Summary
Samenvatting Organisation & Management - hoorcolleges en uitgebreide uitleg belangrijkste theorieen
- Course
- Institution
Samenvatting van alle belangrijke onderwerpen die je moet weten voor het tentamen
[Show more]
Seller
Follow
chelseyvdv
Content preview
Samenvatting Organisation & Management - januari 2024Wat is publiek management (public management) en bestuur (governance)?
Om antwoord op deze vraag te krijgen, moet eerst duidelijk worden wat wordt bedoeld met
publiek. Wat verstaan we onder het publieke domein en wat wordt binnen het publieke
domein gedaan?
In het boek:
De essentiële taak van het publieke domein kan worden geïnterpreteerd als het mogelijk
maken van de gezaghebbende publieke keuze over collectieve activiteiten en doelen. Zij
draagt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het vormen en verwezenlijken van een
publiek doel. Het produceren van een 'publiek' dat in staat is een dialoog aan te gaan en te
beslissen over de behoeften van de gemeenschap is de unieke veeleisende uitdaging
waarvoor het publieke domein staat.
Het verschil tussen public management en public governance:
Public management (publiek management): Een reeks benaderingen en hulpmiddelen om
het gebruik van middelen in en door publieke dienstverleners te optimaliseren, teneinde de
organisatie-inspanningen te coördineren, zodat de organisatiedoelstellingen kunnen worden
verwezenlijkt en aan de publieke behoeften wordt voldaan.
De taken die door managers worden gedaan kunnen onderverdeeld worden in:
- Organisaties in de publieke sector
- Organisaties in de publieke dienstverlening, maar zowel in de vrijwillige, publieke of
private sector
Public governance (publiek bestuur): Hoe een organisatie samenwerkt met haar partners,
stakeholders en netwerken om de uitkomsten van publieke keuzes te beïnvloeden.
Tegenwoordig gaat het er steeds meer om hoe iets bereikt of gedaan wordt en hoe men zich
erbij voelt, in plaats van alleen het doel te behalen. ‘Goed bestuur’ haalt issues aan als:
- Stakeholder management
- Gelijkheid
- Een eerlijk proces en behandeling
- Ethisch en eerlijk handelen
- Transparantie
- Verantwoordelijkheid
- Duurzaamheid
De rol van public management in public governance:
Niet alle aspecten van public management zijn onderdeel van public governance en
andersom. Het zijn twee aparte dingen, maar ze zijn wel in elkaar verweven.
,Het verschil tussen public management en public administration (publieke administratie):
Tot het midden van de twintigste eeuw kreeg het werk van ambtenaren voornamelijk de
naam public administration. Zodoende ontstond er een beeld van bureaucratie, levenslange
banen, donkere pakken en grijze gezichten. Vanaf ongeveer 1980 kwam hier veranderingen
in: public management. Er werd van ambtenaren een andere houding verwacht, die meer in
lijn lag met de term management dan administration. Bijvoorbeeld omdat men meer
verantwoordelijk werd gehouden voor het werk, ondernemerschap meer gewaardeerd werd
en met tijdelijke arbeidscontracten werd gewerkt.
Kenmerken van publieke dienstverlening:
● Focus op het publieke belang, de democratie, eerlijkheid en verantwoordelijkheid
● Beperkt door wet- en regelgeving
● Moet in lijn liggen met verwachtingen vanuit de maatschappij en politiek, staat onder
politieke druk
● Staat onder streng (expert en niet expert) publiek, politiek en media toezicht
● Doel is niet om winst te maken
● Vaak een monopolie
● Het is niet uit te sluiten, het is beschikbaar voor iedereen
● Succes en falen heeft gevolgen
● Prestaties worden niet gedefinieerd door eenvoudige bedrijfsresultaten of
aandeelhouderswaarde
● Diverse, complexe, lange termijn uitkomsten die worden beïnvloed door externe
factoren
De inhoud en de manier waarop publiek beleid gemaakt wordt is door de jaren heen sterk
veranderd. Dit is beïnvloed door zowel interne als externe factoren. De COVID-19 pandemie
heeft ook grote invloed gehad. Bijvoorbeeld doordat politici weer meer beleid moesten gaan
maken, zoals een lockdown. Dit hoofdstuk gaat over de veranderende context van publiek
beleid.
Recente veranderingen in de context van publiek beleid:
De meeste beleidsmaatregelen hebben financiële gevolgen. Als geld schaars is hebben
beleidsmakers weinig bewegingsruimte. Echter kan een financiële crisis of andere crisis ook
zorgen voor druk op publieke organisaties om efficiënter te worden.
Veel verschillende factoren zijn van invloed op het beleid. Externe factoren kunnen worden
weergegeven aan de hand van de PESTEL koppen.
