaldcontainers, wordt het gebruik van veiligheidsnaalden geadviseerd.
Injectie
Een injectie is een toedieningsvorm van medicatie met behulp van een injectiespuit.
De meest voorkomende manieren van injecteren zijn:
intraveneus, in een ader;
intramusculair, in een spier;
subcutaan, net onder de huid;
intracutaan, in de huid.
Daarnaast wordt ook wel eens op minder gebruikelijke plaatsen geïnjecteerd, bijvoorbeeld intra-
arterieel (in een slagader ), intracardiaal (in het hart ), intrathecaal (in het ruggenmergvocht) of
intra-articulair (in een gewricht).
Steriel abces
Een steriel abces is een met pus gevulde zwelling in een niet-eerder bestaande holte, waarbij de
pus geen micro-organismen bevat. Het regelmatig op dezelfde plaats injecteren kan een oorzaak
zijn van een steriel abces.
Hematoomvorming infusie/injecteren
Een hematoom kan ontstaan bij zowel het inbrengen als het verwijderen van infuus. Het laatste kan
worden voorkomen door na het verwijderen van de canule, zeer drie minuten zonder onderbreking
op de punctieplaats drukken. Indien de patiënt is behandeld met anticoagulantia dient men langer
te drukken.
Bij het inbrengen kan, indien een bloedvat wordt aangeprikt ook een hematoom ontstaan.
Prikletsel algemeen
Een prikletsel is een verwonding aan een naald (injectie-, infuusnaald e.a.) die besmet is met
bloed(producten) of een verwonding aan een instrument dat aan of in een cliënt is gebruikt. Prik-,
snij- en spatlestels worden kortweg allen prikletsels genoemd en zijn dus bedrijfsongevallen waarbij
een kapotte huid en/of slijmvliezen in contact zijn gekomen met andermans bloed(producten).
HDoor het letsel kunnen verwekkers van bloedoverdraagbare ziekten worden overgedragen. Bij
bloedcontact met de intacte huid is er geen besmettingsrisico.
De verwekkers komen niet alleen voor bij cliënten die een dergelijke ziekte manifest hebben maar
de verwekkers kunnen ook aanwezig zijn bij cliënten zonder duidelijke verschijnselen of klachten.
Voor de praktijk houdt dit in dat bloed altijd als besmettelijk beschouwd moet worden.
, Voor bescherming van het prikletselslachtofer is het van belang dat een prikletsel altijd wordt
gemeld (ook indien de betrefende gevaccineerd is tegen Hepatitus B).
Subcutaan injecteren
Bij de subcutane injectie wordt het medicijn in het weefsel onder de huid ingespoten. Het
subcutaan weefsel wordt bereikt m.b.v. de huidplooi- of loodrechttechniek. De laatste techniek
wordt vooral gebruikt bij het toedienen van insuline via kant-en-klare spuiten en bij
antistollingsmiddelen. Bij subcutaan injecteren wordt een korte naald gebruikt.
De injectieplaatsen zijn:
de buitenkant van de bovenarm
de voorkant van het bovenbeen
rondom de navel in de buik
tussen de schouderbladen.
De subcutane injectietechniek wordt toegepast bij vaccins, insuline, anticoagulantia en
premedicatie. De hoeveelheid die geïnjecteerd wordt ligt tussen de 0.5 ml en 1.5 ml.
Bij de toepassing van anticoagulantia wordt de controle van het opzuigen na de injectie achterwege
gelaten om onderhuidse bloedingen te voorkomen. Om deze zelfde reden wordt het wrijven op de
injectieplaats na de injectie ook afgeraden. De opname van het medicijn gebeurt namelijk in de
bloedvaten van het subcutaan weefsel. Deze bloedvaten (capillairen) kunnen door de injectie gaan
bloeden, zodat er een kans is op hematoomvorming. Bij de toepassing van anticoagulantia is door
de werking van het medicijn de kans op hematoomvorming extra aanwezig.
Vermijd het injecteren in subcutaan weefsel met grote bloedvaten en zenuwbanen.
Volgens de Werkgroep Infectie Preventie hoeft de huid bij cliënten met een normale weerstand voor
het toedienen van een subcutane niet gedesinfecteerd te worden. Bij cliënten met een verminderde
weerstand is huiddesinfectie wel nodig.
Loodrechttechniek
Deze techniek wordt vooral gebruikt bij het toedienen van insuline via kant-en-klare spuiten en bij
antistollingsmiddelen. De injectieplaatsen zijn: de buitenkant van de bovenarm, de voorkant van
het bovenbeen, rondom de navel in de buik en tussen de schouderbladen. De subcutane
injectietechniek wordt toegepast bij vaccins, insuline, anticoagulantia en premeditatie. De
hoeveelheid die geïnjecteerd wordt ligt tussen de 0.5 ml en 1.5 ml.
Intramusculair injecteren
De intramusculaire injectie wordt toegepast wanneer er meer dan 1.5 ml medicatie wordt
geïnjecteerd, het medicijn snel opgenomen moet worden of indien de medicatie subcutaan weefsel
irriteert. Door de spierstofwisseling wordt het medicijn vergeleken met de intracutane en subcutane
injectievorm snel opgenomen. Bij intramusculair injecteren wordt een lange naald gebruikt.
De injectieplaatsen zijn:
Musculus quadriceps femoris (vierhoofdige dijbeenspier, voorzijde van de dij)
Musculus gluteus maximus (de bilspier)
Musculus deltoideus (de deltaspier, bovenarm/schouder)
De spier wordt bereikt met behulp van de loodrechttechniek of Z-methode. Deze laatste methode is
vooral bedoeld voor medicijnen die subcutaan weefsel kunnen beschadigen. Met name
depotmedicijnen zoals langwerkende antipsychotica en bepaalde vaccins worden via deze methode
toegediend.
Om pijnreacties te voorkomen wordt aanbevolen om een dunne naald te gebruiken en rustig en
gelijkmatig in te spuiten. Bij een cliënt met een verlaagde weerstand wordt de injectieplaats
gedesinfecteerd. Daarbij wordt geadviseerd de alcohol goed in te laten drogen ( 30 tot 60
seconden).
Rangeertechniek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimberlylinders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.