Samenvatting van het vak contractenrecht gegeven in het tweede jaar Rechtspraktijk aan Artevelde. Het vak werd gegeven door Ingrid Vervondel. Ik woonde alle lessen bij. De samenvatting is gemaakt aan de hand van het boek, de powerpoint en de gemaakte notities tijdens de lessen. Ik behaalde een 16/2...
Inleidend tot het contractenrecht reflecteren we de volgende termen:
Recht
Ethiek
Moraal
Recht zijn gedragsregels die worden opgelegd aan de maatschappij om
bepaalde orde te scheppen. Recht heeft als kenmerk afdwingbaarheid,
hierbij dan ook het verschil met ethiek en moraal. Bij ethiek wordt er
nagedacht over het goede. Mensen hebben bepaalde doelen en gebruiken
hiertoe middelen en technieken (ethisch denken) om deze te bereiken.
Wanneer we het hebben over de term moraal dan spreken we van het
geweten. Er bestaat zowel de moraal van een individu als een collectief
moraal (van een maatschappij) bv. hoe wij als land kijken naar de
doodstraf, abortus, euthanasie etc. Moraal is een rechtstreekse bron van
recht/wetgeving, zo is het dat wanneer de moraal veranderd ook vaak de
wetgeving veranderd. Dit is waarom filosofie, psychologie, sociologie en
geschiedenis de hoekstenen vormen van het recht.
Vroeger sprak men van de standenmaatschappij. Met de op orde stelling
van zaken door Napoleon in 1800 werd deze term de nieuwe term Code
Civil. De Code Civil is een mix van het Romeins rechts, de revolutionaire
rechten en de kerkelijke rechten met als doel het geven van
rechtszekerheid. Sinds de Code Civil (Burgerlijk Wetboek) zijn er twee
grote positieve vernieuwingen:
Eigendomsrecht; elke burger kan eigendom verwerven
Contractuele vrijheid; elke burger kan contracten afsluiten
Het Romeins recht kende negatieve punten zo was er de discriminatie
van de arbeider en de vrouw; in het Romeins recht stond beschreven dat
elke persoon in dienst van een ander persoon, de volledige
gehoorzaamheid verschuldigd is tot deze zo dus ook de vrouw aan de
man. Bij het ontstaan van België nam Code Civil het over van dit recht.
Deze overname leidde tot emancipatiebewegingen van de arbeiders
(19e eeuw) en dit leidde dan weer tot het ontstaan van de sociale
wetgeving en het sociaal recht (1900). Ook de vrouw heeft moeten
emanciperen, deze kreeg stemrecht na WO2.
Er is een evolutie van de mens als rationeel wezen (1800) naar een
maatschappelijk wezen (21e eeuw). Ook is er een evolutie van de
onschendbaarheid van private eigendom naar meer en meer
tussenkomst van de overheid door bv. vergunningen.
1
, ALGEMENE PRINCIPES VAN HET CONTRACTEN RECHT
Het verbintenissen- en contractenrechten vormen de moeder van het
privaat recht. De actoren hierbij zijn de natuurlijke- en rechtspersonen. De
natuurlijke persoon is van vlees en bloed terwijl de rechtspersoon een
juridisch, abstract en fictief persoon is. Belangrijk om te weten is dat een
verbintenis niet altijd een contract is maar, een contract wel altijd een
verbintenis is. Een contract ontstaat doelgericht met als intentie een
verbintenis aan te gaan met uitzondering op het contract die zonder
intentie zijn ontstaan zoals de verbintenissen op basis van onrechtmatige
daad art. 1382 BW.
Openbare orde en goede zeden zijn de politieke, sociale, economische en
juridische grindslagen van de maatschappij. De vrije wil behoort tot één
van de fundamentele vrijheden en is van openbare orde. De contractuele
vrijheid is dikwijls maar een fictie. De overeenkomsten mogen geen
afbreuk doen aan deze openbare orde en goede zeden. Zo mogen
bovendien ook niet afwijken van het dwingend recht. Er zijn wel grenzen
aan de contractuele vrijheid:
Beperkingen als gevolg van andermans vrijheden, grondrechten of
belangen
Ongelijke positie van contractpartijen
Toepassing van het evenredigheidsbeginsel
Het is de wilsovereenstemming dat de grondslag vormt van contract. Bij
deze wilsovereenstemming wordt er een onderscheid gemaakt tussen:
De verklaarde wil; wat geschreven en gezegd is
De werkelijke wil; wat de persoon echt wil
De rechter zal altijd hierbij kijken in het belang van de werkelijke wil.
Een overeenkomst strekt partijen tot de wet art. 1134 BW. Het zorgt
voor een contractuele aansprakelijkheid. Er wordt bij een overeenkomst
onderscheid gemaakt tussen:
Middelenverbintenis; je moet een prestatie uitvoeren en hiervoor je
uiterste best doen
Resultaatverbintenis; je moet een bepaald resultaat bereiken
Het begrip “de goede trouw” is in objectieve zin redelijk en billijk. Het
heeft drie functies:
Interpretatieve
2
, Aanvullende
Matigende
Er zijn vier geldigheidsvereisten voor een contract art. 1108 BW:
Alvorens je begint aan een casus is het belangrijk om je af te vragen of het
wel gaat om een geldig contract. Van zodra er namelijk aan één
geldigheidsvereiste niet is voldaan kan het contract nietig worden
verklaard. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten
nietigheid:
Relatieve nietigheid; het wordt nietig verklaard maar kan terug worden
hersteld (kind koopt iets online maar de ouder beslissen om de koop
verder te zetten)
Absolute nietigheid; volledige nietigheid waar niet op kan worden
teruggekomen
De wilsovereenstemming:
De wilsovereenstemming kan in gebreke worden gesteld door art. 1109-
1110 BW:
Dwaling; vergissing in het contract dat verschoonbaar is (eenieder zou
dezelfde fout hebben gemaakt)
Bedrog art. 1116 BW; verschil met dwaling is dat er hier sprake is van
opzet
Geweld; kan zowel fysiek als psychisch
Handelingsbekwaamheid:
Er geldt een eerste gedeeltelijke handelingsbekwaamheid vanaf 14 jaar,
een nieuwe gedeeltelijke vanaf 16 jaar en volledig
handelingsbekwaamheid vanaf 18 jaar. Zij die handelingsonbekwaam zijn,
zijn dus minderjarigen of zij die handelingsonbekwaam verklaard zijn.
Geldig voorwerp:
Het moet gaan over een bestaand voorwerp. Het moet bepaald of
bepaalbaar zijn en geldig zijn in de handel.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shirleyvk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