- Politiek:
- Economisch/financieel
- Sociaal
- Technologisch
- Environmental (omgeving/milieu)
- Legal (wettelijk)
Sommige zaken zijn altijd heel erg op de voorgrond geweest, waar andere recent
belangrijker zijn geworden. Dingen die recentelijk veel aandacht vragen zijn:
, - Gezondheid
- Levenskwaliteit van kinderen
- Levenskwaliteit van ouderen
Maar ook:
- Vergrijzing
- Klimaatverandering
- Gezondheidscrisis
Al deze veranderingen zorgen ervoor dat overheden van verschillende landen allemaal een
soortgelijke richting in worden geduwd. Interne factoren die veranderingen teweegbrengen
zijn wel afhankelijk van de context en verschillen per land. Dit zit met name in de mate
waarin publieke dienstverlening wordt uitbesteed aan de private sector of niet.
Publiek beleid ten tijde van bezuinigingen:
Sinds de economische recessie van 2008 en de daaropvolgende bezuinigingen, zijn er 2
economische zaken van sterke invloed geweest op de publieke opinie en het publieke
beleid, de uitgaven van de overheid en de staatsschuld.
Vroeger waren er verschillende gouden regels als het ging om economisch beleid, die met
de tijd zijn vervangen voor nieuwe gouden regels. Maar in hoeverre zijn dit goede regels?
1) Geen begrotingstekort hebben
Na de economische recessie is de staatsschuld van de VS flink gestegen. Echter is het wel
zo dat door investeringen een grotere economische recessie voorkomen is en economische
groei juist is bevorderd. De economische groei ging hier veel sneller dan in Europa, waar
juist sterk bezuinigd werd. QE (Quantitive easing) zoals ze zo’n grote lening noemen, kan
echter ook gevolgen hebben zoals dat het lenen duurder wordt, zorgt dat de pensioenkosten
stijgen en zorgt ervoor dat vastgoed en aandelen meer waard is dan geld op de bank, wat
ervoor zorgt dat de rijkdom bij de rijken blijft.
2) Zorg ervoor dat de staatsschuld niet boven een bepaald punt komt
Er wordt gezegd dat een hoge staatsschuld landen kwetsbaar maakt voor andere landen die
dat geld willen innen. Maar is dat zo? Volgens het boek niet en zeker niet als de
staatsschuld bij de lokale bevolking is en hun eigendom representeert. Ook niet als er
waardevolle investeringen mee worden gedaan waardoor de economie juist floreert, zoals in
de VS gebeurd is.
Het is nooit goed om alleen over een schuld te praten zonder daarbij de waarde van de
bezittingen te noemen. Het is een teken dat de conventionele wijsheden als het gaat om
economisch beleid nogal achterhaald zijn. Er is maar 1 gouden regel: geschikte uitgaven en
belastingen hangen af van de omstandigheden en niet van regels.
Veranderingen in publiek beleid:
Vanaf de jaren 80 is het publieke beleid sterk veranderd door financiële druk. In Europa lag
de focus met name op efficiëntie en competitiviteit. Terwijl tegelijkertijd werd gepoogd public
, administration meer aan te laten sluiten op de behoeften van de burger: meer waarde voor
het geld, keuzevrijheid en transparantie. Deze verandering werd later ook wel New Public
Management (NPM) genoemd.
Het New Public Management (NPM) is een managementfilosofie gebruikt door overheden
en semi-overheden sinds de jaren 80 om de publieke sector te moderniseren. New public
management is een brede term waarmee de golf van hervormingen in de publieke sector
sinds de jaren 80 wordt aangeduid.
Deze stroming stond tegenover de bureaucratische principes en wilde het model van de
private sector toepassen op de publieke sector. De basiswaarden van het New Public
Management kunnen worden verwoord door Economy, Efficiency, Effectiveness ofwel
zuinigheid, doelmatigheid, doeltreffendheid. Zo wordt er meer gebruikgemaakt van
verzelfstandiging, en worden bijvoorbeeld resultaten belangrijker dan de wijze waarop die
behaald zijn. Het denken is bedrijfsmatig, men denkt in termen van producten en klanten.
Ook krijgen managers meer vrijheid maar ook meer verantwoordelijkheid.
Kenmerkende elementen van NPM zijn:
- nadruk ligt op performance management
- flexibel en overgedragen financieel management
- ander personeelsmanagement, meer gericht op betaald worden naar prestatie en
persoonlijke contracten
- meer ontvankelijk voor gebruikers en klanten van de publieke dienstverlening
- decentralisatie: meer lokale verantwoordelijkheid in plaats van dat alles centraal
bepaald is
- er wordt meer gebruik gemaakt van de private sector door dingen hieraan uit te
besteden
- privatisering van marktgerichte overheidsbedrijven
Van Public Administration (PA) naar New Public Management (NPM) naar PNPM (Post New
Public Management).
Neo Weberian State: een model van de publieke sector als stabiele democratieën zoals in
Duitsland, Frankrijk en Scandinavië. De ideale situatie volgens velen.
Dus er wordt onderscheid gemaakt tussen:
● Traditional Public Administration (TPA)
- Hiërarchisch
- Professioneel
- Bureaucratisch
- Onpersoonlijk
- Gebaseerd op regels
- Voorspelbaar
- Effectief
- Tweedeling in politiek en administratie
- Wetenschappelijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chelseyvdv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now